Για ποιο λόγο ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να ανεβάζει τους δασμούς εισαγωγών κινεζικών προϊόντων προς τη χώρα του στο εξωφρενικό ποσοστό του 145%; Τι επιδιώκει και γιατί εν τέλει τα έβαλε με ολόκληρο τον πλανήτη. «Κερδίζονται εύκολα οι εμπορικοί πόλεμοι» όπως έγραφε ο νυν ένοικος του Λευκού Οίκου με ανάρτησή του στο Twitter to 2018; Ποιος θα πληρώσει τελικά τον «λογαριασμό», ποιον ωφελεί αυτή η σύγκρουση και γιατί ο μέσος Έλληνας μπορεί να δει… θετικό αντίκτυπο στην τσέπη του;
Στο νέο επεισόδιο του videocast του Newsbeast, ο ομότιμος καθηγητής Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Παναγιώτης Πετράκης, αναλύει διεξοδικά την οικονομική, γεωπολιτική και κοινωνική διάσταση της πιο επιθετικής εμπορικής πολιτικής των τελευταίων δεκαετιών. «Πρόκειται για μια μορφή οικονομικού εθνικισμού που θυμίζει μερκαντιλισμό, σαν αυτόν που είχαμε πριν το 1700», λέει χαρακτηριστικά ο καθηγητής, συγκρίνοντας την πολιτική του Τραμπ με τις πρακτικές του 18ου αιώνα.
Με αιχμηρό και αναλυτικό λόγο, εξηγεί παράλληλα γιατί εν τέλει η Κίνα μπήκε στο στόχαστρο του Λευκού Οίκου, ποια είναι τα πραγματικά κίνητρα πίσω από την επιβολή των δασμών («θέλει να μειώσει τα ελλείμματα και να φέρει επενδύσεις πίσω, χωρίς όμως σχέδιο και χωρίς συμμάχους» υπογραμμίζει μεταξύ άλλων) και πώς όλες αυτές οι κινήσεις μπορεί εν τέλει να μας οδηγήσουν σε μια παγκόσμια ύφεση. «Αν η Κίνα μπει σε ύφεση, θα την ακολουθήσει και ο υπόλοιπος κόσμος. Το δεύτερο εξάμηνο του 2025 ίσως είναι η αρχή μιας διεθνούς επιβράδυνσης με πιθανότητες 60%», προειδοποιεί.
Στη συζήτηση αναλύεται επίσης το πώς μπορεί η Ευρώπη να λειτουργήσει ως ρυθμιστικός παράγοντας ανάμεσα σε δύο «οικονομικά βουβάλια» όπως είναι οι ΗΠΑ και η Κίνα, ενώ παράλληλα εξηγεί γιατί η Ελλάδα ίσως εν τέλει βγει… «ευνοημένη» από τη σύγκρουση, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα: «Δεν έχουμε βαριά βιομηχανία και μόνο το 5% των εισαγωγών μας είναι από τις ΗΠΑ – προς το παρόν, είμαστε προφυλαγμένοι» όπως μας λέει. Στον αντίποδα όμως, «αν μειωθεί η αγοραστική δύναμη των Ευρωπαίων λόγω ύφεσης, δεν θα έρθουν το καλοκαίρι στην Ελλάδα. Άρα, εκεί δεν είμαστε άτρωτοι»
Το επεισόδιο ρίχνει φως όχι μόνο στα οικονομικά δεδομένα αλλά και στις πολιτικές σκοπιμότητες μιας στρατηγικής που μοιάζει να μετατρέπει το παγκόσμιο εμπόριο σε παιχνίδι επιρροής, ισχύος και επιβίωσης. Ίσως εν τέλει ο εμπορικός πόλεμος να είναι κάτι περισσότερο από έναν απλό αγώνα δασμών. Ίσως να είναι η αρχή μιας νέας παγκόσμιας ισορροπίας. Ή… ανισορροπίας.