Ως πότε τα νοικοκυριά θα «καίγονται» από την ακρίβεια στα τρόφιμα;

Η πληθωριστική κρίση προσλαμβάνει δραματικές διαστάσεις καθώς “χτυπά το πυρήνα” των οικογενειακών προυπολογισμών με καταιγίδα ανατιμήσεων σε είδη πρώτης ανάγκης

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι αυξήσεις στη βασική ομάδα των ειδών διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών που τρώει το 23,1% των μηνιαίων δαπανών των νοικοκυριών «σπάζουν το κοντέρ» δεκαετιών. Τον Ιανουάριο ο δείκτης έτρεχε με ετήσιο ρυθμό 5,2% όταν τον ίδιο μήνα πέρυσι σημείωσε πτώση κατα 0,4%.

Η ένταση των πληγμάτων απο το ξέφρενο ράλι στα τρόφιμα αποτυπώνεται στο γεγονός ότι μέσα σε ένα μήνα η ταχύτητα ανατιμήσεων τριπλασιάστηκε με το δείκτη να σημειώνει μεταβολή 1,2% έναντι μόλις 0,4%. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σχέση με το Δεκέμβριο καταγράφηκαν σημαντικές αυξήσεις τιμών σε βασικα τρόφιμα όπως ο αλεύρι και τα δημητριακά με 7,8%, τα νωπά λαχανικά με 6,6%, τις πατάτες και τους χυμούς φρούτων με 4,4% και 5% αντίστοιχα, τα γαλακτοκομικά με διακυμάνσεις απο 2,1% έως 3,5% αλλά και τα κρέατα και νωπά ψάρια με 2,1%-2,4%. Εκρηκτικές ανατιμήσεις έως και 18% σε ετήσια βάση εντοπίζονται σε ευρύ φάσμα τροφίμων.

Η πληθωριστική ανάφλεξη διογκώνει βασικές και ανελαστικές δαπάνες των νοικοκυριών που αφορούν στη κάλυψη βιοποριστικών αναγκών προκαλώντας εκτεταμένη εισοδηματικά αιμορραγία στα αδύναμα κοινωνικά στρώματα και δημιουργώντας συνθήκες οικονομικής ασφυξίας.

Τα μηνύματα για τη πορεία του πληθωρισμού δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά. Παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για επερχόμενες ανατιμήσεις έως 30% σε βασικές κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών με τα καταστήματα τροφίμων να αναπροσαρμόζουν κατα τακτά χρονικά διαστήματα τους τιμοκαταλόγους.

Την ίδια ώρα τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) δείχνουν ότι ο δείκτης διεθνών τιμών πρώτων υλών αυξήθηκε τον Ιανουάριο κατά 19% σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2021 με πρωταθλητές τα δημητριακά, έλαια, κρέας, γαλακτοκομικά και ζάχαρη. Ειδικότερα οι τιμές του κρέατος αυξήθηκαν κατά 17%, των γαλακτοκομικών κατά 19%, των δημητριακών κατά 12%, των ελαίων κατά 34% και της ζάχαρης κατά 20%. Το κύμα των ανατιμήσεων αναμένεται να περάσει σταδιακά στην ελληνική αγορά με το ΙΕΛΚΑ να επισημαίνει ότι αρκετές από αυτές τις μεταβολές επηρεάζουν την παραγωγή τροφίμων στην Ελλάδα λόγω των εισαγόμενων πρώτων υλών, αλλά και τις εισαγωγές τελικών τροφίμων και ποτών από τις διεθνείς αγορές.

Άκρως ανησυχητικές είναι οι νεότερες εκτιμήσεις διεθνών οργανισμών και αναλυτών σύμφωνα με τις οποίες η πληθωριστική φωτιά δεν αναμένεται να καταλαγιάσει τουλάχιστον έως το Φθινόπωρο. Σύμφωνα με τις νεότερες προβολές της Κομισιόν που αναθεωρούν επί τα χείρω τις εκτιμήσεις του περασμένου Νοεμβρίου στη χώρα μας ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή, που σημειωτέον είναι χαμηλότερος κατα 0,4-0,8 ποσοστιαίες μονάδες συγκριτικά με τον εθνικό δείκτη της ΕΛΣΤΑΤ, αναμένεται να εκτιναχθεί στο 4,6% το πρώτο τρίμηνο του έτους από 3,7% το τελευταίο τρίμηνο του 2021. Στη συνέχεια θα εμφανίσει μερική αποκλιμάκωση στο 3,6% το δεύτερο τρίμηνο, στο 2,7% το τρίτο τρίμηνο για να περιοριστεί στο1,7% στο τελευταίο τρίμηνο του 2022.

Ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα τρέξει φέτος με εξαπλάσια ταχύτητα σε σχέση με το 2021 με 3,1% από 0,6% και αρνητική μεταβολή 1,3% το 2020. Αν και η ταχύτητα ανόδου των τιμών θα πέσει στο 1,1% το 2023 ωστόσο θα εξακολουθήσει να είναι υψηλότερη σε σχέση με πέρυσι.

Όλα δείχνουν οτι το…τούνελ μακραίνει.