Αντιδράσεις αλλά και προβληματισμό για τις προθέσεις της Δύσης έχουν προκαλέσει στο Κίεβο οι δηλώσεις αξιωματούχου του ΝΑΤΟ σχετικά με την ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία εάν δεχτεί να παραδώσει εδάφη της στη Ρωσία. Η ουκρανική ηγεσία χαρακτήρισε «γελοίες» αυτές τις σκέψεις, ωστόσο η πραγματικότητα είναι πως τα εν λόγω σενάρια συζητούνται εδώ και αρκετό καιρό στο παρασκήνιο, στο πλαίσιο μιας ανακωχής αντίστοιχης με αυτήν που τερματίστηκε – επί της ουσίας – ο πόλεμος στην Κορέα.
Το μοντέλο της Κορέας κερδίζει διαρκώς υποστηρικτές στη Δύση, καθώς η ουκρανική αντεπίθεση δεν φαίνεται να έχει τα προσδοκόμενα οφέλη.
Εξαρχής πολλοί δυτικοί αξιωματούχοι χαρακτήριζαν τουλάχιστον ως «πολύ φιλόδοξους» τους στόχους του Κιέβου και υπογράμμιζαν πως δύσκολα θα μπορούσαν οι ουκρανικές δυνάμεις να διασπάσουν τις γραμμές άμυνας που έχει στήσει η Ρωσία στα εδάφη που έχει καταλάβει στην Ανατολική Ουκρανία.
Ωστόσο, η Δύση θέλει να αποφύγει – επικοινωνιακά – να δείξει πως «πατρονάρει» το Κίεβο και το οδηγεί σε μια συμφωνία που δεν επιθυμεί. Αυτό που προσπαθεί η δυτική διπλωματία είναι να προετοιμάσει το έδαφος, ώστε το τραπέζι να είναι στρωμένο όταν η ουκρανική ηγεσία θα αποφασίσει να κάτσει σε αυτό. Υπενθυμίζεται πως πριν από λίγο καιρό είχαν αποκαλυφθεί και οι μυστικές συνομιλίες Αμερικανών και Ρώσων για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο Στιάν Γένσεν, προσωπάρχης του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεγκ, δήλωσε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ με αντάλλαγμα την παραχώρηση εδαφών στη Ρωσία, γεγονός που θα έφερνε παράλληλα το τέλος του πολέμου.
Μιλώντας σε πάνελ στη Νορβηγία για το μέλλον της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ μαζί με καθηγητές πανεπιστημίου και ειδικούς, ο Γένσεν ανέφερε πως «δεν λέω ότι αυτό πρέπει να συμβεί. Αλλά μπορεί να είναι μια πιθανή λύση». Επισήμανε δε πως η συζήτηση για το μεταπολεμικό καθεστώς βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και ότι το ζήτημα της παραχώρησης εδαφών στη Ρωσία έχει τεθεί ήδη από άλλους.
Το σενάριο της διχοτόμησης της Ουκρανίας, όπως έχει επισημανθεί και σε προηγούμενες αναλύσεις του Newsbeast, είναι μια σκέψη που υιοθετεί και η Μόσχα, εγκλωβισμένη και αυτή στις δικές της αδυναμίες, τις αποτυχημένες εκτιμήσεις και τα επιχειρησιακά λάθη της εισβολής.
Ασφαλώς και ένα τέτοιο ενδεχόμενο απορρίπτεται κατηγορηματικά από το Κίεβο, το οποίο τονίζει πως η παράδοση εδαφών θα ισοδυναμεί με προδοσία. Για αυτό, το σενάριο που εξετάζεται είναι ένα «πάγωμα» της σύγκρουσης στις θέσεις των δύο στρατών, μια μακροχρόνια ανακωχή που θα διαμορφώσει ατύπως μια συνοριακή γραμμή μεταξύ των χωρών.
Πολλοί αναλυτές εκτιμούν πως αυτό θα μπορούσε να είναι το πιο ρεαλιστικό αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα, δεδομένου ότι ούτε το Κίεβο, ούτε η Μόσχα θα παραδεχτούν ποτέ μια ήττα. Με αυτόν τον τρόπο οι συγκρούσεις θα περιορίζονταν ή θα σταματούσαν και οι χώρες της Δύσης (ΗΠΑ και ΕΕ) θα μείωναν σημαντικά το οικονομικό, στρατιωτικό και διπλωματικό κεφάλαιο που δαπανούν για την υποστήριξη της Ουκρανίας.
