Τον τρόμο ζει σήμερα η πρωτεύουσα του Βελγίου και φυσικά όλη η χώρα, καθώς λίγες ημέρες μετά τις αστυνομικές επιχειρήσεις για τη σύλληψη του υπόπτου για τις επιθέσεις στο Παρίσι, οι Βρυξέλλες έγιναν κι αυτές στόχος της τρομοκρατίας.

Την ευθύνη των πολύνεκρων επιθέσεων στο αεροδρόμιο και σταθμό του μετρό στη βελγική πρωτεύουσα ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος, που είχε επίσης ισχυριστεί ότι βρίσκεται πίσω από τις επιθέσεις στο Παρίσι, τον περασμένο Νοέμβρη. Από εκείνη τη μαύρη νύχτα της Παρασκευής του Νοέμβρη, το Βέλγιο βρέθηκε στο επίκεντρο των αστυνομικών ερευνών για την σύλληψη και ταυτοποίηση των δραστών.

Την προηγούμενη Παρασκευή, κανείς δεν εξεπλάγη στο άκουσμα ότι ο νούμερο ένα ύποπτος για τις επιθέσεις στη Γαλλία, συνελήφθη τελικά στο Βέλγιο, καθώς όπως προέκυψε ήδη από το Νοέμβριο, αρκετοί από τους τζιχαντιστές του Παρισιού συνδέονταν με τη γειτονική χώρα. Παράλληλα, οι βελγικές αρχές έχουν ανακοινώσει τα τελευταία χρόνια ουκ ολίγες συλλήψεις υπόπτων για τρομοκρατία, καθώς και αποτροπή ανάλογων επιθέσεων με δράστες τζιχαντιστές. Ακόμη και τα ίχνη των όπλων που χρησιμοποιήθηκαν για την περσινή επίθεση στο Charlie Hebdo οδήγησαν την Αντιτρομοκρατική στις Βρυξέλλες.

Κανείς δεν αμφιβάλει, λοιπόν, για την κομβική θέση του Βελγίου στην τζιχαντιστική απειλή που ρίχνει τη σκιά της πάνω από τη Γηραιά Ήπειρο. Το ερώτημα, όμως, είναι γιατί συμβαίνει αυτό; Πώς το μικρό κράτος της βόρειας Ευρώπης έχει καταφέρει να μετατραπεί σε θέατρο της τρομοκρατικής απειλής του ISIS;

Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή και το Βέλγιο

Από τους περίπου 11 εκατ. κατοίκους του Βελγίου, υπολογίζεται ότι μόλις το 6% είναι Μουσουλμάνοι (στοιχεία του 2010). Ωστόσο, η μικρή αυτή ευρωπαϊκή χώρα «κατάφερε» μαζί με τη Γαλλία να συνεισφέρει το ¼ των Ευρωπαίων που βρέθηκαν να πολεμούν στο Ιράκ στα μέσα της δεκαετίας του 2000.

Παρόλο που η κυβέρνηση της χώρας γνώριζε ότι εκατοντάδες Βέλγοι έφυγαν από τη χώρα για να πολεμήσουν στο πλευρό του ISIS και άλλων ομάδων που εμπλέκονται στον εμφύλιο της Συρίας, ένα ανεξάρτητος ερευνητής, ο Pieter Van Ostaeyen, υπολόγισε ότι 516 βέλγοι πολίτες πολεμούσαν τον περσινό Οκτώβρη στο Ιράκ και τη Συρία, ένας αριθμός κατά πολύ μεγαλύτερος από τις επίσημες προβλέψεις. Βάση του αριθμού αυτού, προκύπτει ότι ο Βέλγιο έχει συνεισφέρει περισσότερους μαχητές ανά κάτοικο στα μέτωπα της Μέσης Ανατολής από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Τα γκέτο

Αν και υπάρχουν αρκετές ομοιότητες μεταξύ των ακραίων ισλαμιστών της Γαλλίας και των συντρόφων τους στο Βέλγιο, καθώς και οι δύο χώρες φιλοξενούν μεγάλους αριθμούς εξαθλιωμένων και γκετοποιημένων μεταναστών, το Βέλγιο με το μικρότερο μέγεθος του, κρατά κοντά τις ομάδες αυτές, προσφέροντας μια αστείρευτη ανθρώπινη δεξαμενή για τη στρατολόγηση νέων μελών.

Επιπλέον, σύμφωνα με ειδικούς, είναι ευκολότερο να βρει κανείς παράνομο οπλισμό στο Βέλγιο, κάτι που φυσικά βοηθά τους ακραίους ισλαμιστές να οργανώσουν εκεί τις επιθέσεις τους.

Αν και γκέτο με ισχυρό το μουσουλμανικό στοιχείο, υπάρχουν και στη Γαλλία, όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, το Βέλγιο με τις δύο επίσημες γλώσσες, Φλαμανδικά και Γαλλικά, δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τους μετανάστες που μιλούν μοναχά Αγγλικά να βρουν δουλειά και να ενταχθούν, όπως επισημαίνει η Washington Post.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι φυσικά το Μολενμπέκ ένας από τους 12 δήμους της πρωτεύουσας. Περίπου 100.000 άνθρωποι ζουν εκεί, με το 30% να είναι ξένης εθνικότητας και πάνω από το 40% με ξενική καταγωγή. Στο δήμο αυτό, που έχει χαρακτηριστεί ως το «κάστρο» των τζιχαντιστών στην Ευρώπη, η ανεργία ξεπερνά το 25%, με τη νεανική να είναι ακόμη μεγαλύτερη. Εκεί, οι σύγχρονοι «άθλιοι» -που συνήθως είναι νεαροί Μουσουλμάνοι- μεγαλώνουν αντιμέτωποι με τη φτώχεια και το ρατσισμό και ζουν δίχως καμία προσδοκία για το μέλλον. Μόνο τυχαίο δεν είναι λοιπόν το γεγονός ότι από εκεί έφυγαν οι περισσότεροι ξένοι τζιχαντιστές που πήγαν να πολεμήσουν σε Συρία και Ιράκ.

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Ισλαμισμού στο Βέλγιο

Από την άλλη, το Ισλάμ στο Βέλγιο έχει χαρακτηριστικά που το διαφοροποιούν σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Στη χώρα παρατηρείται μια έλλειψη ντόπιων ιμάμηδων, καθώς οι περισσότεροι από τους θρησκευτικούς λειτουργούς προέρχονται από άλλες χώρες ή έχουν εκπαιδευτεί στο εξωτερικό. Επιπλέον, οι αρχές ασφαλείας έχουν επισημάνει τις σημαντικές επιρροές από το ουαχαμπίτικο Ισλάμ, το οποίο στηρίζει και η Σαουδική Αραβία, μέσω του Μεγάλου Τζαμιού των Βρυξελλών.

Το έλλειμμα ασφαλείας

Την κατάσταση, τέλος, για τη χώρα δυσκολεύει ακόμη περισσότερο, η δυσπιστία που υπάρχει μεταξύ των Φλαμανδών και των Βαλλόνων αξιωματούχων, η οποία έχει οδηγήσει σε αρκετά ελλείμματα ασφαλείας. Σύμφωνα με πολλά ΜΜΕ, αυτή η αδυναμία συνεργασίας ευθύνεται για έναν περιπλεγμένο και μη ευέλικτο μηχανισμό ασφαλείας που δεν αντιμετωπίζει πάντα τις απειλές αποτελεσματικά.