Οι ταινίες καταστροφής έχουν πάντα την τιμητική τους στο σελιλόιντ, καθώς δεν φεύγουν ποτέ από τη μόδα.
Τεράστιο και ευρύτατο ως είδος, αλλά και αρμονική παντρειά δράσης, ηρωισμών και ανείπωτων τραγωδιών, είναι ο τύπος του σινεμά που όλοι αγαπούν να βλέπουν, όποιες κι αν είναι οι κινηματογραφικές τους καταβολές. Ή οι προσλαμβάνουσες.
Γι’ αυτό και είναι εξάλλου τόσο παλιό όσο και η ίδια η έβδομη τέχνη. Ταινίες για την Πομπηία ή φιλμ με φλεγόμενα κτίρια πηγαίνουν πίσω μέχρι τις πρώτες ημέρες του νέου μέσου. Η «Ζωή ενός αμερικανού πυροσβέστη» του Έντουιν Πόρτερ, ας πούμε, ένα από τα πρώτα αφηγηματικά φιλμ της κινηματογραφικής ιστορίας, μας έρχεται από το 1903.
Υπερθέαμα, πατριωτισμός και σκηνές ασύμμετρων απειλών είναι αυτά για τα οποία έχει φτιαχτεί το σινεμά.
Αφήνοντας έξω περισσότερα απ’ όσα θα θέλαμε ή θα έπρεπε, τα παρακάτω φιλμ δράσης παραμένουν ωστόσο εμβληματικά στην κατηγορία…
Το κλασικό των κλασικών και μια από τις μεγαλύτερες στιγμές του είδους, αυτή η φωτιά στον θεόρατο ουρανοξύστη του Σαν Φρανσίσκο παραμένει αξεπέραστη σε όρους καθαρής κινηματογραφικής απόλαυσης. Το φιλμ του Τζον Γκίλερμιν με το all-star cast είναι μια οπτική σαπουνόπερα αμαρτίας, φιλοδοξίας και ηρωισμού, ένα αληθινό αριστούργημα ενός είδους που δεν μας συνηθίζει σε τέτοια πράγματα.
Η ταινία καταστροφής περιστρέφεται γύρω από τις περιπέτειες μιας ομάδας ανθρώπων διαφόρων κοινωνικών τάξεων που παγιδεύονται σε έναν πελώριο πύργο που τυλίγεται στις φλόγες. Ο αρχιτέκτονας του ουρανοξύστη, ο ξεδιάντροπος εργολάβος που ευθύνεται για τη φωτιά και ο ηρωικός πυροσβέστης που παλεύει με το πύρινο θηρίο συναπαρτίζουν ένα θέαμα που ανάγκασε στην πρώτη ποτέ συμπαραγωγή δύο κορυφαίων στούντιο, για τέτοιο δυσβάσταχτο προϋπολογισμό μιλάμε!
Μια από τις μεγαλύτερες περιπέτειες που γυρίστηκαν ποτέ, τόσο σε όρους φιλοδοξίας όσο και απόλαυσης, εδώ μιλάμε για έναν «Τιτανικό» που κάνει τον «Τιτανικό» δράμα δωματίου! Το υπερωκεάνιο «Ποσειδών» χτυπιέται από τεραστίων διαστάσεων παλιρροϊκό κύμα το βράδυ της Πρωτοχρονιάς και αναποδογυρίζει. Ό,τι ακολουθεί είναι η Κόλαση η ίδια. Ανάποδα!
Καθοδόν για την Αθήνα, το μισοβυθισμένο κρουαζιερόπλοιο της ταινίας του Ρόναλντ Νιμ θα δει τους επιζώντες να διχάζονται για το αν πρέπει να περιμένουν βοήθεια ή να αναζητήσουν τρόπο διαφυγής, προκαλώντας ρίγη συγκίνησης και ανατριχίλες με τον τρόπο που το κάνει το μεγάλο σινεμά. Ένταση, σασπένς και άφθονες δόσεις ηρωισμού…
Ο Βόλφγκανγκ Πέτερσεν, ο σκηνοθέτης του αριστουργηματικού «Das Boot», ξαναχτυπά με μια αμερικανική ταινία για γερά νεύρα. Για εκείνο το ψαροκάικο στα ανοιχτά της Νέας Αγγλίας ο λόγος που οι δυστυχείς περιστάσεις το φέρνουν αντιμέτωπο με μια σειρά από μέτωπα θύελλας που προκαλούν μια «μοναδική στα μετεωρολογικά χρονικά καταιγίδα».