Επίσημες αντιδράσεις από Κίεβο
Όπως ήταν αναμενόμενο οι δημόσιες δηλώσεις του αξιωματούχου του ΝΑΤΟ προκάλεσε αντιδράσεις στην Ουκρανία. Ο σύμβουλος του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Μιχάιλο Ποντόλιακ, ανέφερε στο Twitter: «Ανταλλαγή εδαφών με την ομπρέλα του ΝΑΤΟ; Είναι γελοίο». Πρόσθεσε πως «αυτό σημαίνει σκόπιμη επιλογή της ήττας της δημοκρατίας, ενθάρρυνση ενός παγκόσμιου εγκληματία, διατήρηση του ρωσικού καθεστώτος, καταστροφή του διεθνούς δικαίου και μεταβίβαση του πολέμου σε άλλες γενιές».
«Προφανώς, αν ο Πούτιν δεν υποστεί μια συντριπτική ήττα, το πολιτικό καθεστώς στη Ρωσία δεν αλλάξει και οι εγκληματίες πολέμου δεν τιμωρηθούν, ο πόλεμος θα επιστρέψει σίγουρα με την όρεξη της Ρωσίας για περισσότερα», σημείωσε.
«Απολύτως απαράδεκτη τη διαμόρφωση του αφηγήματος» της παραχώρησης εδαφών στη Ρωσία με αντάλλαγμα την είσοδο στο ΝΑΤΟ, χαρακτήρισε ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Ουκρανίας, Όλεγκ Νικολένκο, με ανάρτησή του στο Facebook, απαντώντας σε δήλωση συνεργάτη του Στόλτενμπεργκ.
«Οι συζητήσεις για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ με αντάλλαγμα την παραχώρηση μέρους των ουκρανικών εδαφών είναι απολύτως απαράδεκτες. Πάντα θεωρούμε ως δεδομένο ότι η Συμμαχία, όπως και η Ουκρανία, δεν ανταλλάσσουν εδάφη», τόνισε ο Νικολένκο.
Προειδοποίησε, ακόμα, ότι «η συνειδητή ή ασυνείδητη συμμετοχή αξιωματούχων του ΝΑΤΟ στη διαμόρφωση του αφηγήματος σχετικά με το ενδεχόμενο η Ουκρανία να παραχωρήσει μέρος των εδαφών της» γίνεται παιχνίδι στα χέρια της Ρωσίας. Αντίθετα, σύμφωνα με τον Νικολένκο, είναι προς το συμφέρον της ευρωατλαντικής ασφάλειας να συζητηθούν τρόποι για την επιτάχυνση της νίκης της Ουκρανίας και της απόκτησης της πλήρους ένταξής της στο ΝΑΤΟ.
Τέλος, ο διπλωμάτης σημείωσε ότι το Υπουργείο Εξωτερικών της Ουκρανίας είναι αποφασισμένο να συνεχίσει τη γόνιμη συνεργασία με τη Γραμματεία του ΝΑΤΟ για την επίτευξη αυτών των στόχων.
Άνοιξε την «όρεξη» των Ρώσων
Τις δηλώσεις του Στίαν Γένσεν σχολίασε και ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, πηγαίνοντας τις ρωσικές απαιτήσεις ένα στάδιο πιο μακριά. Στο κανάλι του στο Telegram, ο Μεντβέντεφ ανέφερε πως αν η Ουκρανία συμφωνήσει να εγκαταλείψει εδάφη για να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, τότε θα πρέπει να εγκαταλείψει ακόμη και το Κίεβο.
«Γιατί; Η ιδέα είναι περίεργη. Το μόνο ερώτημα είναι ότι όλα τα υποτιθέμενα «δικά τους» εδάφη είναι εξαιρετικά αμφισβητήσιμα. Για να εισέλθουν στο ΝΑΤΟ, οι αρχές του Κιέβου θα πρέπει να εγκαταλείψουν ακόμη και το ίδιο το Κίεβο, την πρωτεύουσα της Αρχαίας Ρωσίας», ανέφερε ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
