Το στίγμα του βηματισμού που αναζητεί η Ευρώπη για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης που εκτυλίσσεται στην καρδιά της δόθηκε στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής των ευρωπαίων ηγετών με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ να δηλώνει πως είναι κοινή ευθύνη της Ευρώπης να διαφυλάξει τα εξωτερικά της σύνορα και πως «θα ήταν άδικο να πέσει όλο το βάρος στην Ελλάδα και την Ιταλία».
Στη Σύνοδο άνοιξε η συζήτηση και για την κατάρτιση ενιαίας πολιτικής ελέγχου των εξωτερικών συνόρων, ένα ευαίσθητο, όπως σημείωσε ο κ. Τουσκ, θέμα που αφορά και την εθνική κυριαρχία και «για το λόγο αυτό οι συζητήσεις πρέπει να γίνουν με προσοχή».
Οι ηγέτες της ΕΕ αποφάσισαν να ενισχύσουν με 1 δισεκατομμύριο ευρώ οργανισμοί των Ηνωμένων Εθνών για να βοηθήσουν τους Σύρους πρόσφυγες στη Μέση Ανατολή. «Συμφωνήσαμε ότι εάν δεν λάβουμε μέτρα και κάνουμε σαν να μην συμβαίνει τίποτα, η Συμφωνία του Σέγκεν (κατάργηση ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα της Ευρώπης), δεν πρόκειται να επιβιώσει. Είμαι πεπεισμένος και εγώ και οι Ευρωπαίοι ηγέτες ότι χωρίς έλεγχο των εξωτερικών συνόρων δεν έχουμε καμία τύχη ως ΕΕ», είπε χαρακτηριστικά ο Ντόναλντ Τουσκ.
Αρχικά οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν να στηρίξουν τρεις χώρες (Τουρκία, Λίβανο, Ιορδανία), που δέχονται το μεγάλο κύμα των προσφύγων, αλλά και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις και τον ΟΗΕ που περιθάλπουν τέσσερα εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες στην περιοχή ενώ αποφασίστηκε να δοθεί και χρηματοδοτική στήριξη στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (ΠΓΔΜ, Σερβία).
Οι 28 ηγέτες συμφώνησαν επίσης και σε ενίσχυση της FRONTEX, EASO και Europol, με προσωπικό και εξοπλισμό από τα κράτη μέλη.
Κέντρα καταγραφής έως το τέλος Νοεμβρίου
Στη Σύνοδο τονίστηκε πως τα κέντρα καταγραφής προσφύγων (hot spots) σε Ελλάδα και Ιταλία πρέπει να τεθούν σε λειτουργία το αργότερο ως το τέλος Νοεμβρίου.
Χωρίς την σωστή λειτουργία των hotspots δεν θα μπορέσει να ξεκινήσει και η διαδικασία μετεγκατάστασης των περίπου 50.000 προσφύγων που θα μεταφερθούν από την Ελλάδα στα υπόλοιπα κράτη μέλη. Σε αντίθεση με την Ιταλία, που τα hotspot είναι έτοιμα για λειτουργία, στην Ελλάδα χρειάζεται ακόμα πολλή δουλειά και ειδικοί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκονται τώρα στην Ελλάδα και δίνουν τεχνική βοήθεια για την συγκρότηση τους.
Φρανσουά Ολάντ και Άνγκελα Μέρκελ συνέδεσαν την απόφαση μετεγκατάστασης 120.000 προσφύγων, από την Ιταλία και την Ελλάδα με την ανάγκη λειτουργίας κέντρων καταγραφής των προσφύγων. Ο Φρανσουά Ολάντ ανέφερε ότι στα κέντρα αυτά θα πρέπει να γίνεται διαχωρισμός μεταξύ εκείνων που δικαιούνται διεθνούς προστασίας και ασύλου στην ΕΕ και των οικονομικών μεταναστών οι οποίοι θα πρέπει να απελαύνονται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Εξάλλου, η Γερμανίδα καγκελάριος ανέφερε ότι στη Σύνοδο συζητήθηκαν οι βασικές αιτίες της προσφυγικής κρίσης. «Όλοι μοιραζόμαστε την ίδια αντίληψη, ότι αυτή η κρίση είναι μια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσουμε ενωμένοι», δήλωσε η Α. Μέρκελ. Προς αυτό το σκοπό είπε ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί η εξωτερική φύλαξη των συνόρων της ΕΕ, αλλά και να ενισχυθούν οικονομικά οι χώρες που δέχονται πρόσφυγες, όπως η Τουρκία, ο Λίβανος και η Ιορδανία.
Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε ότι η τουρκική κυβέρνηση θα πρέπει να δίνει το δικαίωμα στους Σύρους πρόσφυγες που σήμερα ζουν στο έδαφός της να δουλεύουν, κάτι που σήμερα απαγορεύεται.
