«Ένοχο» το Ελ Νίνιο για πολέμους;

Άμεση σύνδεση ανάμεσα στο καιρικό φαινόμενο «Ελ Νίνιο» και την πιθανότητα πρόκλησης εμφυλίων πολέμων αλλά και ενόπλων συρράξεων στις τροπικές χώρες όταν το φαινόμενο αυτό κάνει την εμφάνισή του, «βλέπει» επιστημονική αμερικανική έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Nature».

Σύμφωνα με τη μελέτη των επιστημόνων, η πιθανότητα εμφύλιου πολέμου στις χώρες που επηρεάζονται από το Ελ Νίνιο εκτινάσσεται από το 3% στο 6% όταν το φαινόμενο βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ αντιθέτως στις χώρες που δεν επηρεάζονται από αυτή την κλιματική μεταβολή, η πιθανότητα παραμένει σταθερή τις τελευταίες δεκαετίες στο 2%.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Δρ. Σόλομον Χσιάνγκ, οικονομολόγο στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον, μελέτησαν τους κύκλους του «Ελ Νίνιο» κατά την περίοδο 1950-2004 και συνδύασαν τα δεδομένα με εμφύλιες συρράξεις που οδήγησαν στο θάνατο τουλάχιστον 25 ανθρώπους το εκάστοτε έτος.

Με μεγάλη έκπληξη διαπίστωσαν ότι στις 90 χώρες που επηρεάζονται από τον «Ελ Νίνιο», ο κίνδυνος αναταραχής ήταν διπλάσιος σε σχέση με αυτές, όπου δεν παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές.

Η αιτία, σύμφωνα πάντα με την έρευνα, είναι ότι τα καιρικά φαινόμενα επηρεάζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Αφενός η ξηρασία του «Ελ Νίνιο» μειώνει τη διαθεσιμότητα των τροφίμων σε βαθμό που να οδηγεί στη βία, κι αφετέρου η ζέστη αυξάνει τα κρούσματα βίας.

Συνολικά, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης τους, το Ελ Νίνιο ενδέχεται να σχετίζεται με το 21% των 240 εμφύλιων συγκρούσεων σε παγκόσμιο επίπεδο από το 1950 έως το 2004.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι εμφύλιες συγκρούσεις στο Τσαν, το Κογκό, την Ερυθραία, την Ινδονησία, τη Ρουάντα, τη Μιανμάρ και τον Νίγηρα στη διάρκεια του ισχυρού Ελ Νίνιο του 1997.

Οι ερευνητές θεωρούν πως η επισιτιστική κρίση που γνωρίζει φέτος το Κέρας της Αφρικής αποτελεί το «ιδανικότερο παράδειγμα» της αλληλεπίδρασης αυτής. Το «Ελ Νίνιο», η διάρκεια του οποίου είναι από εννέα μήνες έως δύο χρόνια, αρχίζει με τη συσσώρευση θερμών υδάτων στη δυτική πλευρά του τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού και τη μετακίνησή τους προς τα ανατολικά.

Το συγκεκριμένο ρεύμα μπορεί να προκαλέσει τεράστιες καιρικές μεταβολές, όπως καύσωνα ή ξηρούς ανέμους σε μεγάλο τμήμα της Αφρικής, της νότιας και νοτιοανατολικής Ασίας και της Αυστραλίας.