Η κυπριακή κυβέρνηση γνώριζε για τα κιβώτια από το 2009

Από τις αρχές του Φεβρουαρίου του 2009, όταν και έγινε η κατάσχεση, γνώριζε η κυβέρνηση Χριστόφια για το περιεχόμενο των 98 κιβωτίων, που εξερράγησαν στις 11 Ιουλίου στη ναυτική βάση της Εθνικής Φρουράς, στην οποία έχασαν τη ζωή τους 13 άνθρωποι.

Η Λευκωσία, σύμφωνα με ρεπορτάζ του τηλεοπτικού σταθμού ΑΝΤ1-Κύπρου γνωστοποίησε με επιστολή της στην επιτροπή Κυρώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας τη λίστα με το περιεχόμενο των εμπορευματοκιβωτίων, αναλυτικά σε κάθε ένα από αυτά, σύμφωνα με έλεγχο που διενεργήθηκε στις 8 και 9 Φεβρουαρίου.

Στις 4 Φεβρουαρίου 2009, ο πρέσβης της Κύπρου στα Ηνωμένα Έθνη, Μηνάς Χατζημιχαήλ, με επιστολή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, την οποία αποκάλυψε ο τηλεοπτικός σταθμός, ενημέρωσε ότι η Κύπρος δεν έχει τη δυνατότητα ασφαλούς αποθήκευσης ή καταστροφής του υλικού σε τέτοιες ποσότητες, και ζήτησε από τα Ηνωμένα Έθνη, εάν η επιστροφή του υλικού στο Ιράν δεν αποτελεί επιτρεπτή επιλογή με βάση τα ψηφίσματα του Οργανισμού να αναλάβουν την κατοχή του υλικού.

Το επιχείρημα ότι τα Ηνωμένα Έθνη ουδέποτε προθυμοποιήθηκαν να βοηθήσουν την Κυπριακή Δημοκρατία στη διαχείριση του υλικού διαψεύδεται από τα έγγραφα.

Τα Ηνωμένα Έθνη με έγγραφο τους, που δόθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας ως απάντηση στη Λευκωσία, έγραφε: «Έχετε εξηγήσει στην επιστολή σας ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει τη δυνατότητα ή τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης, ασφαλούς φύλαξης ή καταστροφής τέτοιων υλικών σε αυτές τις ποσότητες.

Η Επιτροπή σημειώνει ότι το ψήφισμα 1747 (2007) προνοεί την υποβολή αιτήματος προς χώρες να συμβάλλουν στην προσπάθεια ανταλλαγής βοήθειας για την εφαρμογή των μέτρων που αποφασίσθηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα καλωσόριζε τις όποιες προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας να ζητήσει εναλλακτικές επιλογές βοήθειας από άλλα κράτη μέλη, στην αποθήκευση, ασφαλή φύλαξη, ή καταστροφή αυτού του φορτίου».

Η Μόσχα, άγνωστο γιατί, επενέβη και άλλαξε το κείμενο της τελικής απάντησης προς την Κυπριακή Δημοκρατία κάνοντας το πιο γενικό, αλλά διατηρώντας την προσφορά βοήθειας για τη διαχείριση του υλικού. Το τελικό έγγραφο αναφέρει τα εξής:

«Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα εκτιμούσε τις όποιες προσπάθειες από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εξέταση επιλογών βοήθειας από άλλα κράτη μέλη επί του θέματος».

Στις 12 Φεβρουαρίου, και ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είχε τη δυνατότητα ασφαλούς φύλαξης, νέα επιστολή του Κύπριου πρέσβη στα Ηνωμένα Έθνη κυρίου Χατζημιχαήλ, αναφέρει ότι «η Κύπρος ξεπέρασε τα όποια προβλήματα και μπορεί να φυλάξει με ασφάλεια το υλικό». Στις 30 Απριλίου, το Συμβούλιο Ασφαλείας αποστέλλει νέα επιστολή, με την οποία επιμένει στη βοήθεια και εκφράζει ενδιαφέρον για περαιτέρω πληροφορίες σε σχέση με το φορτίο.

Στις 27 Μαΐου ο πρέσβης της Κύπρου στα Ηνωμένα Έθνη, Μηνάς Χατζημιχαήλ, σε επιστολή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας αναφέρει ότι: «Οι Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας ολοκλήρωσαν τους ελέγχους στο φορτίο το οποίο είναι πλέον με ασφάλεια αποθηκευμένο στην Κύπρο».