Σαν σήμερα 27 Σεπτεμβρίου: Ιδρύεται το ΕΑΜ – Η σπίθα που άναψε τη φλόγα της αντίστασης στην κατεχόμενη Ελλάδα

Το μυστικό θέατρο των ανταρτών που έμεινε στην ιστορία – Όταν η τέχνη έγινε όπλο αντίστασης

27·09·2024 00:09 6 σχόλια

Newsroom

Στις 27 Σεπτεμβρίου 1941, κάτω από την βαριά σκιά της κατοχής, σε ένα μικρό σπίτι στο τέρμα της οδού Ιπποκράτους, στα Εξάρχεια, γεννήθηκε η ελπίδα για αντίσταση. Εκεί, εν μέσω πείνας και φόβου, εκπρόσωποι τεσσάρων κομμάτων, ένωσαν τις δυνάμεις τους με έναν κοινό στόχο: την απελευθέρωση του λαού από τη ναζιστική μπότα. Έτσι γεννήθηκε το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ), μια σπίθα που έμελλε να φουντώσει σε φλόγα αντίστασης.

Ο Λευτέρης Αποστόλου από το ΚΚΕ, ο Χρήστος Χωμενίδης από το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδας, ο Ηλίας Τσιριμώκος από την Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας και ο Απόστολος Βογιατζής από το Αγροτικό Κόμμα, δεν ήταν απλά εκπρόσωποι κομμάτων, αλλά άνθρωποι που διψούσαν για δικαιοσύνη. Μέσα στο σκοτάδι της κατοχής, έσπειραν τον σπόρο της ελπίδας, βάζοντας τα θεμέλια σε έναν από τους πιο ηρωικούς αγώνες στην ιστορία της χώρας μας.

Το ΕΑΜ, με αφοσίωση και πίστη του στη λαϊκή δύναμη και καταφέρνοντας να συσπειρώσει ένα μεγάλο μέρος του λαού, πολέμησε για την απελευθέρωση από τον ξένο ζυγό. Ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ), το ένοπλο σκέλος του, ήταν οι μαχητές που ανέλαβαν ηρωικά τον αγώνα για την πατρίδα.

Το ΕΑΜ έκανε και σημαντικό κοινωνικό έργο, ιδρύοντας λαϊκά ιατρεία, φαρμακεία και συσσίτια για τους πολίτες στις κατεχόμενες περιοχές. Ενδιαφέρον έχει ότι οργάνωσε και το πρώτο αντάρτικο θέατρο, γνωστό ως «Θέατρο του Βουνού», όπου αντάρτες και ερασιτέχνες ηθοποιοί παρουσίαζαν παραστάσεις στα βουνά, τονώνοντας το ηθικό των μαχητών και του λαού. Το θέατρο αυτό δεν ήταν μόνο μια μορφή ψυχαγωγίας, αλλά και ένα ισχυρό εργαλείο πολιτικής προπαγάνδας, μεταφέροντας μηνύματα αντίστασης και ελπίδας σε μια περίοδο γεμάτη φόβο και καταπίεση.

Η παρακαταθήκη του ΕΑΜ, παρά τις αντιφάσεις και τις πολιτικές συγκρούσεις που ακολούθησαν, παραμένει βαθιά χαραγμένη στη συλλογική μνήμη της Ελλάδας. Οι αγώνες των ανώνυμων και επώνυμων αντιστασιακών ενάντια στον φασισμό και τον κατακτητή, καθώς και τα θύματα της σύγκρουσης, συνέβαλαν στη διαμόρφωση του μεταπολεμικού πολιτικού σκηνικού και καθόρισαν την πορεία της χώρας μέσα στον 20ό αιώνα.

Η ιστορία του ΕΑΜ υπενθυμίζει τη δύναμη της ενότητας και της αλληλεγγύης σε δύσκολες εποχές, και ταυτόχρονα τον κίνδυνο των διχασμών που μπορεί να οδηγήσουν σε τραγικές συνέπειες, όπως ο εμφύλιος πόλεμος που ακολούθησε.

