Ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, 81 ετών σήμερα, παραδέχεται ότι μετανιώνει ακόμη το ότι δεν οδήγησε τη χώρα «σε ασφαλές λιμάνι», στο τελευταίο βιβλίο του που εκδόθηκε στη Μόσχα και όπου ομολογεί τα λάθη που διέπραξε, επικρίνοντας ταυτόχρονα το ρόλο της Δύσης.

«Λυπάμαι πάντα γιατί δεν κατάφερα να οδηγήσω το σκάφος, στο τιμόνι του οποίου βρισκόμουν, σε καλό λιμάνι», γράφει ο Γκορμπατσόφ στα απομνημονεύματά του, ένα βιβλίο 600 σελίδων που τιτλοφορείται «Πρόσωπο με πρόσωπο με τον εαυτό μου».

«Αισθάνομαι ένοχος επειδή είχα μεγάλη ευθύνη τόσο απέναντι στη Σοβιετική Ένωση όσο και στη διεθνή πολιτική», προσθέτει ο πατέρας της περεστρόικας. Ο Γκορμπατσόφ, που βραβεύτηκε το 1990 με το Νομπέλ Ειρήνης, υποστηρίζει ότι «έγιναν λάθη στην ηγεσία (της ΕΣΣΔ) η οποία δρούσε υπό τα διασταυρούμενα πυρά των συντηρητικών και των ριζοσπαστών, των εθνικιστών που σχημάτιζαν ένα ενιαίο μέτωπο με στόχο να ανατρέψουν τη σοβιετική ηγεσία».

«Δεν επωφεληθήκαμε από την πλήρη υποστήριξη που μας πρόσφεραν στην αρχή» οι Ρώσοι, σημειώνει, προσθέτοντας ότι «λίγο-λίγο αρχίσαμε να χάνουμε» την υποστήριξη αυτή.

«Δεν μεταρρυθμίσαμε εγκαίρως την (Σοβιετική) Ένωση. Δεν μετατρέψαμε εγκαίρως το Κομμουνιστικό Κόμμα σε ένα σύγχρονο δημοκρατικό κόμμα. Αυτά είναι τα δύο βασικά λάθη», παραδέχεται.

Επικρίνει όμως ταυτόχρονα και τους Δυτικούς, κυρίως τις ΗΠΑ, γιατί στα τέλη της δεκαετίας του ’80 στήριξαν τον αντίπαλό του, τον Μπόρις Γέλτσιν, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος της Ρωσίας και έδωσε τη χαριστική βολή στο σοβιετικό καθεστώς μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, τον Αύγουστο του 1991.