Πρέπει η ελληνική πλευρά να απαντάει με διάλογο στα παράλογα και προκλητικά μηνύματα – αιτήματα που στέλνει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν; «Η απάντηση είναι “ναι”», υποστηρίζει ο Πέτρος Λιάκουρας. Συναντήσαμε τον καθηγητή Διεθνούς Δικαίου στο στούντιο του Newsbeast και ηχογραφήσαμε ένα podcast στο οποίο μας εξηγεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τι ακριβώς επιδιώκουν οι Τούρκοι στο Αιγαίο, τι σημαίνει το τουρκολιβυκό μνημόνιο και πόσο μπορεί να μας δυσκολέψει.
«Οι γκρίζες ζώνες δεν πρέπει να μας τρομάζουν, ούτε να μας αφήνουν αδιάφορους. Είναι μια ιδέα, αφήγημα, θεώρημα – όπως θέλετε πείτε το, το οποίο δημιούργησαν οι Τούρκοι αρχές της δεκαετίας του ’90», εξηγεί ο κύριος Λιάκουρας. «Μια μελέτη για λογαριασμό της Ακαδημίας Επιστημών της Άγκυρας, με την οποία θεώρησαν ότι νησίδες – βράχοι, αυτά που λέμε εμείς σήμερα βραχονησίδες, οι οποίες δεν καταγράφονται στη Συνθήκη της Λοζάνης είναι πιθανό να έχουν παραμείνει στην κυριαρχία της Τουρκίας. Και αυτό που ειπώθηκε τότε, ήταν μια πρόσκληση στην Ελλάδα “Ελάτε να τα συζητήσουμε”. Αυτή είναι μία άποψη. Και μια δεύτερη “Αυτά είναι δικά μας”. Δεν το έχουν πει ποτέ ακριβώς έτσι, απλώς το έχουν θέσει σε μια κατάσταση πως είναι υπό διαπραγμάτευση».
Γιατί το έκαναν; «Για να μεγεθύνουν την ατζέντα θεμάτων έτσι ώστε να δυσκολέψουν κατά πολύ την ελληνική πλευρά. Ότι πρώτα απ’ όλα πρέπει να λύσουμε όλα αυτά τα προβλήματα προκειμένου να πάμε στα ζητήματα τα οποία έχουν τεθεί ήδη στη δεκαετία του ’80. Ότι το μοναδικό θέμα προς επίλυση με την Τουρκία είναι το θέμα της υφαλοκρηπίδας και σε αυτό προστέθηκε βεβαίως η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Όλο αυτό υπάρχει ως θεώρημα», απαντά ο καθηγητής.
«Το κρεσέντο του Ταγίπ Ερντογάν έχει ξεφύγει και έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Έχει υψώσει τόσο πολύ τον πήχη, πάρα πολύ δύσκολα θα κατέβει. Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα είναι πως αυτόν τον πήχη τον καλλιεργούν να μείνει εκεί που είναι και η αντιπολίτευση. Η αντιπολίτευση πιέζει τον Ερντογάν, τώρα, πλέον, να τον ξεπεράσει», λέει ο κύριος Λιάκουρας.
«Δεν τους βγαίνει ως επιχείρημα λογικό να μιλήσουν για γκρίζες ζώνες. Όλα τα ζητήματα με τα σύνορα, με τα εδάφη υπό κυριαρχία κάποιου έχουν λυθεί. Σήμερα που μιλάμε ή και πριν, ακόμη από τη δεκαετία του ’90 που δημιουργήθηκε η θεωρία των γκρίζων ζωνών, πάνω στη γη δεν υπάρχει ούτε μία σπιθαμή εδάφους που να είναι, αυτό που θα λέγαμε στα νομικά, “αδέσποτη”. Χωρίς δηλαδή κυρίαρχο. Άρα για τι πράγμα συζητάμε;», αναρωτιέται ο καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου. «Παρόλα αυτά, η Τουρκία όχι απλώς το καλλιεργεί, το αυξάνει. Και το αυξάνει σε τέτοιο βαθμό όπου τις περισσότερες φορές δημιουργεί έναν πανικό στην ελληνική κοινή γνώμη».
Πότε χάθηκε η μεγάλη ευκαιρία να τα βρει η χώρα μας με την Τουρκία; «Το Ελσίνκι ήταν μια χρυσή στιγμή στην εξωτερική πολιτική της Ελλάδος. Γιατί; Με αυτό δόθηκε το πράσινο φως για την αποδοχή της υποψηφιότητας της Τουρκίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά πριν ανοίξει η ενταξιακή διαδικασία των συζητήσεων, θα έπρεπε να λύσει τα συνοριακά προβλήματα που είχε με την Ελλάδα. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη ευκαιρία. Σήμερα είναι πιο δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο».
Ακούστε την ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον Πέτρο Λιάκουρα στο podcast του Newsbeast.
