Για δύο εβδομάδες περίπου, η πλατεία Ταχρίρ του Καΐρου ήταν πλημμυρισμένη από χιλιάδες Αιγύπτιους που ζητούσαν την ανατροπή του καθεστώτος Μουμπάρακ.
Με αυτή την αφορμή, ας ρίξουμε μια ματιά σε πλατείες άλλων πόλεων που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο σε πολιτικές αναταραχές και μεγάλα ιστορικά γεγονότα…
Union Square – Νέα Υόρκη
Ήταν στις 20 Απριλίου του 1861 όταν 100.000 κόσμου κατέκλυσαν την πλατεία Union Square για να υποστηρίξουν την κυβέρνηση, μετά την επίθεση στο Οχυρό Sumter, που έγινε η αφορμή για την έναρξη του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου. Και ήταν μάλιστα η πολυπληθέστερη συγκέντρωση κόσμου που είχαν δει ποτέ οι ΗΠΑ!
Independence Square – Κίεβο
Την ώρα που ο Viktor Yanukovych αναγορευόταν νικητής των ουκρανικών εκλογών το 2004, χιλιάδες οπαδοί του αντίπαλου ηγέτη Viktor Yushchenko κατέβαιναν στην Independence Square δηλώνοντας ότι ο δικός τους υποψήφιος είχε νικήσει. Όλοι οι διαδηλωτές φορούσαν μάλιστα πορτοκαλί διακριτικά, τα χρώματα του κόμματος του Yushchenko. Η «Πορτοκαλί Επανάσταση», όπως έμεινε γνωστή στην Ιστορία, οδήγησε σε επανακαταμέτρηση των ψήφων, οι εκλογές κρίθηκαν κατόπιν παράνομες από το δικαστήριο, έγιναν επαναληπτικές εκλογές και τελικά νίκησε ο «πορτοκαλί» υποψήφιος…
Trafalgar Square – Λονδίνο
Τον 19ο αιώνα, η Trafalgar Square ήταν ο τόπος συνάντησης των Λονδρέζων και στις χαρές και στις λύπες. Στις 13 Νοεμβρίου 1887 ωστόσο ήταν που γράφτηκε η μελανότερη σελίδα της ιστορίας της πλατείας: 4.000 αστυνομικοί βρέθηκαν αντιμέτωποι με 10.000! Ιρλανδοί που ζητούσαν την ανεξαρτησία της χώρας τους σε κοινή πορεία με ανθρώπους που διεκδικούσαν μια θέση εργασίας αποδείχτηκε εκρηκτικό μείγμα…
Decembrists’ Square – Πετρούπολη
Η κεντρική πλατεία της Αγίας Πετρούπολης, που μετονομάστηκε σε «Δεκεμβριανή» μετά την επανάσταση των μπολσεβίκων το 1917, έγινε το θέατρο δράσης μια πρόωρης επανάστασης: της εξέγερσης μέρους του λαού ενάντια στην τυραννία του τσάρου Νικόλαου Ι. Τον Δεκέμβριο του 1825, 3.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην πλατεία για να διαμαρτυρηθούν, αντιμετωπίζοντας τη βίαιη καταστολή του κινήματος…
Plaza de las Tres Culturas – Πόλη του Μεξικού
Έπειτα από μήνες διαδηλώσεων και κοινωνικής αναταραχής και 10 μέρες μόνο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού το 1968, η Αστυνομία άνοιξε πυρ ενάντια σε μια ομάδα άοπλων φοιτητών που διαδήλωναν ειρηνικά στην πλατεία. Χιλιάδες διαδηλωτές έτρεχαν πανικόβλητοι να σωθούν, την ώρα που άρματα μάχης εφορμούσαν στην πλατεία. Γενικευμένη συμφωνία δεν υπάρχει ακόμη για τον αριθμό των θυμάτων της ματωμένης εκείνης μέρας, που το ημερολόγιο έδειχνε 2 Οκτωβρίου, ήταν ωστόσο μια από τις μελανότερες σελίδες της σύγχρονης μεξικανικής ιστορίας…
Place de la Bastille – Παρίσι
Η Βαστίλη αλώθηκε με τόσο περίφημο τρόπο στις 14 Ιουλίου 1789 -όντας το ξεκίνημα της Γαλλικής Επανάστασης- που δεν χρειάζεται ιδιαίτερη περιγραφή. Το περίφημο οχυρό του 14ου αιώνα -που χρησιμοποιήθηκε κατόπιν ως φυλακή- και η πλατεία γύρω του έμελλε να γίνει το θέατρο της δράσης για τους Γάλλους που εξεγέρθηκαν ενάντια στη μοναρχία…
Azadi Square – Τεχεράνη
Η Πλατεία Ελευθερίας της Τεχεράνης φιλοξένησε δύο τεράστιες διαδηλώσεις. Το 1979, χιλιάδες Ιρανοί κατέκλυσαν την Azadi διαμαρτυρόμενοι για τη διακυβέρνηση του Σάχη, γεγονός που οδήγησε τελικά στην ανατροπή του. Τριάντα χρόνια αργότερα, μια άλλη γενιά Ιρανών θα ξαναμαζευόταν στη φημισμένη πλατεία για να ξεκινήσει την επανάσταση κατά του άλλοτε επαναστατικού καθεστώτος, που πλέον είχε μετατραπεί σε θεοκρατική απολυταρχία. Η ιρανική κυβέρνηση κατέστειλε φυσικά βίαια την… αντεπανάσταση.
Wenceslas Square – Πράγα
Στα τέλη Νοεμβρίου του 1989, και καθώς τα κομμουνιστικά καθεστώτα κατακρημνίζονταν στις χώρες του Ανατολικού Μπλοκ, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες μαζεύονταν στην πλατεία απαιτώντας την ανατροπή της ηγεμονίας του τσεχοσλοβακικού κομμουνιστικού κόμματος. Πρόκειται φυσικά για την περίφημη «Βελούδινη Επανάσταση»…
Tahrir Square – Κάιρο
Η πλατεία-σύμβολο της σύγχρονης μεταρρύθμισης φιλοξένησε πρόσφατα την «Αραβική Άνοιξη» και τον αγώνα των Αιγυπτίων για δικαιότερη και δημοκρατικότερη διακυβέρνηση. Το 1952 ωστόσο στην ίδια πλατεία σημειωνόταν εξέγερση -υποκινούμενη από τον Στρατό-, που ανέτρεψε τον μονάρχη και άνοιξε τον δρόμο διάπλατα για την έλευση του Gamal Abdel Nasser…
Tiananmen Square – Πεκίνο
Ο υπόλοιπος κόσμος παρακολουθούσε για βδομάδες αποσβολωμένος την επιμονή των κινέζων φοιτητών και το πάθος τους για δημοκρατική μεταρρύθμιση: τα νιάτα του Πεκίνου έτρωγαν, κοιμόταν και διαδήλωναν στην πλατεία Tiananmen! Το πρωινό ωστόσο της 4 Ιουνίου 1989 η κινεζική κυβέρνηση αποφάσισε να τελειώνει με την πρατεταμένη διαδήλωση και εξαπέλυσε τα τανκς και τις δυνάμεις καταστολής, σπέρνοντας τον πανικό και τον όλεθρο σε μια ήσυχη και ειρηνική διαμαρτυρία…