Τέσσερα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την εθνική τραγωδία στο Μάτι και το «γιατί να συμβεί αυτό το κακό;» συνεχίζεται να ακούγεται ακόμη από τους κατοίκους της περιοχής… Και πως θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, όταν από την πύρινη κόλαση χάθηκαν 103 ψυχές χωρίς κανείς μέχρι σήμερα να έχει τιμωρηθεί ποινικά…
Ας βάλουμε όμως τα πράγματα σε μια σειρά…
Το ημερολόγιο δείχνει 23 Ιουλίου 2018 και ο καύσωνας στην Αττική είναι ανυπόφορος, με το θερμόμετρο να «φλερτάρει» με τους 40 βαθμούς Κελσίου. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με το δελτίο της ΕΜΥ, οι άνεμοι τις μεσημεριανές ώρες θα είναι εντάσεως 5 με 6 μποφόρ, με τις ριπές να φτάνουν κατά τα διαστήματα ακόμη και τα 9 μποφόρ. Συνθήκες που όχι απλά ευνοούν την έναρξη πυρκαγιών, αλλά έχουν αναγκάσει την Πολιτική Προστασία να σημάνει συναγερμό επικινδυνότητας βαθμού «4» (σ.σ. πολύ υψηλός κίνδυνος, ανώτατη βαθμίδα το «5»).
Οι προβλέψεις δυστυχώς επιβεβαιώνονται και λίγα λεπτά μετά τις 12:00 το μεσημέρι ξεσπά φωτιά στα Γεράνεια Όρη με κατεύθυνση προς την Κινέτα. Οι φλόγες επεκτείνονται γρήγορα, ωστόσο, χάρη στην άμεση εκκένωση των οικισμών θα καταγραφούν μόνο υλικές ζημιές σε κατοικίες, επιχειρήσεις και ποιμνιοστάσια.
Σχεδόν πέντε ώρες αργότερα, στις 16:41 το μεσημέρι και ενώ το βάρος των πυροσβεστικών δυνάμεων (σ.σ. κυρίως επίγειων καθώς ελάχιστα εναέρια μπορούσαν να επιχειρήσουν λόγω των καιρικών συνθηκών) έχει πέσει στην Κινέτα, ξεσπά -μία ακόμη τα τελευταία 40 χρόνια- πυρκαγιά πολύ κοντά στο Νταού Πεντέλης. Από την έρευνα του ανακριτικού τμήματος της Πυροσβεστικής προέκυψε ότι ένας 65χρονος άναψε φωτιά για να κάψει ξερόχορτα και κλαδιά από το χωράφι του, δίπλα από πεύκα και παρά την απαγόρευση κάθε τέτοιας φύσεως εργασίας. Κανείς εκείνη την ώρα δεν μπορεί να εκτιμήσει τον πραγματικό κίνδυνο…
Η αρχή της κόλασης
Η πυρκαγιά στην αρχή καίει χαμηλή βλάστη, ωστόσο, μισή ώρα μετά την έναρξη της φωτιάς ο άνεμος αλλάζει φορά, η πυρκαγιά δημιουργεί το δικό της μικροκλίμα και γύρω στις 17:10 ξεκινάει την πορεία της προς τον Μαραθώνα και τη Ραφήνα.
Οι δείκτες της ΕΜΥ θα καταγράψουν ριπές ανέμους ταχύτητας 124 χιλιομέτρων την ώρα και μέσα σε 20 λεπτά οι φλόγες πλησιάζουν απειλητικά τη λεωφόρο Μαραθώνος, με την Αστυνομία να προσπαθεί μάταια να απομακρύνει τον κόσμο από μία περιοχή άναρχα δομημένη και μικρά δρομάκια που πολλές φορές καταλήγουν στο «πουθενά» και την Πυροσβεστική να αδυνατεί να διαχειριστεί το μέτωπο που εκτείνεται σε μήκος χιλιομέτρων και εξαπλώνεται απρόβλεπτα και με μεγάλες ταχύτητες…
Η φωτιά καίει ότι βρίσκει στο διάβα της αρχικά στο Νταού Πεντέλης και στη συνέχεια στο Νέο Βουτζά, στο Κόκκινο Λιμανάκι και στο Μάτι, ενώ σχεδόν δύο η ώρες μετά την έναρξη της στο βουνό φτάνει στη θάλασσα γύρω στις 18:45 το μοιραίο εκείνο απόγευμα της Δευτέρας. Άνθρωποι θα βρεθούν καμένοι μέσα στα σπίτια τους, στα αυτοκίνητα τους, στη μέση του δρόμου, λίγα μέρα μακριά από τη θάλασσα.
