Η Ζοζεφίν Μπέικερ, η διάσημη γαλλοαμερικανίδα τραγουδίστρια και χορεύτρια, ενταφιάσθηκε την Τρίτη (30/11), στο «λαϊκό ναό της Γαλλικής Δημοκρατίας», το Πάνθεον του Παρισιού, τελευταία κατοικία των μεγάλων προσωπικοτήτων της Γαλλίας, σε μια τελετή στην οποία παρευρέθη ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
Η Ζοζεφίν Μπέικερ, η οποία έδρασε στη Γαλλική Αντίσταση στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου και ήταν μετά τον πόλεμο μια εξέχουσα ακτιβίστρια για τα δικαιώματα του πολίτη, είναι η πρώτη μαύρη και η έκτη, μόλις, γυναίκα που ενταφιάζεται στο Πάνθεον, ένα κτίριο-ορόσημο της γαλλικής πρωτεύουσας που δεσπόζει στη συνοικία Καρτιέ Λατέν.
«Η Γαλλία μου είναι η Ζοζεφίν», είπε ο γάλλος πρόεδρος, ο οποίος χαιρέτισε μια «ηρωίδα του πολέμου, μαχήτρια, χορεύτρια, τραγουδίστρια». Ήταν «μια μαύρη που ύψωσε το ανάστημά της για τον μαύρο λαό, αλλά πρώτα απ’ όλα ήταν μια γυναίκα που υπερασπίστηκε το ανθρώπινο είδος», τόνισε.
Ο γάλλος πρόεδρος εκφώνησε την ομιλία του αφού ακούσθηκε στην τελετή το πιο διάστημο τραγούδι της Μπέικερ, το «J’ai deux amours, mon pays et Paris» («Έχω δύο αγάπες, τη χώρα μου και το Παρίσι»).
Ο γιός της, ο Μπράιν Μπουγιόν Μπέικερ, είπε πως βλέπει «ένα σημάδι ελπίδας και ένα μήνυμα για τις νέες γενιές». «Ελπίζω πως τα μηνύματά της για ανεκτικότητα και άνοιγμα προς τους άλλους θα ακουστούν από τους Γάλλους», πρόσθεσε η Μαριάν Ζενζέ, μια από τις κόρες της. «Το Πάνθεόν της ήταν: αγάπη, κατανόηση και ανεκτικότητα».
«Η μητέρα μας υπηρέτησε τη χώρα, είναι ένα παράδειγμα δημοκρατικών και ανθρωπιστικών αξιών», όμως «έλεγε πάντα: “εγώ δεν έκανα παρά μόνο ότι ήταν φυσικό να κάνω”», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο μεγαλύτερος γιός της, ο Ακίο Μπουγιόν.
Όλη την υπόλοιπη ζωή της μετά τη γαλλική αντίσταση αγωνίσθηκε εναντίον των διακρίσεων. Με τον τέταρτο σύζυγό της, έγινε μητέρα 12 παιδιών, τα οποία υιοθέτησε στις τέσσερις γωνιές του κόσμου και μεγάλωσε στον πύργο της στον Ντορντόν, στη νοτιοδυτική Γαλλία.
Η Ζοζεφίν Μπέικερ γεννήθηκε το 1906 στο Σεντ Λούις του Μισούρι και έγινε διάσημη αφού έφθασε στο Παρίσι στα χρόνια του 1920, καθώς πολλοί μαύροι Αμερικανοί παρέμειναν στη γαλλική πρωτεύουσα μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και έφεραν μαζί τους στην πόλη την αμερικανική τζαζ κουλτούρα.
Η Μπέικερ, η οποία έγινε γαλλίδα πολίτης το 1937, πέθανε το 1975 σε ηλικία 68 ετών και ενταφιάστηκε στο Μονακό.
Σύμφωνα με τις επιθυμίες της οικογένειάς της, η σορός της Μπέικερ δεν μεταφέρθηκε στο Πάνθεον. Η παρουσία της εκεί εκπροσωπήθηκε από ένα συμβολικό φέρετρο που μεταφέρθηκε μέσα στο μαυσωλείο από έξι αεροπόρους και περιείχε φούχτες χώμα από τέσσερις τοποθεσίες: το Σεντ Λούις, το Παρίσι, το Μονακό και τη Μιλάντ, στο νομό Ντορντόν της Γαλλίας, όπου η Μπέικερ ήταν ιδιοκτήτρια ενός πύργου.
Το άδειο φέρετρο της Μπέικερ θα τοποθετηθεί δίπλα σε άλλες μεγάλες γαλλικές προσωπικότητες που έχουν ενταφιαστεί στο μαυσωλείο, όπως οι συγγραφείς Εμίλ Ζολά και Βίκτωρ Ουγκό, ο φιλόσοφος Βολταίρος και η πολιτικός Σιμόν Βέιλ.
