Το υψηλό κόστος στέγασης αποτελεί ένα κοινωνικό ζήτημα, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που έχει ν’ αντιμετωπίσει σήμερα ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας. Το πώς φτάσαμε ως εδώ έχει τη δική του αξία, αλλά μεγαλύτερη βαρύτητα πρέπει να δώσουμε στους τρόπους που θα μας βγάλουν από το σπιράλ των ακριβών ενοικίων. «Το μεγάλο πρόβλημα είναι στις κατοικίες. Κυρίως στις μισθώσεις αλλά και στις αγοραπωλησίες. Η λύση για τη στέγη είναι τα κενά ακίνητα», σημειώνει ο Μάνος Κρανίδης.
Ο έμπειρος πολιτικός μηχανικός, μέλος του Δ.Σ. και Γραμματέας Ενημέρωσης της ΠΟΜΙΔΑ, είναι ο καλεσμένος στο podcast του Newsbeast. Με τον Μ. Κρανίδη αναλύσαμε το πρόβλημα και σταθήκαμε στις πιθανές λύσεις. «Ο μέσος Έλληνας δεν μπορεί ν’ αγοράσει ακίνητα. Δεν έχει τη δυνατότητα να δανειστεί και δεν διαθέτει τα ίδια κεφάλαια – την αποταμίευση», σημειώνει και προσθέτει: «Άρα, αφού δεν μπορείς ν’ αγοράσεις, πας να μισθώσεις. Βάλτε μέσα και τη βραχυχρόνια μίσθωση, ειδικά στα ακίνητα μικρού εμβαδού, γιατί εκεί είναι το πρόβλημα». Κάπως έτσι φτάσαμε στο σήμερα.
Ακολουθούν τα σημαντικότερα σημεία της συζήτησης:
-Ποιος είναι ο συνολικός αριθμός των κενών ακινήτων; «Τα κενά ακίνητα είναι ένα θησαυρός. Μιλάμε για χιλιάδες ακίνητα. Μόνο η Κυβέρνηση τα έχει εκτιμήσει πάνω από 700.000 – είναι ποικίλα. Μιλάμε για κατοικίες, καταστήματα, επαγγελματικά, ακόμη και για γη. Οι κατοικίες εκτιμώνται πάνω από το 60 με 70% επί των κλειστών ακινήτων. Αυτές οι κατοικίες είναι και στα αστικά κέντρα και στην περιφέρεια. Εκεί είναι το μεγάλο στοίχημα. Πρέπει να βρούμε τις αιτίες που είναι κενά και να δώσουμε κίνητρα ν’ αξιοποιηθούν».
-Γιατί κάποιος να έχει το ακίνητό του κενό, ενώ μπορεί να πάρει ένα μίσθωμα; «Πρώτος λόγος είναι το ιδιοκτησιακό – ένα ακίνητο ανήκει σε περισσότερους από έναν ιδιοκτήτες. Δεύτερος λόγος είναι η παλαιότητα, με τα ακίνητα να απαιτούν μεγάλη επένδυση, για να μπουν στην αγορά. Ακίνητα του ’50, του ’60, του ’70, για να γίνουν λειτουργικά, απαιτούν κόστος».
-Τι μας κοστίζει ένα κενό ακίνητο; «Όλα τα ακίνητα, είτε είναι κλειστά, είτε είναι ανοιχτά, πληρώνουν ΕΝΦΙΑ. Το μεγαλύτερο κόστος που έχει ο ιδιοκτήτης δεν είναι φορολογικό. Είναι η απαξίωση του ακινήτου. Ένα κενό ακίνητο έχει μεγάλες φθορές και οδηγείται στην πλήρη απαξίωση: να μην είναι κατοικήσιμο. Ξέρετε πότε ένα ακίνητο δεν έχει νόημα να υπάρχει; Όταν η αξία του κτηρίου είναι ίδια με την αξία της γης στην περιοχή, που σημαίνει πως δεν δίνει καμία υπεραξία».
-Τα κίνητρα για να αξιοποιηθεί ένα κλειστό ακίνητο; «Πάντα συμφέρει η αξιοποίηση του ακινήτου. Άλλο δεν έχω τα λεφτά να επενδύσω, άλλο εάν συμφέρει. Υπάρχουν προγράμματα για κατοικίες. Η μία είναι φορολογική επιδότηση και η άλλη άμεση για κενές κατοικίες. Στην πρώτη περίπτωση, αν κάνεις ανακαίνιση (όλα ηλεκτρονικά, με τιμολόγια και με δεδομένο ότι το ακίνητο δεν έχει πάρει άλλη επιδότηση), εκπίπτουν μέχρι τα 16.000 ευρώ στα επόμενα πέντε χρόνια από τον φόρο εισοδήματος. Πρέπει, επιπλέον, τα υλικά και η εργασία να έχουν μια κατανομή 1/4 υλικά, 3/4 εργασία. Δηλαδή 3.200 ευρώ το χρόνο. Είναι ένα σοβαρό κίνητρο. Βγαίνει και ένα νέο πρόγραμμα, που αν έχεις μέχρι 10.000 συνολικό μπάτζετ, η κυβέρνηση σου δίνει το 40%, ήτοι 4.000 ευρώ, με την προϋπόθεση με το που θα τελειώσει το ακίνητο να το μισθώσεις».
-Πρόσθετα μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν για τα κλειστά ακίνητα; «Μπορούν να επεκταθούν οι επιδοτήσεις που ήδη αναφέραμε. Ειδικά το πρόγραμμα με 4.000 ευρώ μπορεί να διευρυνθεί. Επιπλέον, θα μπορούσε να γίνει ένα πρόγραμμα “Εξοικονομώ” μόνο για κενά ακίνητα – τώρα είναι για την πρώτη κατοικία. Επίσης, μπορεί να τρέξει ένα πρόγραμμα, όπου θα μπουν και οι τράπεζες με ειδικά δάνεια, ειδικούς όρους και χαμηλά επιτόκια. Υπάρχει και μία πρόταση, που έχουμε κάνει από την ΠΟΜΙΔΑ. Δεν έχει γίνει αποδεχτή, αλλά τη συζητάει το υπουργείο: για κάθε κενό ακίνητο που μισθώνεται για τρία χρόνια, να υπάρχει απαλλαγή του από το φόρο μισθωμάτων».
Ακούστε το podcast με τον Μάνο Κρανίδη!