Η αρχή της ζωής στον πλανήτη αποδίδεται μέχρι στιγμής στα αυξημένα επίπεδα οξυγόνου στην ατμόσφαιρα της Γης και στα ρηχά ωκεάνια ύδατα. Όμως, τώρα, νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε την Τρίτη στο περιοδικό Geology δείχνει ότι οι μετακινήσεις των αρχαίων παγετώνων μπορεί να είναι αυτές που τελικά διαμόρφωσαν τις χημικές αλλαγές στον ωκεανό, οι οποίες ήταν κρίσιμες για την εξέλιξη των πολύπλοκων οργανισμών.
Τα «θρεπτικά» παγόβουνα
Το CNN γράφει πως η Νεοπροτεροζωική Εποχή ή «Γη του Χιονιού», διήρκεσε από περίπου 1 δισεκατομμύριο έως 543 εκατομμύρια χρόνια πριν. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι χερσαίες μάζες ενοποιήθηκαν σε μια υπερήπειρο και στη συνέχεια διαλύθηκαν ξανά.
Ουσιαστικά, πρόσφατες έρευνες εξηγούν πως μετά τη μετακίνηση τους, όταν τελικά έλιωσαν, οι παγετώνες απελευθέρωσαν έναν χείμαρρο χημικών ουσιών στον ωκεανό. Έτσι άλλαξαν τη θαλάσσια χημεία, «γεμίζοντας» τους ωκεανούς με θρεπτικά συστατικά, τα οποία ενδέχεται να διαμόρφωσαν τον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε η πολύπλοκη ζωή.
Οι κινήσεις των παγετώνων αποξέουν και μεταφέρουν χερσαία ιζήματα στους ωκεανούς, τις λίμνες και τα ποτάμια, αποτελώντας τη βάση των υδάτινων τροφικών πλεγμάτων. Ωστόσο, οι ερευνητές που μελετούν την αρχαία Γη ήταν προηγουμένως αβέβαιοι για το αν οι νεοπροτεροζωικοί παγετώνες κινούνταν καθόλου, πόσο μάλλον τόσο ώστε να διαβρώνουν το έδαφος κάτω από αυτούς και να μεταφέρουν ορυκτά στη θάλασσα.
«Είχε διατυπωθεί η υπόθεση ότι η εκτεταμένη παγετώδης διάβρωση του εσωτερικού των ηπείρων θα μπορούσε να προκληθεί από τον πάγο της Γης της Χιονόμπαλας», δήλωσε ο Κίρκλαντ, καθηγητής στη Σχολή Γεωεπιστημών και Πλανητικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Curtin στο Περθ της Αυστραλίας.
«Ωστόσο, οι πτυχές αυτής της ιδέας δεν ήταν σαφείς, διότι ο πάγος αυτός μπορεί να μην είχε κινηθεί ή να είχε κινηθεί ελάχιστα», συμπλήρωσε.
Η Σκωτία κρύβει το μυστικό της ζωής
Το CNN αναφέρει πως ο Κίρκλαντ και οι συνεργάτες του βρήκαν απαντήσεις στη Σκωτία και τη Βόρεια Ιρλανδία, όπου μελέτησαν ιζήματα από βραχώδεις σχηματισμούς που χρονολογούνται από την εποχή που η Γη ήταν καλυμμένη με πάγο, και από την περίοδο της «Γης του θερμοκηπίου» εκατομμύρια χρόνια αργότερα και διαπίστωσαν ότι η ορυκτολογική σύνθεση των ιζημάτων της τότε παγωμένης Γης διέφερε δραματικά από εκείνη των μεταγενέστερων ιζημάτων.
«Ανακαλύψαμε διακριτά μοτίβα στους πληθυσμούς αυτών των ορυκτών κόκκων», δήλωσε ο Κίρκλαντ στο CNN σε ηλεκτρονικό μήνυμα. «Στην ουσία το DNA δακτυλικό αποτύπωμα αυτών των ιζηματογενών πετρωμάτων άλλαξε».
Τα ευρήματα φαίνεται να ενισχύουν «κάπως» την έννοια της «ενεργού» παγετώδους περιόδου, δήλωσε ο δρ Γκράχαμ Σιλντς, καθηγητής γεωλογίας στο University College του Λονδίνου.
«Η ιδέα ότι τα παγετώδη συντρίμμια από τις νεοπροτεροζωικές παγετώδεις εποχές παρείχαν θρεπτικά συστατικά για την υποστήριξη της πρώιμης εξέλιξης των ζώων υπάρχει εδώ και καιρό», δήλωσε ο δρ Άντριου Κνολ, ομότιμος καθηγητής Γεωεπιστημών και Πλανητικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα έρευνα.
Ωστόσο, το CNN αναφέρει πως παραμένουν ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσον τα μεταλλικά στοιχεία που χύθηκαν στον ωκεανό από τους παγετώνες του Νεοπροτεροζωικού αιώνα θα ήταν αρκετά για να προκαλέσουν μακροπρόθεσμες περιβαλλοντικές αλλαγές με βιολογικές συνέπειες.