Η γερμανική κυβέρνηση υπαναχώρησε σήμερα από τη σταθερή μέχρι τώρα άρνησή της να χρησιμοποιήσει τον όρο «γενοκτονία» για να περιγράψει τη σφαγή έως και 1,5 εκατομμυρίων Αρμενίων από τους Οθωμανούς Τούρκους πριν από εκατό χρόνια, υποκύπτοντας στις πιέσεις βουλευτών.
Σε μία σημαντική μεταστροφή του μεγαλύτερου εμπορικού εταίρου της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση όπου ζουν εκατομμύρια Τούρκοι, η Γερμανία εντάσσεται στην ομάδα των χωρών και των θεσμών που περιλαμβάνουν τη Γαλλία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τον πάπα Φραγκίσκο στη χρησιμοποίηση του όρου που καταγγέλλει ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν.
Ο εκπρόσωπος της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, Στέφεν Ζάιμπερτ, δήλωσε πως η κυβέρνηση θα στηρίξει ένα ψήφισμα στο κοινοβούλιο που την ορίζει ως παράδειγμα γενοκτονίας.
Η Γερμανία είχε αντισταθεί επί μακρόν στο να χρησιμοποιήσει τον όρο «γενοκτονία» αν και η Γαλλία και άλλα κράτη τον χρησιμοποιούν. Όμως η κυβέρνηση συνασπισμού δέχθηκε πιέσεις από βουλευτές που ανήκουν στα ίδια τα κόμματα που τον απαρτίζουν οι οποίοι σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν τη λέξη σε ένα ψήφισμα.
«Η κυβέρνηση στηρίζει το προσχέδιο ψηφίσματος… στο οποίο η τύχη των Αρμενίων κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμεύει ως παράδειγμα στην ιστορία μαζικών δολοφονιών, εθνοκαθάρσεων, εκτοπίσεων και, ναι, των γενοκτονιών κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα», είπε ο Ζάιμπερτ.
Η Τουρκία αρνείται πως οι δολοφονίες, σε μία εποχή που τα τουρκικά στρατεύματα πολεμούσαν εναντίον των ρωσικών δυνάμεων, συνιστούν γενοκτονία. Υποστηρίζει πως δεν υπήρξε οργανωμένη εκστρατεία για την εξόντωση των Αρμενίων και καμία απόδειξη ότι δόθηκαν τέτοιες εντολές από τις οθωμανικές αρχές.
Ο υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ είχε αρνηθεί να χρησιμοποιήσει τον όρο γενοκτονία, σε μία συνέντευξη που έδωσε χθες στο τηλεοπτικό κανάλι ARD TV, απορρίπτοντας κάθε υπόνοια πως αποφεύγεται για να μην ενοχληθεί η Τουρκία.
«Η ευθύνη δεν μπορεί να ελαχιστοποιηθεί σε έναν μόνο όρο», είπε.
Βουλευτές της συντηρητικής Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης και των Σοσιαλδημοκρατών συμμάχων τους επέβαλαν την αλλαγή.
Αναλυτές υποστηρίζουν πως η απροθυμία μέχρι τώρα της Γερμανίας, μιας χώρας που αγωνίζεται να συμβιβαστεί με το Ολοκαύτωμα για το οποίο ήταν υπεύθυνη, οφειλόταν στους φόβους ότι θα ενοχληθεί η Τουρκία και τα 3,5 εκατομμύρια Γερμανών τουρκικής καταγωγής ή Τούρκοι που ζουν στη Γερμανία.
Η γερμανική κυβέρνηση δεν ήθελε επίσης να χρησιμοποιήσει τη λέξη λόγω ανησυχιών για τις σφαγές των Χερέρο που διέπραξαν το 1904 και το 1905 γερμανικά στρατεύματα στη σημερινή Ναμίμπια και θα μπορούσε επίσης να αποκληθεί γενοκτονία – οδηγώντας σε αιτήματα για επανορθώσεις.
«Είναι μια εντυπωσιακή αντίφαση της γερμανικής κυβέρνησης ότι η Γερμανία αρνείται τη γενοκτονία των Αρμενίων», δήλωσε η Αγιάτα Μπιλγκίν, πολιτικός επιστήμονας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου.
«Η έρευνα έχει δείξει πως η εξωτερική πίεση σε χώρες μπορεί να έχει μία σημαντική επίδραση και η Γερμανία μπορεί να παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτή τη συζήτηση στην Τουρκία», είπε.
