Τα ημερολόγια της Βέρμαχτ για την κατοχική Ελλάδα

Πολύτιμο ιστορικό υλικό που αποδεικνύει τις γερμανικές θηριωδίες που έγιναν στην Ελλάδα κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής βρίσκεται στο μικροσκόπιο της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού. Πρόκειται για 400.000 έγραφα που αφορούν τα ημερολόγια της Βέρμαχτ και των στρατευμάτων κατοχής την περίοδο 1941-1944 στην Ελλάδα, τα οποία υπάρχουν στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Το διατυπωμένο σε γερμανικά υπηρεσιακής διαλέκτου υλικό περιλαμβάνεται σε 160 μπομπίνες μικροφίλμ. Η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού αγόρασε τα έγγραφα, το 2006, από την υπηρεσία Εθνικών Αρχείων των ΗΠΑ, έναντι 11.000 δολαρίων. Στα μέσα Αυγούστου, όπως είχε ανακοινωθεί από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, είχε ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση των μικροφίλμ, με τα ειδικά μηχανήματα, καθώς και η επιλογή των αποσπασμάτων που αναφέρονται στην Ελλάδα μέσω μιας γρήγορης επισκόπησης των αρχείων για τον εντοπισμό λέξεων-κλειδιών που καθορίζουν τον τόπο. Στα ημερολόγια της Βέρμαχτ και των στρατευμάτων κατοχής την περίοδο 1941-1944 στην Ελλάδα καταγράφονται παράνομες αρχαιολογικές ανασκαφές, εξορύξεις, αξιοποίηση και εκμετάλλευση πολύτιμων ορυκτών μετάλλων, καταστροφές ιστορικών μνημείων και βεβηλώσεις, καταστροφές αεροδρομίων, λιμανιών, δρόμων, γεφυριών και σπιτιών. Τα στοιχεία καταγράφονται από τους ίδιους τους κατακτητές, γεγονός που τα κάνει πολύ πιο αξιόπιστα. Στο φωτογραφικό υλικό περιλαμβάνονται φωτογραφίες των πρώτων ελλήνων αιχμαλώτων κατά την εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων, φωτογραφίες από καταστροφές εγκαταστάσεων και κτιρίων και πολλές φωτογραφίες των κατοχικών δυνάμεων στην πρωτεύουσα, καθώς και χάρτες, σχεδιαγράμματα και πίνακες. Υπάρχουν στοιχεία για ανθρώπινες απώλειες, με νεκρούς, αιχμαλώτους, εκτελεσθέντες και ομήρους. Αναφέρονται επίσης πολλές καταστροφές περιοχών και υπάρχουν αναφορές για κατασχέσεις. Μιλώντας τον περασμένο Μάρτιο στη Βουλή κατά τη συζήτηση για την επανασύσταση της Διακομματικής Επιτροπής για τη Διεκδίκηση των Οφειλών της Γερμανίας, ο τότε αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας Κώστας Ήσυχος είχε κάνει την αποκάλυψη για την ύπαρξη των 400.000 εγγράφων στο υπουργείο, γνωστοποιώντας παράλληλα πως θα διατεθεί για την υποστήριξη του έργου της Επιτροπής. Ανέφερε ακόμη ότι τα αρχεία θα είναι ανοιχτά σε όλα τα ακαδημαϊκά ινστιτούτα, στα πανεπιστήμια, τους φοιτητές, τα σχολεία αλλά και σε κάθε πολίτη.

Η έρευνα του στρατού

Στα μέσα του περασμένου Αυγούστου, ο Δημήτρης Βίτσας, ο οποίος κατέλαβε τη θέση του Κώστα Ήσυχου μετά τον ανασχηματισμό του Ιουλίου, επισκέφτηκε τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού (ΔΙΣ), προκειμένου να ενημερωθεί για τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας επί των αρχείων της Βέρμαχτ. Όπως είχε ανακοινωθεί τότε από το υπουργείο Άμυνας:

• Έχει ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση των μικροφίλμ, με τα ειδικά μηχανήματα.
• Έχει ολοκληρωθεί η επιλογή των αποσπασμάτων που αναφέρονται στην Ελλάδα μέσω μιας γρήγορης επισκόπησης των αρχείων για τον εντοπισμό λέξεων-κλειδιών που καθορίζουν τον τόπο.
• Είναι σε εξέλιξη η σύνταξη συνοπτικών σημειωμάτων με γενικές περιγραφές του τύπου των αρχείων και ειδικές περιγραφές σημαντικών ευρημάτων που αφορούν συγκεκριμένες πράξεις του γερμανικού στρατού ενάντια στον ελληνικό λαό.

Για την επεξεργασία αυτών των αρχείων, η ΔΙΣ αξιοποιεί υπηρετούντες στρατιώτες με άριστη γνώση γερμανικών και με υψηλή ακαδημαϊκή εκπαίδευση, υπό την επίβλεψη ιστορικών της Διεύθυνσης. Μετά την ολοκλήρωση της τρέχουσας εργασίας και της σύνταξης περιληπτικών σημειωμάτων για το σύνολο του αρχείου, η ΔΙΣ σκοπεύει να συνοψίσει τα αποτελέσματα σε μια έκδοση που θα περιλαμβάνει και ευρετήριο γεγονότων. Σε δεύτερο χρόνο θα γίνει πιστή απόδοση στα ελληνικά τόσο των σημαντικών αποσπασμάτων με βάση τα ευρήματα, όσο και του συνόλου του αρχείου. Επίσης, θα υπάρξει παραπέρα εμπλουτισμός των αρχειακών πηγών, με επιπλέον σειρές μικροφίλμ από τις ΗΠΑ, καθώς και διασταύρωση του αρχειακού υλικού με άλλες πηγές, όπως είναι τα αρχεία που αναμένονται από τη ρωσική κυβέρνηση. Η ΔΙΣ, αφού ολοκληρώσει αυτή την επεξεργασία, σκοπεύει να διαθέσει το αρχείο και τα αποτελέσματα της έρευνας σε μελετητές αλλά και σε θεσμούς και επιτροπές για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών. Με την ολοκλήρωση του έργου θα υπάρξει έκδοση βιβλίου ή βιβλίων για μέρος ή για το σύνολο της έρευνας αυτής.