Η Αυστρία είναι η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που οδηγεί σε εκκαθάριση «κακή» τράπεζα, την Heta Asset Resolution, με βάση τη νέα ευρωπαϊκή οδηγία (Bank Recovery and Resolution Directive, BRRD), που προβλέπει διαδικασίες μη αποπληρωμής ομολόγων χαμηλής διαβάθμισης τραπεζών σε περιπτώσεις οικονομικών προβλημάτων, σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg.
Η Heta Asset Resolution είναι μία κρατική τράπεζα που δημιουργήθηκε μετά την αποτυχία της Hypo Alpe Adria Bank International και η αυστριακή κυβέρνηση άλλαξε τη νομοθεσία πέρυσι για να επιτρέψει τη διαγραφή των ομολόγων χαμηλής διαβάθμισης (subordinated bonds) της.
Η αυστριακή κυβέρνηση αρνήθηκε, μάλιστα, να αναλάβει την εγγύηση που είχε δοθεί για τα ομόλογα υψηλής διαβάθμισης (senior debt) της Heta από την περιφέρεια της χώρας Καρίντια (Carinthia), θέτοντας σε κίνδυνο απωλειών και τους ομολογιούχους αυτούς. Με βάση τις τρέχουσες τιμές των ομολόγων τους, οι κάτοχοι υψηλής διαβάθμισης ομολόγων της Heta, που αγόρασαν τίτλους με την εγγύηση της περιφέρειας της Καρίντια, αντιμετωπίζουν ζημιές μεγαλύτερες από το 40% της συνολικής αξίας τους 10,2 δισ. ευρώ. Η Καρίντια είναι μία περιφέρεια στη Νότια Αυστρία, με πληθυσμό 556.000 κατοίκων και ετήσια έσοδα μικρότερα από 2,4 δισ. ευρώ, η οποία μπορεί να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο της χρεοκοπίας, αν οι εγγυήσεις της καταπέσουν.
Η αποπληρωμή των χρεών της Heta έχει σταματήσει, καθώς η αυστριακή ρυθμιστική Αρχή αποφασίζει για το επίπεδο των ζημιών. Οι εγγυήσεις της Καρίντια για το χρέος υψηλής διαβάθμισης της Heta εξακολουθούν να ισχύουν, αλλά η Αυστρία έχει καταστήσει σαφές ότι πρόκειται για δέσμευση της περιφέρειας. Η τελευταία, από τη πλευρά της σημειώνει ότι δεν θα μπορέσει να πληρώσει χωρίς ομοσπονδιακή βοήθεια και την περασμένη εβδομάδα ζήτηση δάνεια από το αυστριακό υπουργείο Οικονομικών, δηλώνοντας ότι χάνει την πρόσβασή της στις κεφαλαιαγορές. Η αυστριακή κυβέρνηση δεσμεύθηκε, ωστόσο, να τηρήσει τη δική της εγγύηση ύψους 1 δισ. ευρώ για ομόλογα χαμηλής διαβάθμισης της Heta.
«Ο κόσμος είχε πολύ μεγάλη εμπιστοσύνη σε δημόσιες Αρχές. Η εγκατάλειψη της Καρίντια από την Αυστρία είναι μία ασυνήθιστη κίνηση. Πρέπει να δούμε πώς θα γίνει. Από νομική άποψη, πρόκειται για αχαρτογράφητο έδαφος», δήλωσε αναλυτής της Stifel Nicolaus Europe.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Bloomberg, η απόφαση αυτή της Αυστρίας αποτελεί μία προειδοποίηση ότι οι κρατικές εγγυήσεις για χρέη που αναλαμβάνονται από χώρες της ΕΕ δεν είναι χωρίς κίνδυνο. Τα κρατικά εγγυημένα χρέη της ΕΕ για το 2013 ανέρχονται σε 1,28 τρισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοινώθηκαν τον περασμένο μήνα.
Η Αυστρία είναι η χώρα της ΕΕ με τις μεγαλύτερες δυνητικές υποχρεώσεις από εγγυήσεις χρέους, που φθάνουν στο 35% του ΑΕΠ της ή 113 δισ. ευρώ.
Πολύ υψηλές είναι και οι κρατικές εγγυήσεις της Ιρλανδίας που ανέρχονται στο 32% του ΑΕΠ της, λόγω της κατάρρευσης του πιστωτικού της συστήματος (όταν ξέσπασε η κρίση το 2008), ενώ οι εγγυήσεις της Γερμανίας αντιστοιχούν στο 18% της ετήσιας παραγωγής της.
Σε απόλυτα ποσά, τις υψηλότερες εγγυήσεις χρέους έχει με διαφορά η Γερμανία (512 δισ. ευρώ), ακολουθούμενη από την Ισπανία (193 δισ. ευρώ) και τη Γαλλία (117 δισ. ευρώ). Βεβαίως, τα κρατικά εγγυημένα χρέη και τα καλυμμένα τραπεζικά ομόλογα με τέτοιες εγγυήσεις είναι γενικά ασφαλείς επενδύσεις, δήλωσε ο ίδιος αναλυτής.
Η οδηγία για την εξυγίανση και εκκαθάριση των τραπεζών, την οποία πρέπει να υιοθετήσουν πλήρως όλες οι χώρες της ΕΕ από την αρχή του 2016, προβλέπει την ανάληψη ζημιών από τους πιστωτές των τραπεζών πριν υπάρξει διάσωση με χρήματα των φορολογουμένων. Η γερμανική «κακή τράπεζα» FMS Wertmanagement, που συστάθηκε στη θέση της αποτυχημένης Hypo Real Estate Holding ήταν ο πρώτος πιστωτής που έκανε αγωγή κατά της Heta, επειδή δεν αποπλήρωσε ομόλογό της ύψους 450 εκατ. ευρώ στις 6 Μαρτίου. Παράλληλα, συγκροτείται μία επιτροπή ομολογιούχων της Heta και έχει ορίσει την αγγλική εταιρεία Kirkland & Ellis ως νομικό σύμβουλο, σύμφωνα με δύο πρόσωπα που έχουν γνώση του θέματος.