Φτωχή αφηγηματικά και χωρίς πολλά-πολλά, είναι ακριβώς το είδος της ταινίας που αποθεώνει τη δράση. Και εξαντλείται εκεί. Άψογη σκηνοθετικά και με παράξενη έμφαση στα ηχητικά εφέ, η ταινία επιβίωσης είναι μια εξόχως αποτελεσματική ταινία θαλάσσιας καταστροφής που μετατρέπει σε πρωταγωνιστή το ίδιο το υγρό στοιχείο. Καθαρή δράση, ακόμα καθαρότερη καταστροφή…
Επιστρέφοντας στη χρυσή δεκαετία των ταινιών καταστροφής, τα τιμημένα 70s, ο Μαρκ Ρόμπσον παραδίδει το διαμαντάκι του, τον «Σεισμό», ένα φιλμ που σφράγισε τη θεματική με τέτοιον τρόπο που πραγματικά μεγάλη ταινία για σεισμό θα κάναμε να ξαναδούμε το 2015 με το «San Andreas»!
Ο «Σεισμός» δεν είναι άλλο ένα διασκεδαστικό disaster movie σαν αυτά που κάνει ο Ρόλαντ Έμεριχ. Εδώ θα βρεις αποκλειστικά φόβο και αγωνία, υλικά που πλάθει ο καλός κινηματογράφος σε ακόμα καλύτερες ταινίες. Το Λος Άντζελες σμπαράλια, ένας νεαρός σεισμολόγος και η ίδια η ανθρώπινη αυτοθυσία χαρίζουν ανόθευτες στιγμές οπτικής, ηχητικής και αφηγηματικής μαγείας. Όχι χάριζαν, αλλά χαρίζουν ακόμα και σήμερα, 45 χρόνια μετά…
Μιλώντας για Ρόλαντ Έμεριχ, τον σύγχρονο «πατέρα» των ταινιών καταστροφής, καμιά λίστα δεν θα μπορούσε να αφήσει έξω το απαστράπτον διαμαντάκι του, που έδωσε το μεγάλο φιλί της ζωής στις ταινίες καταστροφής και άφησε κληρονομιά σκηνές που και κλασικές είναι και αξεπέραστες.
Πολλοί προσπάθησαν να μιμηθούν το μεγάλο ορόσημο της κατηγορίας, κάνεις τους δεν κατάφερε όμως να του μοιάσει ούτε στο ελάχιστο. Κανείς δεν εντυπωσίασε ποτέ άλλοτε τον θεατή με σκηνές απόλυτης καταστροφής (Λευκός Οίκος και Empire State Building!), όπως κάνουν οι απειλητικοί εξωγήινοι του Έμεριχ που επιτίθενται στη Γη και αφανίζουν τις μεγαλουπόλεις του ανθρώπου.
Δώσε στον Έμεριχ στερεοτυπικούς χαρακτήρες, υπερφίαλο σενάριο όλο τρύπες και άφθονες δόσεις πατριωτισμού, εκείνος θα τα αναμείξει στη μαγική χύτρα του και θα σου επιστρέψει το απολαυστικότερο φιλμ των ταινιών καταστροφής! Τα ρέστα του…
Ως «Τυφώνας» ή ακόμα και «Τουίστερ» βγήκε στη χώρα μας το φοβερό και τρομερό έπος καταστροφής «Twister», από τα χεράκια του ανθρώπου που μας έδωσε και το αξιομνημόνευτο «Speed» (1994). To κυνήγι των ανεμοστρόβιλων δεν είναι σίγουρα για όλους, μας λέει το εμβληματικό φιλμ, καθώς δεν θέτει σε κίνδυνο μόνο τη δική σου ζωή, αλλά ολάκερη την ανθρωπότητα.
Με κατακλυσμιαίο προϋπολογισμό 92 εκατ. δολαρίων, το «Twister» έχει όλα τα συστατικά που αγαπάμε στο είδος, δίνοντας τεράστια έμφαση στα οπτικά εφέ. Στα οποία και σκίζει, αλίμονο! Φονικοί τυφώνες που ενώνονται μπροστά στα μάτια σου με εκπληκτική πιστότητα και μετατρέπονται σε μηχανές θανάτου, σπίτια και φορτηγά στον αέρα κι άλλα πολλά επιστρατεύονται εδώ για να καθηλωθεί το κοινό και να παραληρεί από οπτική μαγεία.
Κι εκείνο καθηλώνεται και παραληρεί, αναμφίβολα…