Τέλος η Γερμανίδα καγκελάριος και ο Γάλλος πρόεδρος τόνισαν ότι πρέπει να βρεθεί πολιτική λύση για τη Συρία και η Ευρώπη να συνεργαστεί προς αυτό το σκοπό με τις χώρες της ευρύτερης περιοχής, αλλά και με το Ιράν, τη Ρωσία και τις χώρες του Κόλπου.
Συνεργασία με την Τουρκία
Συγκεκριμένη αναφορά έγινε και στην ενίσχυση του διαλόγου με την Τουρκία σε όλα τα επίπεδα. Άλλωστε ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να βρίσκεται στις Βρυξέλλες στις 5 Οκτωβρίου όπου αναμένεται να ενισχύσουν την συνεργασία με την ΕΕ ώστε να μπορέσουν να διαχειριστούν από κοινού τα μεταναστευτικά ρεύματα.
Τσίπρας: Επιτέλους η Ευρώπη συνειδητοποίησε πως το θέμα είναι ευρωπαϊκό
Ως θετικό βήμα χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας την σημερινή Σύνοδο Κορυφής που διήρκεσε 7 ώρες και είχε θέμα το μεταναστευτικό, ενώ διευκρίνισε πως έστω κι αργά η Ευρώπη άρχισε να συνειδητοποιεί πως οι προσφυγικές μεταναστευτικές ροές είναι θέμα ευρωπαϊκό και χρειάζεται κοινή λύση.
Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε μετά το πέρας της Συνόδου ο Έλληνας πρωθυπουργός επιβεβαιώθηκε η απόφαση για την μετεγκατάσταση 120.000 προσφύγων μέχρι το τέλος Νοεμβρίου καθώς και η οικονομική ενίσχυση των μελών κρατών που αποτελούν χώρες υποδοχής λόγω γεωγραφικής θέση μεγάλου αριθμού μεταναστών.
«Επιτέλους η Ευρώπη συνειδητοποίησε, έστω και αργά, πως οι προσφυγικές μεταναστευτικές ροές είναι θέμα ευρωπαϊκό και χρειάζεται κοινή λύση, πως η κάθε χώρα δεν μπορεί να προασπίσει ξεχωριστά τα σύνορά της, καθώς κι ότι στο επίκεντρο πρέπει πρώτα να είναι ο άνθρωπος και μετά η οικονομία. Με την απόφασή της επιβεβαιώθηκε το χθεσινό βήμα για την μετεγκατάσταση 120.000 προσφύγων αλλά και την οικονομική ενίσχυση των κέντρων υποδοχής , μέχρι τέλος Νοεμβρίου ώστε να μην μετατραπούν χώρες σαν τη δική μας σε αποθήκες ψυχών.
Αν και υπήρξαν διαφορετικές φωνές, όπως συμπλήρωσε ο κ. Τσίπρας, πέραν της μετεγκατάσταση συμφωνήθηκε και η ενίσχυση των κρατών υποδοχής για τη δημιουργία ανοιχτών ξενώνων υποδοχής και ταυτοποίησης των προσφύγων μέχρι τέλος Νοεμβρίου.
Ταυτόχρονα, όπως ανέφερε ο κ. Τσίπρας συζητήθηκε πως «πρέπει να υπάρξει μια συνεργασία με τις χώρες διέλευσης και κυρίως με την Τουρκία ώστε να δημιουργηθούν οι προθέσεις για να σταματήσουμε να θρηνούμε θύματα στο Αιγαίο και την Μεσόγειο. Πρέπει να σταματήσει να είναι η Μεσόγειος ένας υγρός τάφος των ψυχών που ψάχνουν να βρουν μια ζωή στην Ευρώπη».
«Θεωρώ ότι η σημερινή απόφαση ένα θετικό βήμα που όμως χρειάζεται να δουλέψουμε σκληρά ώστε να ενισχυθεί και να ολοκληρωθεί στο άμεσο μέλλον».
Ορμπάν: Να μας επιτρέψει η Ελλάδα να φυλάξουμε τα σύνορά της
Προσερχόμενος στο χώρο διεξαγωγής της Συνόδου ο Ούγγρος πρωθυπουργός- που έχει γίνει στόχος έντονης κριτικής για τις ρατσιστικές του δηλώσεις και την απάνθρωπη μεταχείριση των προσφύγων στα εδάφη της Ουγγαρίας- δήλωσε πως η Ελλάδα πρέπει να φυλάξει τα σύνορά της, και να δεν μπορεί, τότε να επιτρέψει στα άλλα κράτη να το κάνουν.
«Πιστεύω πως αν οι Έλληνες δεν είναι ικανοί να περιφρουρήσουν τα σύνορα τους, τότε πρέπει να τους ζητήσουμε ευγενικά, καθώς είναι ένα ανεξάρτητο έθνος, να επιτρέψουν στα άλλα κράτη της ΕΕ να διαφυλάξουν τα σύνορά της Ελλάδας», δήλωσε ο Β. Όρμπαν.