Βρισκόμαστε στο τέλειο αδιέξοδο και είναι άγνωστο πώς θα βγούμε από αυτό. Αν έπρεπε να αποτυπώσουμε σε μία φράση την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο πλανήτης μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, ενδεχομένως η συγκεκριμένη περιγραφή να είναι η πιο χαρακτηριστική. Ο πρώτος χρόνος των εχθροπραξιών ολοκληρώθηκε αφήνοντας πίσω χιλιάδες νεκρούς – στρατιώτες και άμαχο πληθυσμό, και μεγάλες καταστροφές στις πόλεις και στις υποδομές της χώρας που δέχτηκε την επίθεση από τους Ρώσους.
Φιλοξενούμενος στο podcast του Newsbeast είναι ο Κωνσταντίνος Φίλης. Με τον καθηγητή Διεθνών Σχέσεων, αφού πρώτα πήγαμε πίσω, φτάσαμε στο σήμερα και στην εξαιρετικά δύσκολη και επίφοβη εξίσωση: Με ποιον τρόπο θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Και πότε…
«Δεν είναι εύκολο για καμία ουκρανική ηγεσία να δεχτεί τον εδαφικό ακρωτηριασμό, ακόμη κι αν είναι μικρότερος από αυτό που η Ρωσία θα επιθυμούσε», εξηγεί ο κύριος Φίλης. «Δεν είναι όμως και εύκολο να ανακαταληφθούν αυτές οι περιοχές από τους Ουκρανούς. Για τον Πούτιν δεν είναι νίκη το να έχει υποστεί μια ζημία η οποία είναι σοβαρή – και ακόμη κι αν δεν τη βλέπουμε τώρα, θα τη δούμε στο μέλλον. Βρισκόμαστε στο τέλειο αδιέξοδο και είναι άγνωστο πώς θα βγούμε από αυτό», λέει χαρακτηριστικά.
Τέτοιες ημέρες, ένα χρόνο πριν, αναλύσεις επί αναλύσεων έκαναν λόγο για έναν πόλεμο 15 ημερών και έναν περίπατο των Ρώσων. Γιατί, όμως, έγιναν τόσο επιπόλαιες εκτιμήσεις; «Το λάθος που έγινε ήταν στην υπερεκτίμηση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Ρωσίας, από την μία, και στην υποεκτίμηση των αντίστοιχων της Ουκρανίας, από την άλλη. Αυτό που δεν ήταν ευρέως γνωστό ήταν ότι οι Ουκρανοί, από την Κριμαία και μετά, από τον Μάρτιο του 2014, άρχισαν να εκπαιδεύονται με τη βοήθεια Βρετανών, Αμερικανών και Καναδών για ν’ αντιμετωπίσουν αυτό το όποιο ήλθε το 2022. Ενδεχομένως να μην πίστευαν κι αυτοί ότι η μαζικότητα θα ήταν τέτοια προετοιμάζονταν για κάτι», απαντάει ο Κωνσταντίνος Φίλης.
Και προσθέτει: «Η Ρωσία και ο ίδιος ο πρόεδρος Πούτιν είτε είχε λάθος πληροφόρηση, είτε οι σύμβουλοί του, που τον προέτρεψαν ή δεν τον απέτρεψαν, από το να προβεί σε αυτή την ενέργεια, τον είχαν διαβεβαιώσει ότι ήταν θέμα χρόνου η Ρωσία να καταφέρει τους στόχους της, που δεν ήταν τελικά να μείνει μόνο στο κομμάτι της ανατολικής Ουκρανίας. Απέτυχαν, νομίζω, όλοι σε αυτό. Πιστώνω στους Αμερικανούς το γεγονός ότι μας είχαν προϊδεάσει για την επίθεση. Τελικά οι Αμερικανοί δεν έλεγαν, όπως θυμάστε, αρκετές εβδομάδες πριν ότι οι Ρώσοι πρόκειται να επιτεθούν, γιατί ήθελαν να κάψουν το χαρτί του Πούτιν, αλλά μάλλον γιατί ήθελαν να τον καθυστερήσουν ώστε να προετοιμαστούν καλύτερα οι Ουκρανοί. Θεωρούσαν δεδομένα ότι θα γίνει».
