Berlin – Alvarez and Marsal, BlackRock, Oliver Wyman, Pimco: τα ονόματα δεν σημαίνουν τίποτα για το μέσο Ευρωπαίο. Αλλά οι εταιρείες οικονομικών συμβούλων έπαιξαν κεντρικό ρόλο σε όλες τις διασώσεις χωρών της ευρωζώνης και έχουν μέχρι σήμερα «χρεώσει» τους φορολογούμενους σε Κύπρο, Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ισπανία με περισσότερα από 80 εκατομμύρια ευρώ.
Οι «ανεξάρτητοι» ειδικοί, σημειώνει το EUobserver.com, χρησιμοποιούνται από την τρόικα των διεθνών δανειστών για να αποφασίσουν πόσα χρειάζονται οι χώρες και οι τράπεζες για να αποφύγουν τη χρεωκοπία.
Συχνά τους ανατίθενται δουλειές χωρίς δημόσιο διαγωνισμό, εγείροντας ερωτήματα για θέματα διαφάνειας αλλά και υπευθυνότητας. Και μάλιστα, μερικές φορές προσλαμβάνονται παρότι υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων που προκύπτουν από τους δεσμούς τους με επενδυτικά funds και άλλους παρόχους οικονομικών υπηρεσιών.
Οι εταιρείες συμβούλων προσλαμβάνουν με τη σειρά τους «υπεργολάβους» εγείροντας ακόμα περισσότερα ερωτήματα για το ποιος έχει πρόσβαση σε «εσωτερικές πληροφορίες» και πώς αυτές χρησιμοποιούνται.
Οι υπεργολαβίες σχεδόν πάντα περιλαμβάνουν μία ή περισσότερες από τις «Μεγάλες Τέσσερις» εταιρείες: Deloitte, Ernst&Young, KPMG και PriceWaterhouseCoopers (PwC).
Αυτό, σημειώνει το EUobserver, καταλήγει σε έναν «χρυσό κύκλο» εταιρειών που έχουν ένα de facto μονοπώλιο στη διαχείριση των διασώσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Παράδειγμα, η Alvarez and Marsal. Έβγαλε 2 εκατομμύρια ευρώ για το στήσιμο και τη διαχείριση της «κακής τράπεζας» της Ισπανίας το 2012 αλλά και 6,6 εκατ. ευρώ για τη δουλειά της στην κυπριακή διάσωση. Ωστόσο το έργο της στην Κύπρο προκάλεσε σκάνδαλο καθώς, σύμφωνα με εσωτερικό έλεγχο της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, έλαβε τα χρήματα της αμοιβής παρότι κρίθηκε ακατάλληλη για ένα κομμάτι της δουλειάς.
Το 2011 η ιρλανδική Κεντρική Τράπεζα προσέλαβε την BlackRock Solutions- ανήκει στην αμερικανική BlackRock- λίγο μετά το αίτημα της χώρας για διάσωση ύψους 85 δισ. ευρώ. Προσελήφθη για να προβλέψει πόσα χρήματα οι ιρλανδικές τράπεζες ρίσκαραν να χάσουν και για να προχωρήσουν σε «stress test» για το χειρότερο σενάριο. Έλαβε 30 εκατομμύρια ευρώ και μοιράστηκε τη δουλειά με τις Boston Consulting Group και Barclays Capital.
Το πρώτο πρόβλημα προέκυψε όταν διατύπωσε λάθος πρόβλεψη για τα κέρδη των τραπεζών ενώ Ιρλανδοί πολιτικοί αναγνώρισαν πως η διαδικασία επιλογής της BlackRock Solutions δεν ήταν ιδανική.
Η BlackRock Solutions είχε εσωτερική γνώση για την κατάσταση στις ιρλανδικές τράπεζες αλλά την ίδια ώρα η μητρική BlackRock είχε πελάτες στην Ιρλανδία ύψους άνω των 5 δισ. ευρώ και με καταθέσεις 162 δισ.
Λίγο αργότερα η BlackRock ανακοίνωσε πως αγοράζει το 3% της Τράπεζας της Ιρλανδίας- μία από τις τράπεζες που η θυγατρική της BlackRock Solutions είχε υποβάλει σε «stress-test» το 2011!
Η Ελλάδα είχε επίσης αναθέσει στη BlackRock ένα παρόμοιο συμβόλαιο αξίας 12,3 εκατ. ευρώ, που περιλάμβανε με υπεργολαβία τις «Μεγάλες Τέσσερις» προαναφερθείσες εταιρείες.
Σύμφωνα με αναφορά των New York Times το 2012 η τρόικα και οτιδήποτε συνδεόταν μαζί της προκαλούσε τόσο μίσος στην Ελλάδα που η BlackRock Solutions χρησιμοποιούσε ψεύτικο όνομα («Solar») και προσέλαβε 18 ένοπλους φρουρούς για να κάνει τη δουλειά της!
Η ισπανική κυβέρνηση προσέλαβε την BlackRock Solutions για να υποβάλει σε «stress test» τις τράπεζες, κατόπιν απαίτησης της τρόικας στο πλαίσιο του πακέτου διάσωσης ύψους 41 δισ. ευρώ. Το συμβόλαιο ήταν ύψους 5,1 δισ. ευρώ.
Αλλά ο Ισπανός υπουργός Οικονομικών Luis de Guindos δήλωσε τον Μάιο του 2012 πως η δουλειά της BlackRock Solutions συγκρουόταν με τις επενδυτικές δραστηριότητες της BlackRock. Ωστόσο η εταιρεία συνέχισε να λαμβάνει τα χρήματα των ισπανών φορολογούμενων.
Η Ισπανία προσέλαβε επίσης την αμερικανική Oliver Wyman και τη γερμανική Roland Berger έναντι 10,3 εκατ. ευρώ αλλά και τις Deloitte (1,8 εκατ. ευρώ), Ernst&Young (7,2 εκατ. ευρώ), KPMG (5 εκατ. ευρώ), and PwC (5,3 εκατ. ευρώ) για να κάνουν ελέγχους.
Η Πορτογαλία ανέθεσε στην Oliver Wyman την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος, υπό το πρόγραμμα της τρόικας. Έλαβε 1 εκατομμύριο ευρώ για 44 ημέρες δουλειάς. Υπεργολαβικά εργάστηκαν οι PwC, Citi και McKinsey.
Το Σεπτέμβριο του 2013, καταλήγει το δημοσίευμα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προσέλαβε την Oliver Wyman για να ελέγξει τους ισολογισμούς των 130 μεγαλύτερων τραπεζών της Ευρωζώνης. Αρνήθηκε να δώσει στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για την αμοιβή της εταιρείας ή τη διαδικασία επιλογής της…
