Το πλαστικό σε διάφορες μορφές αποτελεί βασικό υλικό της καθημερινότητας των ανθρώπων. Παρά το πλήθος των πλεονεκτημάτων που προσφέρει η χρήση του, η παραγωγή, η ανακύκλωση και συνολικά η διαχείριση του μετά το τέλος χρήσης ενός προϊόντος, αποτελεί μια ιδιαίτερη περιβαλλοντική πρόκληση. Το πλαστικό σε διάφορες μορφές αποτελεί βασικό συστατικό και για τη δημιουργία ενός αυτοκινήτου, με τη συμμετοχή του να είναι συνεχώς αυξανόμενη λόγω των πολλαπλών πλεονεκτημάτων που προσφέρει. Χαμηλό βάρος, μεγάλη ευελιξία στην παραγωγή πολύπλοκων σχημάτων, δυνατότητα μίξης με άλλα υλικά, το πλαστικό αποτελεί ιδανικό σύμμαχο για τους μηχανικούς και τους σχεδιαστές.
Τα Global Materials Labs (GML) της Fiat Chrysler Automobiles (FCA) αποτελούν ένα παγκόσμιο οργανισμό με αποκλειστική αποστολή τη δημιουργία και εξέλιξη νέων υλικών για τα οχήματα της. Με συνολικά 16 εργαστήρια σε όλο τον κόσμο και περισσότερους από 350 ερευνητές, σημαντικό μέρος της προσπάθειας αφιερώνεται στη δημιουργία μίας νέας γενιάς πλαστικών που θα διατηρούν τα «παραδοσιακά» πλεονεκτήματα του υλικού, ενώ παράλληλα θα είναι εξαιρετικά φιλικά προς το περιβάλλον.
Σε αυτό το επίπεδο τα GML έχουν αναπτύξει μια σειρά τεχνολογιών που δίνουν φιλικές προς το περιβάλλον λύσεις για την παραγωγή, τη χρήση και τελικά την ανακύκλωση των πλαστικών που χρησιμοποιούνται στα μοντέλα του ομίλου. Σε επίπεδο παραγωγής ήδη μέρος των πλαστικών που χρησιμοποιούνται στα αυτοκίνητα κατασκευάζονται από φυτικές ίνες που προέρχονται από καλλιέργειες ή ακόμα και από τα μη βρώσιμα υπολείμματα, που προκύπτουν από την επεξεργασία τροφών (π.χ. το κέλυφος από τα αμύγδαλα). Με αυτό τον τρόπο, η παραγωγή υλικών όχι μόνο δεν επιβαρύνει το περιβάλλον, αλλά αντίθετα βοηθά στην ανακύκλωση υλικών που μέχρι σήμερα αντιμετωπίζονταν σαν απλά απορρίμματα.
Αντίστοιχα σε επίπεδο ανακύκλωσης εκτός από το μεγάλο ποσοστό υλικών που μπορεί να επεξεργαστεί για μελλοντικές χρήσεις, τα Global Materials Labs της FCA έχουν αναπτύξει βιοδιασπώμενα πλαστικά που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον ακόμα και στην περίπτωση που δεν αποσυρθούν με τους ενδεδειγμένους τρόπους.
Το επόμενο βήμα είναι η χρησιμοποίηση υλικών που θα μειώνουν περαιτέρω την συνολική ποσότητα μάζας πλαστικού που θα απαιτείται για την παραγωγή εξαρτημάτων. Σε αυτό το επίπεδο τα Global Materials Labs έχουν αναπτύξει πλαστικά τα οποία θα έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν ηλεκτρικά σήματα αντικαθιστώντας τις παραδοσιακές καλωδιώσεις που χρησιμοποιούνται π.χ. για το φωτισμό και τους αισθητήρες. Με δεδομένο ότι ένα σύγχρονο αυτοκίνητο διαθέτει περισσότερα από 5χλμ. καλωδιώσεων, γίνεται εύκολα αντιληπτό το κέρδος σε επίπεδο αξιοποίησης υλικών και βάρους, ενώ παράλληλα θα γίνει απλούστερη η διαδικασία συναρμολόγησης και επισκευής ενός οχήματος.
Με την ανάπτυξη των ηλεκτρικών οχημάτων και της αυτόνομης οδήγησης, η εφαρμογή αυτών των υλικών αναμένεται να προσφέρει ακόμα μεγαλύτερα οφέλη. Παράλληλα, η παρουσίαση του πρωτότυπου Fiat Concept Centoventi στην φετινή έκθεση της Γενεύης αποκάλυψε ακόμα μία πτυχή της έρευνας που πραγματοποιεί η μάρκα, ώστε να κάνει ακόμα πιο φιλικά προς το περιβάλλον τα πλαστικά. Η τεχνολογία 3D knitting στην κατασκευή των επενδύσεων των καθισμάτων και η δημιουργία panels από ανακυκλώσιμο πλαστικό με μικρότερο πάχος, μειώνει σημαντικά την συνολική μάζα πλαστικού υλικού για την παραγωγή των συγκεκριμένων τμημάτων με κέρδος για το περιβάλλον σε επίπεδο της ποσότητας ενέργειας που απαιτείται για την παραγωγή τους, αλλά και μέσω της μειωμένης κατανάλωσης ενέργειας που εξασφαλίζει το χαμηλότερο βάρος του οχήματος. Παράλληλα οι συγκεκριμένες τεχνικές επιτρέπουν την εύκολη αντικατάσταση αυτών των τμημάτων και στη συνέχεια την ανακύκλωση τους για τη δημιουργία νέων αντίστοιχων υλικών.
Νίκος Τσάδαρης
