Τα μεγαλύτερα ποσοστά σύγχρονης δουλείας παγκοσμίως εντοπίζονται στη Βόρεια Κορέα, την Ερυθραία και τη Μαυριτανία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Δουλείας του 2023 που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Παρατηρείται μια «επιδείνωση» της κατάστασης σε ολόκληρο τον κόσμο, σε σχέση με την τελευταία έκθεση, πριν από πέντε χρόνια.
Η έκθεση εκτιμά ότι περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι «ζούσαν σε συνθήκες σύγχρονης δουλείας» το 2021, μια αύξηση κατά δέκα εκατομμύρια από το 2016, όταν αξιολογήθηκε η κατάσταση για τελευταία φορά. Στον αριθμό αυτόν περιλαμβάνονται και 28 εκατομμύρια άνθρωποι σε καταναγκαστική εργασία και 22 εκατομμύρια σε εξαναγκαστικούς γάμους.
Η κατάσταση επιδεινώνεται «με φόντο την αύξηση των ένοπλων συγκρούσεων, την ευρεία περιβαλλοντική υποβάθμιση και τις επιπτώσεις από την πανδημία του κορονοϊού», μεταξύ άλλων παραγόντων, καταλήγει η έκθεση.
Η έκθεση, που συνέταξε η ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα Walk Free, ορίζει ότι η σύγχρονη δουλεία περιλαμβάνει «την καταναγκαστική εργασία, τον εξαναγκαστικό γάμο, τη δουλεία για την αποπληρωμή χρέους και την σεξουαλική εκμετάλλευση» ή ακόμη και «τη διακίνηση ανθρώπων και την εκμετάλλευση παιδιών».
Δουλεία και 2023
Ο ορισμός της δουλείας περιλαμβάνει «τη συστηματική στέρηση της ελευθερίας ενός ατόμου, από το δικαίωμα να δέχεται ή να αρνείται την εργασία μέχρι την ελευθερία του να αποφασίζει αν, πότε και ποιον να παντρευτεί».
Με βάση αυτό τον δείκτη, η αυταρχική και απομονωμένη Βόρεια Κορέα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό σύγχρονης δουλείας (104,6 ανά 1.000 κατοίκους), σύμφωνα με την έκθεση. Ακολουθεί η Ερυθραία (90,3) και η Μαυριτανία (32), η οποία το 1981 έγινε η τελευταία χώρα στον κόσμο που κατέστησε παράνομη την κληρονομική δουλεία.
Οι δέκα χώρες με τη μεγαλύτερη παρουσία σύγχρονης δουλείας μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά, ανάμεσά τους και την «περιορισμένη προστασία για τις πολιτικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Πολλές από τις χώρες αυτές βρίσκονται σε «ασταθείς» περιοχές όπου υπάρχουν συγκρούσεις ή πολιτική αστάθεια ή όπου κατοικεί ένας μεγάλος πληθυσμός «ευάλωτων ατόμων», όπως πρόσφυγες ή μετανάστες εργάτες.
Επίσης, στην πρώτη δεκάδα της παγκόσμιας κατάταξης βρίσκονται οι Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Κουβέιτ, όπου τα δικαιώματα των μεταναστών εργατών περιορίζονται εξαιτίας του συστήματος χορηγίας ή κηδεμονίας «kafala». Άλλες χώρες στην πρώτη δεκάδα είναι η Τουρκία, «η οποία φιλοξενεί εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία», το Τατζικιστάν, η Ρωσία και το Αφγανιστάν.
Πώς συνδέεται με την παγκόσμια προμηθευτική αλυσίδα
Ενώ η καταναγκαστική εργασία είναι πιο κοινή σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, είναι «στενά» συνδεδεμένη με τη ζήτηση από υψηλότερου εισοδήματος χώρες, αναφέρει η έκθεση, σημειώνοντας ότι τα δύο τρίτα όλων των κρουσμάτων καταναγκαστικής εργασίας συνδέονται με παγκόσμιες προμηθευτικές αλυσίδες.
Σύμφωνα με την έκθεση, χώρες της G20, που απαρτίζεται από τις 19 μεγαλύτερες οικονομίες παγκοσμίως και την ΕΕ, εισάγουν αγαθά αξίας 468 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία κινδυνεύουν να παράγονται με καταναγκαστική εργασία, σε σχέση με 354 δισ δολάρια που ήταν η αξία στην προηγούμενη έκθεση.
Οι ηλεκτρονικές συσκευές είναι το προϊόν εκείνο, που έρχεται πρώτο στην κατηγορία αυτή. Ακολουθούν τα είδη ένδυσης, το φοινικέλαιο και τα φωτοβολταϊκά πάνελ.
