Οι εμφυτευόμενοί καρδιακοί απινιδωτές , αποτελούν μια τεράστια εξέλιξη στην “θεραπεία” του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου. Δηλαδή του ξαφνικού θανάτου που συμβαίνει μέσα σε 1 ώρα από την εμφάνιση κάποιων ενοχλημάτων σε ένα φαινομενικά υγιές άτομο, ή σε άτομο που πάσχει από μια χρόνια ασθένεια, αλλά στη χρονική περίοδο που συμβαίνει το γεγονός , βρίσκεται σε σταθερή κατάσταση.
Επισημαίνεται , ότι ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος αποτελεί ένα πρόβλημα αρκετά συχνό . Για να αντιληφθούμε την συχνότητα του, μόνο στις ΗΠΑ περίπου 450.000 άτομα καταλήγουν από αιφνίδιο καρδιακό θάνατο ετησίως.
Στην χώρα μας ο αριθμός των περιστατικών αυτών, υπολογίζεται σε περίπου 18-20.000.
Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος οφείλεται είτε σε μηχανικά αίτια , όπως η οξεία μηχανική δυσλειτουργία της καρδιάς (μεγάλο έμφραγμα μυοκαρδίου, οξεία καρδιοαναπνευστική ανεπάρκεια κ.α.) είτε σε σοβαρές καρδιακές αρρυθμίες.
Περίπου οι μισοί αιφνίδιοι καρδιακοί θάνατοι, οφείλονται σε σοβαρές καρδιακές αρρυθμίες.
-Η πρώτη εμφύτευση απινιδωτού σε άνθρωπο, έγινε το 1980. Από τότε έχει επιτελεσθεί μεγάλη πρόοδος στην τεχνολογία αυτών των συσκευών. Οι σύγχρονοι εμφυτευόμενοι καρδιακοί απινιδωτές, είναι πολύ μικρότερου μεγέθους και βάρους από τους αρχικούς, έχουν πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, τοποθετούνται κάτω από το δέρμα του ασθενούς, συνδέονται με ηλεκτρόδια με την καρδιά και παρακολουθούν τον καρδιακό ρυθμό. Έχουν παράλληλα την δυνατότητα πάρα πολλών ρυθμίσεων, ανάλογα με την περίπτωση του κάθε ατόμου.
Όταν η συσκευή ανιχνεύσει επικίνδυνη αρρυθμία, χορηγεί ηλεκτρικό ρεύμα και επαναφέρει τον κανονικό καρδιακό ρυθμό. Επίσης, οι εμφυτευόμενοι απινιδωτές, έχουν την δυνατότητα να βηματοδοτήσουν την καρδιά σε περιπτώσεις καρδιακής παύσης. Τέλος, έχουν την δυνατότητα να παρακολουθούν συνεχώς τον καρδιακό ρυθμό και να αποθηκεύουν τα δεδομένα, τα οποία ο θεράπων ιατρός μπορεί να αναλύει σε δεύτερο χρόνο.
Επίσης δίνουν την δυνατότητα στον θεράποντα, να μπορεί σε πραγματικό χρόνο, από μακριά, να παρακολουθεί τον καρδιακό ρυθμό του ασθενούς και την ενδεχόμενη ενεργοποίηση της συσκευής ,να ενεργοποιεί τις επιβαλλόμενες ενέργειες (μεταφορά σε νοσοκομείο) ή να δίνει τις κατάλληλες οδηγίες. Δηλαδή με απλά λόγια, είναι μια ιατρική συσκευή υψηλής τεχνολογίας, που τοποθετείται σε ασθενείς και γενικότερα σε άτομα με συγκεκριμένες ενδείξεις, με εξαιρετική αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου από σοβαρές αρρυθμίες.
Oι ενδείξεις για την τοποθέτηση της συσκευής σήμερα, εκτός από εκδηλωμένες παθολογικές καταστάσεις, περιλαμβάνουν και την πρωτογενή πρόληψη. Δηλαδή τοποθετούνται, όχι μόνο σε άτομα που ανένηψαν από επεισόδιο αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, αλλά και προληπτικά, σε άτομα που θεωρούνται υψηλού κινδύνου για τέτοιο επεισόδιο. Όπως είναι άτομα με ορισμένες μυοκαρδιοπάθειες, με σοβαρή στεφανιαία νόσο που μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες, άτομα με γενετικά νοσήματα που συνδέονται με αρρυθμιογένεση, ασθενείς με ορισμένες συγγενείς καρδιοπάθειες κ.α.
Η αποτελεσματικότητα των συσκευών αυτών, είναι πολύ υψηλή όταν τοποθετούνται με συγκεκριμένες ενδείξεις: Μειώνουν την ολική θνητότητα σε μεγάλο ποσοστό, στους ασθενείς που έχουν κριθεί ως υψηλού κινδύνου. Ειδικότερα , όταν οι απινιδωτές τοποθετούνται σε νεαρά άτομα ( όπως αθλητές) με γενετικές ανωμαλίες που προδιαθέτουν σε αιφνίδιο καρδιακό θάνατο, γίνεται αντιληπτή η τεράστια αξία τους.
Μύθοι και αλήθειες για τους εμφυτευόμενους καρδιακούς απινιδωτές.
Όπως προαναφέρθηκε , η θεραπευτική τους παρέμβαση είναι αποτελεσματική μόνο σε καρδιακή δυσλειτουργία που οφείλεται σε ηλεκτρική ανωμαλία της καρδιάς. Δηλαδή ανατάσσουν με πολύ μεγάλο ποσοστό επιτυχίας, σοβαρές αρρυθμίες που προκαλούν αιφνίδιο καρδιακό θάνατο, όπως είναι η κοιλιακή μαρμαρυγή. Επιπρόσθετα , με την δυνατότητα βηματοδότησης που έχουν, παρεμβαίνουν σωτήρια σε περιπτώσεις καρδιακής παύσης, από αστοχία του συστήματος της φυσιολογικής βηματοδότησης της καρδιάς.
Δεν έχουν την δυνατότητα να επαναφέρουν την καρδιακή λειτουργία, σε καταστάσεις που ο καρδιακός μυς δεν μπορεί να συσταλεί. Δηλαδή σε περιπτώσεις μεγάλης μηχανικής βλάβης της καρδιάς, βαριάς ύποοξυγοναιμίας κ.α.
Σε όλες όμως τις παθολογικές καταστάσεις που η καρδιακή λειτουργία αναστέλλεται λόγω σοβαρών αρρυθμιών ή καρδιακής παύσης, η αυτόματη ενεργοποίηση της συσκευής, τις περισσότερες φορές ενεργεί σωτήρια, επαναφέρει την καρδιακή λειτουργία και ανατάσσει τον ασθενή.