Τα τελευταία χρόνια, ο Ερντογάν έχει εντείνει την επιθετικότητα απέναντι στη χώρα μας. «Έχει μπροστά του ένα ορόσημο στο οποίο πιστεύει πάρα πολύ. Το 1923-2023. Τα 100 χρόνια της συνθήκης της Λωζάνης που είναι σημαντικά για τον ίδιο και τη χώρα του», λέει ο Ιωάννης Βαληνάκης στο podcast του Newsbeast. «Είναι το τέλος της αυτοκρατορίας που κόβεται σε κομματάκια και μένει μόνο η σημερινή Τουρκία. Θεωρεί πως πρέπει να τιμήσει αυτό το ορόσημο με μία μεγάλη επιτυχία», προσθέτει.
Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, μας μίλησε για την «ευκαιρία» που βλέπει ο πρόεδρος Ερντογάν ώστε να κερδίσει έδαφος η χώρα του, και κατά λέξη και μεταφορικά. «Με τους γείτονές του, Συρία και Ιράκ, έχει κάνει ήδη κινήσεις επεκτατισμού. Θεωρεί πως η Ελλάδα είναι ο πιο ισχυρός αντίπαλος στην περιοχή. Κυρίως γιατί η Ελλάδα έχει πίσω της τη Δύση ή τουλάχιστον ένα μέρος της Δύσης. Το Αιγαίο και η ανατολική Μεσόγειος τον εμποδίζουν να παίξει το ρόλο της μεγάλης δύναμης, όπως θα ήθελε», εξηγεί ο κύριος Βαληνάκης.
Και συνεχίζει: «Για μια σειρά από λόγους, ο Ερντογάν θέλει να επιφέρει στην Ελλάδα και τον ελληνισμό ένα αποφασιστικό πλήγμα. Αν το πλήγμα αυτό θα είναι διπλωματικό ή αν θα είναι στρατιωτικό, υβριδικό ή κάτι άλλο, θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις. Ο ίδιος ετοιμάζει σε πολλά επίπεδα όλες τους τις δυνάμεις και τα σχέδιά του. Προετοιμάζει τον τουρκικό λαό με ένα αφήγημα πως η Ελλάδα είναι μια επιθετική χώρα. Όλα αυτά για εμάς και κάθε τρίτο καλόπιστο άνθρωπο είναι εξωφρενικά. Είναι αδιανόητα πράγματα. Κι όμως καθημερινά συμβαίνουν και εντείνονται. Δεν είναι απλά μια μπλόφα όπως πολλοί λένε. Γι’ αυτό πρέπει να λειτουργούμε με το χειρότερο δυνατό σενάριο και να είμαστε έτοιμοι».
Ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών υποστηρίζει «πως θα έπρεπε η ελληνική στρατηγική, που είναι ακόμη η στρατηγική της δεκαετίας του ’70, ενώ έχουν αλλάξει πάρα πολλά έκτοτε, να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Αυτό για να γίνει χρειάζονται μία, δύο, δέκα συναντήσεις του ΚΥΣΕΑ μαζί με σχετικούς εμπειρογνώμονες για να καταλήξουμε πως θα αντιμετωπίσουμε την Τουρκία». Για τον καθηγητή, η στρατηγική προϋποθέτει τρία πράγματα: α) Αποφασιστικότητα, β) Τεχνική ικανότητα να επιφέρεις στον αντίπαλό σου μια μεγάλη ζημιά, γ) Εκείνος (η τουρκική πλευρά) θα αποφασίσει αν έχεις την αποφασιστικότητα και μπορείς να του κάνεις αυτή τη μεγάλη ζημιά, όχι εμείς.
Τα όσα συμβαίνουν στα εδάφη της Ουκρανίας, επηρεάζουν αρκετά τη χώρας μας. «Ο Ερντογάν μιμείται τον Πούτιν», έχει επισημάνει εδώ και καιρό ο κύριος Βαληνάκης. «Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο επιβλήθηκε μια τάξη πραγμάτων που είχε μια βασική αρχή: Το απαραβίαστο των συνόρων. Με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όσοι θέλουν να αναθεωρήσουν σύνορα γιατί θεωρούν πως αδικήθηκαν κατά το παρελθόν, και είναι πάρα πολλοί αυτοί, συνασπίζονται σε ένα πόλο που είναι ο πόλος του αναθεωρητισμού. Τον ξεκίνησε η Ρωσία, συστοιχήθηκε η Κίνα, η Τουρκία, το Ιράν, όλοι αυτοί έχον ένα αντιδυτικό προσανατολισμό. Αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για την Ελλάδα», μας εξηγεί ο έμπειρος πολιτικός.
Τι πιστεύει για την επόμενη μέρα του πολέμου; «Πολλοί Δυτικοί θέλουν το τέλος του πολέμου και υπάρχει πίεση πάνω στον Ζελένσκι για να δεχτεί μια εκεχειρία. Κανείς δε θέλει τη συνέχιση του πολέμου εκτός από κάποιους ακραίους, τους Ανατολικούς, που φοβούνται πως θα έχουν την ίδια τύχη με την Ουκρανία και γι’ αυτό θέλουν να ξεμπερδεύουν τώρα με τον Πούτιν», μάς απαντά.
Ακούστε την πραγματικά ενδιαφέρουσα ανάλυση του Ιωάννη Βαληνάκη στο podcast του Newsbeast.
Timeline
1:00 Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει εντείνει την προκλητική ρητορική του. Ποιο είναι το σχέδιό του πίσω από αυτή την τακτική;
5:39 Η ένταση μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας δεν κρύβεται. Κάποιοι υποστηρίζουν πως είναι διαχειρίσιμη. Πόσο εύκολο να είναι να ξεφύγει και να πάψει να είναι διαχειρίσιμη;
7:51 Τι θα ωθούσε τους Τούρκους να δημιουργήσουν σκηνικό σύγκρουσης;
14:42 Η Τουρκία απέναντι στην Ελλάδα ακολουθεί την ίδια πολιτική του αναθεωρητισμού εδώ και δεκαετίες. Η δική μας στάση ποια είναι;
21:25 Ποιες κινήσεις της ελληνικής πλευράς θα μας έφερναν σε θέση ισχύος απέναντι στην Τουρκία;
25:22 Σημειακή απάντηση ή ολοκληρωτικός πόλεμος; Η στρατηγική των τριών σημείων.
27:53 Ποια αίσθηση έχουν οι υπόλοιπες χώρες για την κρίση μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας;
33:01 Είναι εφικτό να σταματήσει σύντομα ο πόλεμος στην Ουκρανία ή θα κρατήσει αρκετά χρόνια;
37:57 Πόσο έχει αλλάξει ήδη τον κόσμο αυτός ο πόλεμος;