Τοίχοι και μέταλλα θα λιώσουν από τις απίστευτες θερμοκρασίες που αναπτύχθηκαν, ενώ αρκετοί που γλίτωσαν από τις φλόγες βρίσκουν φρικτό θάνατο από τον μαύρο καπνό που έχει μετατρέψει την περιοχή σε κόλαση χειρότερη και από πεδίο μάχης… Μία από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές είναι όταν οι πυροσβέστες εντοπίζουν 26 σορούς σε ένα οικόπεδο δίπλα στη θάλασσα. Άνθρωποι που πίστεψαν ότι έφτασαν στη σωτηρία και τελικά εγκλωβίστηκαν με αποτέλεσμα να βρουν φρικτό θάνατο…
Η ώρα της Δικαιοσύνης
Μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια ερευνών, ανακρίσεων, κωλυσιεργιών κ.ά. προσπαθειών να παρεμποδιστεί το έργο της Δικαιοσύνης, το Συμβούλιο Εφετών αποφάσισε ότι σε εδώλιο –για κατηγορίες όμως σε βαθμό πλημμελήματος και κανένα κακούργημα- θα πρέπει να καθίσουν 21 άτομα.
Ο λόγος για τον 65χρονο από τον οποίο ξεκίνησε η μοιραία (σ.σ. και πλέον πολύνεκρη στη σύγχρονη ιστορία της χώρας) πυρκαγιά, πρώην στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης, του Πυροσβεστικού Σώματος, της Πολιτικής Προστασίας και της Αστυνομίας. Όλοι τους θα δικαστούν για σωρεία εγκλημάτων σε βαθμό πλημμελήματος και συγκεκριμένα: ανθρωποκτονίες από αμέλεια, σωματικές βλάβες κ.ά. αδικήματα, ενώ δόθηκε κυριολεκτικά αγώνας δρόμου για να μην παραγραφούν τα αδικήματα.
Το πόρισμα του πρώην υπαρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος, αντιστρατήγου (ε.α.) Ανδριανού Γκουρμπάτση, ο οποίος έχει οριστεί ως τεχνικός σύμβουλος από τις οικογένειες των θυμάτων είναι πραγματικά κόλαφος. Μεταξύ άλλων διαπιστώνει μεγάλη καθυστέρηση στο εντοπισμό της πρώτης εστίας παρότι υπήρχε πυροφυλάκιο στη Δίωνη και σε υψόμετρο 285μ. που είχε τη φωτιά σε ευθεία απόσταση περίπου 1.200 μέτρων. Η καθυστέρηση υπολογίζεται σε περίπου 20 –πολύ κρίσιμα- λεπτά.
Σε άλλο σημείο της έκθεσης γίνεται λόγος για καθυστερημένη ανάπτυξη των οχημάτων της Πυροσβεστικής, ενώ όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά ο κ. Γκουρμπάτσης με βάση τα στοιχεία από το σύστημα «Engage» από τα 59 οχήματα του Π.Σ. που βρέθηκαν στην περιοχή μεταξύ 16:41 το μεσημέρι ώρα έως τις 22:37 το βράδυ, μόλις τα 33 ήταν υδροφόρα. Γενικότερα στο πόρισμα γίνεται αναφορά σε σειρά παραλείψεων, ελλείψεων και λαθών που οδήγησαν στη σύγχρονη τραγωδία…
Σήμερα, όπως κάθε χρόνο, στις εκκλησίες στο Κόκκινο Λιμανάκι και στο Μάτι θα ψαλεί επιμνημόσυνη δέηση. Πολλοί είναι αυτοί που θα δώσουν -όπως και κάθε χρόνο- το «παρών» περιμένοντας μία ελάχιστη δικαίωση για τις ψυχές των συγγενών, των φίλων, των γειτόνων που χάθηκαν. Το πιο μικρό θύμα ήταν μόλις έξι μηνών…