Διαβάστε σχετικό παλιότερο άρθρο: Η πολυτάραχη διαδρομή του ΕΑΜ από την κατοχή μέχρι τη Βάρκιζα και τον εμφύλιο

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1669: Oι Οθωμανοί καταλαμβάνουν τον Χάνδακα (το σημερινό Ηράκλειο), ολοκληρώνοντας την κατάκτηση της Κρήτης μετά από μια πολιορκία που διήρκεσε 21 ολόκληρα χρόνια. Η πολιορκία του Χάνδακα, η μακροβιότερη στην ιστορία, έληξε με την παράδοση της πόλης, βάζοντας τέλος στη βενετική κυριαρχία στο νησί και ενισχύοντας τη δύναμη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην ανατολική Μεσόγειο.

1822: O Γάλλος λόγιος Ζαν-Φρανσουά Σαμπολιόν, ο άνθρωπος που αποκρυπτογράφησε τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά μέσω της Στήλης της Ροζέττας, παρουσιάζει τα αποτελέσματα των ερευνών του στη Βασιλική Ακαδημία Επιγραφών και Γραμμάτων στο Παρίσι. Η παρουσίαση αυτή σηματοδοτεί την επίσημη αρχή της σύγχρονης επιστήμης της Αιγυπτιολογίας, ανοίγοντας νέους ορίζοντες για την κατανόηση του αρχαίου αιγυπτιακού πολιτισμού.

1905: Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν διατυπώνει, σε ηλικία 26 ετών, την ειδική θεωρία της σχετικότητας και την περίφημη εξίσωσή του Ε=mc2, σε άρθρο του στο γερμανικό περιοδικό «Χρονικά της Φυσικής».

1941: Ιδρύεται στην Αθήνα το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ), έπειτα από συμφωνία των αντιπροσώπων του ΚΚΕ (Λευτέρης Αποστόλου), του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος (Χρήστος Χωμενίδης), της Ένωσης Λαϊκής Δημοκρατίας (Ηλίας Τσιριμώκος) και του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδας (Απόστολος Βογιατζής).

1989: Η Βουλή αποφασίζει υπέρ της παραπομπής στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο για την υπόθεση Κοσκωτά τους Ανδρέα Παπανδρέου (166 υπέρ, 121 κατά, 7 λευκά), Αγαμέμνονα Κουτσόγιωργα (238 υπέρ, 36 κατά), Παναγιώτη Ρουμελιώτη (170 υπέρ, 118 κατά), Γιώργο Πέτσο (219 υπέρ, 45 κατά) και Δημήτρη Τσοβόλα (168 υπέρ, 121 κατά).

1998: «Γεννιέται» η Google, μια εταιρεία που έμελλε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αναζητούμε πληροφορίες στον ψηφιακό κόσμο. Ιδρυτές της ήταν οι Λάρι Πέιτζ και Σεργκέι Μπριν, δύο διδακτορικοί φοιτητές του Στάνφορντ, οι οποίοι ανέπτυξαν έναν αλγόριθμο αναζήτησης που ταξινομούσε τις ιστοσελίδες με βάση τη συνάφεια και τη δημοτικότητά τους. Η Google ξεκίνησε από ένα γκαράζ στην Καλιφόρνια, αλλά σύντομα μετατράπηκε σε έναν τεχνολογικό κολοσσό, επηρεάζοντας κάθε πτυχή της καθημερινής μας ζωής και καθιερώνοντας τον όρο “γκουγκλάρω” ως συνώνυμο της αναζήτησης πληροφοριών στο διαδίκτυο.

2004: Με το αίμα επτά 15χρονων μαθητών βάφεται η άσφαλτος στο λεγόμενο Πέταλο του Μαλιακού, στα Καμένα Βούρλα. Λεωφορείο του ΚΤΕΛ Τρικάλων, που μεταφέρει 37 μαθητές και τέσσερις καθηγητές του Λυκείου Φαρκαδόνας Τρικάλων στην Αθήνα, για να παρακολουθήσουν αγωνίσματα των Παραολυμπιακών Αγώνων, συγκρούεται πλαγιομετωπικά με νταλίκα και στη συνέχεια ανατρέπεται. Η χώρα βυθίζεται σε βαρύ πένθος, το καλλιτεχνικό μέρος της Τελετής Λήξης των Παραολυμπιακών ματαιώνεται, ενώ ο πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, δίνει εντολή να προχωρήσουν ταχύτατα οι έρευνες και να αποδοθούν ευθύνες.