Θα απαντήσουν οι Ρώσοι με μια μεγάλη γενικευμένη επίθεση; «Δεν αποκλείω να ετοιμάζει η Ρωσία μια μεγάλη επίθεση. Σε αυτόν τον πόλεμο δεν μπορώ να αποκλείσω τίποτα. Σήμερα που μιλάμε, έχουν αποφασίσει η τύχη του πολέμου να κριθεί στο έδαφος και όχι στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης», εκτιμά ο κ. Φίλης.
Ποια είναι η γραμμή της συμμαχίας. Τι θα ήθελε να συμβεί το ΝΑΤΟ; «Δεν υπάρχει μία ενιαία θέση από πλευράς Δύσης. Το στρατόπεδο των χωρών της Βαλτικής και των περισσοτέρων της ανατολικής Ευρώπης με εξαίρεση την Ουγγαρία, με την Πολωνία σε θέση οδηγού. Αυτό το στρατόπεδο μαζί με τους Βρετανούς και με κάποιους κύκλους αμερικανικούς, επιθυμούν όχι μόνο την επικράτηση της Ουκρανίας στον πόλεμο αλλά και την εξουδετέρωση της ρωσικής απειλής με ό,τι αυτό συνεπάγεται – μέχρι και την αλλαγή καθεστώτος στη Ρωσία. Και υπάρχει και η παλαιά Ευρώπη, Γαλλία και Γερμανία, που θεωρούν ότι η ήττα της Ρωσίας πρέπει να γίνει για παραδειγματισμό – όμως δεν πιστεύουν ότι το να λέμε δημόσια και να το εννοούμε ότι θα πρέπει η Ρωσία να γονατίσει για να τιμωρηθεί, είναι κάτι που αποτελεί σώφρονα επιλογή και μπορεί να μας οδηγήσει σε ένα αποτέλεσμα», υποστηρίζει.
Ποια θα είναι η επόμενη ημέρα σε έναν κόσμο που έχει ήδη αλλάξει; Ακούστε την εξαιρετική ανάλυση του Κωνσταντίνου Φίλη στο podcast του Newsbeast.
Timeline
0:52 Οι αναλύσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία, στην έναρξή του, δεν έπεσαν μέσα. Γιατί έγιναν τόσο επιπόλαιες εκτιμήσεις;
5:32 Ο χειμώνας περνάει δίχως τελικά ο Βλαντιμίρ Πούτιν να αποκομίσει τα κέρδη που προσδοκούσε από την ενεργειακή κρίση ή την εξάντληση των Ουκρανών. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως ετοιμάζει μεγάλη επίθεση. Αυτό είναι το σχέδιό του;
8:15 Οι προθέσεις των ισχυρών της Δύσης. Τους ενδιαφέρει να οδηγηθούν οι δύο πλευρές σε διαπραγματεύσεις ή επιθυμούν τη συνέχιση της σύγκρουσης με στόχο τη φθορά της Ρωσίας;
11:31 Η διάρκεια και η φθορά του πολέμου θα μπορούσαν να επιφέρουν ρήξη στη Συμμαχία;
12:33 Τι σημαίνει νίκη και τι σημαίνει ήττα στο συγκεκριμένο πόλεμο;
16:21 Γιατί η Δύση φαίνεται να μην ικανοποιεί τα αιτήματα της Ουκρανίας για πιο σύγχρονο και βαρύτερο οπλισμό, αλλά και αεροσκάφη;
19:15 Η Κίνα ενισχύει τις σχέσεις της με τη Ρωσία. Τι θέλει να πετύχει και πόσο θα επηρεάσεις τις εξελίξεις;
22:13 Τι σημαίνει η απόφαση της Ρωσίας να παγώσει τη συμμετοχή της στη συνθήκη για τα πυρηνικά όπλα. Είναι κάτι που θα πρέπει να τρομάζει τον πλανήτη ή είναι κάτι πιο απλό;
24:06 Πόσο έχει αλλάξει τον κόσμο ο πόλεμος στην Ουκρανία;
