Το Port Phillip Bay ανακαλύφθηκε από τους Ευρωπαίους το 1802, όταν ο υπολοχαγός John Murray και ο λοχαγός Matthew Flinders επισκέφθηκαν τον κόλπο με διαφορά μερικών μηνών μεταξύ τους.
Η περιοχή εντάχθηκε κατόπιν στην αποικία της Νέας Νότιας Ουαλίας και ο κυβερνήτης της περιοχής Philip Gidley King εξουσιοδότησε τον επιθεωρητή του Charles Grimes να εξετάσει τις ακτές αναζητώντας ιδανικά μέρη για μελλοντικούς οικισμούς.
Την επόμενη χρονιά, ο Grimes και οι άντρες του ανακάλυψαν ένα ποτάμι και το ακολούθησαν, δεν βρήκε ωστόσο κάτι που να τους αρέσει. Αργότερα την ίδια χρονιά, ο λοχαγός David Collins έφτασε στην περιοχή με τους στρατιώτες και τους καταδίκους του, αναζητώντας κι αυτός μέρος για μια ποινική αποικία, τη χαρακτήρισε ωστόσο ακατάλληλη και έφυγαν για Τανζανία μεριά.
Μόνιμο οικισμό δεν θα έβλεπε ο κόλπος παρά το 1835, όταν ο δαιμόνιος επιχειρηματίας και περιηγητής John Batman σύναψε μια συμφωνία με τους Αβορίγινες, αγοράζοντας 500.000 στρέμματα για 40 κουβέρτες, 30 τσεκούρια, 100 μαχαίρια, 50 ψαλίδια, 30 καθρεφτάκια, 200 μαντίλια, 6 πουκάμισα και 45 κιλά αλεύρι. Ο Batman είχε επίσης την υποχρέωση να παρέχει ένα ετήσιο τίμημα στους σοφούς της φυλής με παρόμοια αντικείμενα.
Έτσι ξεκίνησε η ιστορία της Μελβούρνης, που όπως μας λέει η Britannica ονομάστηκε πράγματι «Batmania»! Από το όνομα του ιδιοκτήτη της. Δυο μέρες μετά τη συμφωνία, ο Batman έφυγε από την περιοχή και δύο μήνες μετά ένας άλλος πιονέρος, κάποιος John Fawkner, εγκαταστάθηκε στις όχθες του παρακείμενου ποταμού. Γι’ αυτό και οι ιστορικοί δεν έχουν καταλήξει ακόμα ποιος ήταν ο πραγματικός ιδρυτής της Μελβούρνης.
Ο Batman δεν θα μακροημέρευε όμως για να διεκδικεί επί μακρόν την Batmania του. Θα πέθαινε τέσσερα χρόνια μετά την υπογραφή της ιστορικής συμφωνίας με τους αυτόχθονες, σε ηλικία 38 ετών, αφήνοντας ελεύθερο τον διεκδικητή Fawkner να απευθυνθεί στον κυβερνήτη της Νέας Νότιας Ουαλίας και να ακυρώσει το συμβόλαιο, καταστρέφοντας ταυτοχρόνως ό,τι είχε φτιάξει ο Batman.
Ο Fawkner έζησε ως τα 76 του και πέθανε στη Μελβούρνη πια το 1869 ως ένα από τα πλέον προβεβλημένα και πλούσια μέλη της κοινωνίας, με δικά του ξενοδοχεία, εφημερίδες, βιβλιοπωλεία, αλλά και μια μόνιμη θέση στο νομοθετικό σώμα για 18 χρόνια.
Η Μελβούρνη πήρε το όνομά της το 1837, όταν αναγνωρίστηκε επισήμως από το Στέμμα και την αποικιοκρατική κυβέρνηση του Σίδνεϊ, τιμώντας τον βρετανό πρωθυπουργό Γουίλιαμ Λαμπ, δεύτερο υποκόμη της Μελβούρνης. Η Μελβούρνη έγινε κωμόπολη το 1842, πόλη το 1847 και μεγάλο αστικό κέντρο στις αρχές της δεκαετίας του 1950, όταν βρέθηκε ένα μεγάλο κοίτασμα χρυσού σε απόσταση 160 χιλιομέτρων.
Μέσα σε τρία χρόνια μετά την τύχη-βουνό, η πρώην Batmania μετρούσε τετραπλάσιο πληθυσμό 80.000 κατοίκων…