Επικαλούμενη στοιχεία-σοκ που δείχνουν ότι η ανεργία των νέων έχει φτάσει σε «απαράδεκτα επίπεδα» στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως στην Ελλάδα και την Ισπανία, κατάσταση που έχει μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό κόστος στα κράτη-μέλη, η Κομισιόν πρότεινε σήμερα σειρά μέτρων με στόχο να διευκολυνθεί η εκπαίδευση, η κατάρτιση και η είσοδός τους στην αγορά εργασίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, περίπου 5,5 εκατομμύρια νέοι στην αγορά εργασίας (πάνω από 1 στους 5 νέους) δεν μπορούν να βρουν εργασία, ενώ 7,5 εκατομμύρια άτομα ηλικίας 15-24 ετών βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης.
Το ποσοστό ανεργίας των νέων έχει υπερβεί το 25% σε 13 κράτη μέλη, με την Ελλάδα και την Ισπανία να εμφανίζουν ποσοστά άνω του 55% και την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, τη Βουλγαρία, την Κύπρο, τη Λετονία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, ποσοστά περίπου ή άνω του 30%.
Επίσης, οι πιθανότητες για ένα νέο άνεργο άνθρωπο να βρει θέση εργασίας είναι χαμηλές: Μόνο το 29,7% των ανθρώπων ηλικίας 15-24 ετών που ήταν άνεργοι το 2010 βρήκε δουλειά το 2011.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η επιδείνωση της κρίσης της αγοράς εργασίας μπορεί να σημαδέψει μεγάλο μέρος μιας ολόκληρης νέας γενιάς, με επιζήμιες συνέπειες για την απασχόληση, την παραγωγικότητα και την κοινωνική συνοχή.
Το οικονομικό κόστος της μη-ενσωμάτωσης των νέων στην αγορά εργασίας εκτιμάται πως ξεπερνά τα 150 δισεκατ. ευρώ ετησίως, ήτοι το 1,2% του κοινοτικού ΑΕΠ.
Ορισμένες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Ουγγαρία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Λετονία και η Πολωνία, καταβάλλουν το 2% ή και περισσότερο του ΑΕΠ τους.
Για την αναστροφή αυτής της κατάστασης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει μεταξύ άλλων την καθιέρωση της «Εγγύησης για τη νεολαία», ενός εργαλείου που αναπτύχθηκε στη Φινλανδία και την Αυστρία, το οποίο θα διασφαλίζει ότι σε όλους τους νέους, έως 25 ετών, θα προσφέρεται μια ποιοτική θέση εργασίας, δυνατότητα συνέχισης της εκπαίδευσης, μαθητεία ή πρακτική άσκηση εντός τεσσάρων μηνών από την ολοκλήρωση του επίσημου προγράμματος σπουδών ή από την απώλεια θέσης εργασίας.
Το εργαλείο αυτό θα χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και η Επιτροπή προτείνει να ενσωματωθεί στις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών.
Επιπλέον η Επιτροπή καλεί τα κράτη-μέλη της ΕΕ να καθιερώσουν ισχυρές εταιρικές σχέσεις με τους ενδιαφερόμενους φορείς, να εξασφαλίσουν την έγκαιρη παρέμβαση των υπηρεσιών απασχόλησης και άλλων εταίρων για τη στήριξη των νέων, να λάβουν υποστηρικτικά μέτρα για να καταστεί δυνατή η ένταξη στον κόσμο της εργασίας, να κάνουν πλήρη χρήση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και άλλων διαρθρωτικών ταμείων για το σκοπό αυτό, να αξιολογούν και να βελτιώνουν διαρκώς τα προγράμματα της «Εγγύησης για τη νεολαία» και να εφαρμόζουν τα προγράμματα με ταχύ ρυθμό.
Εξάλλου, προκειμένου να διευκολυνθεί η μετάβαση των νέων από την εκπαίδευση στην εργασία, η Επιτροπή δρομολογεί διαβούλευση των ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων σχετικά με ένα ποιοτικό πλαίσιο για τις περιόδους πρακτικής άσκησης, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους νέους να αποκτήσουν επαγγελματική εμπειρία υψηλής ποιότητας υπό ασφαλείς συνθήκες.
Επιπλέον, η Επιτροπή εξαγγέλλει την θέσπιση μιας Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για θέσεις μαθητείας ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα και η προσφορά προγραμμάτων μαθητείας που θα είναι διαθέσιμα μέσω της διάδοσης επιτυχών προγραμμάτων μαθητείας, ανά κράτος μέλος και προτείνει τρόπους για τη μείωση των εμποδίων στην κινητικότητα των νέων.