Συνελήφθη σήμερα ο πρώην πρόεδρος των Φιλιππίνων, Ροντρίγκο Ντουτέρτε, κατόπιν αιτήματος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC). Η σύλληψη αποτελεί σημαντικό βήμα στην έρευνα του Δικαστηρίου για τις χιλιάδες δολοφονίες, που σχετίζονται με τον «πόλεμο κατά των ναρκωτικών», που διεξήγαγε κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Σύμφωνα με το Reuters, ο 79χρονος Ντουτέρτε συνελήφθη στο αεροδρόμιο της Μανίλας, όπου του επιδόθηκε ένταλμα σύλληψης από την Ιντερπόλ. Η ανακοίνωση της σύλληψης έγινε από το γραφείο του προέδρου Φερντινάντο Μάρκος Τζούνιορ. Ο «πόλεμος κατά των ναρκωτικών» αποτέλεσε κεντρική προεκλογική υπόσχεση του Ντουτέρτε το 2016, όταν υποσχέθηκε να εξαλείψει τους διακινητές με κάθε τρόπο, ακόμη και με βίαιες μεθόδους.
Αρνείται ότι έδωσε εντολή για τις εκτελέσεις
Ο Ντουτέρτε έχει υπερασπιστεί επανειλημμένα την πολιτική του και αρνείται ότι έδωσε εντολή για εκτελέσεις υπόπτων για ναρκωτικά, δηλώνοντας ότι, «οι αστυνομικοί είχαν εντολή να σκοτώνουν μόνο σε περίπτωση αυτοάμυνας». Ωστόσο, ακτιβιστές και οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα υποστηρίζουν ότι ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων είναι πολύ μεγαλύτερος από τα επίσημα καταγεγραμμένα 6.200 άνθρωποι και ότι χιλιάδες άλλοι σε φτωχές γειτονιές, που είχαν καταγραφεί στις «λίστες παρακολούθησης», δολοφονήθηκαν υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες.
Σε ένα βίντεο που ανάρτησε η κόρη του, Βερόνικα Ντουτέρτε, από την κράτησή του στη βάση αεροπορίας Βιγιάμορ στη Μανίλα, ο Ντουτέρτε αναρωτήθηκε για τους λόγους της σύλληψής του. «Ποιος είναι ο νόμος και ποιο είναι το έγκλημα που διέπραξα;» δήλωσε, χωρίς να είναι σαφές σε ποιον απευθυνόταν.
Η αστυνομία αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή στις εν λόγω δολοφονίες και απορρίπτει τις κατηγορίες των οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, σύμφωνα με τις οποίες «οι εκτελέσεις υπήρξαν συστηματικές και καλύφθηκαν».
Οι αστυνομικές Αρχές συνήθως δικαιολογούσαν τις εκτελέσεις ισχυριζόμενες ότι οι αξιωματικοί ενήργησαν σε αυτοάμυνα, παρά τις καταγγελίες αυτοπτών μαρτύρων που ανέφεραν το αντίθετο. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγγέλλουν ότι η αστυνομία συνήθως «φύτευε» πλαστά αποδεικτικά στοιχεία, όπως όπλα, κάλυκες και ναρκωτικά, στα σημεία των εκτελέσεων. Παράλληλα, ανεξάρτητος ιατροδικαστής που διερεύνησε τους θανάτους ανακάλυψε σοβαρές παρατυπίες στις νεκροψίες, συμπεριλαμβανομένων πολλαπλών πιστοποιητικών θανάτου που απέδιδαν λανθασμένα τις δολοφονίες σε φυσικά αίτια.
Ο πρώην νομικός σύμβουλος του Ντουτέρτε, Σαλβαδόρ Πανέλο, δήλωσε ότι η σύλληψη ήταν παράνομη και ότι η αστυνομία αρνήθηκε στον πρώην πρόεδρο νομική εκπροσώπηση. «Το ένταλμα σύλληψης του ICC προέρχεται από μια ψευδή πηγή. Το ICC δεν έχει δικαιοδοσία στις Φιλιππίνες», ανέφερε σε ανακοίνωσή του.
«Έκανα αυτό που έπρεπε να κάνω»
Η Human Rights Watch χαρακτήρισε τη σύλληψη «ένα κρίσιμο βήμα για την αποδοχή ευθυνών στις Φιλιππίνες» και κάλεσε τις Αρχές να παραδώσουν άμεσα τον Ντουτέρτε στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Το 2024, ο Ντουτέρτε είχε εμφανιστεί ενώπιον της Γερουσίας στις Φιλιππίνες για να καταθέσει σχετικά με τις δολοφονίες που διαπράχθηκαν στο πλαίσιο του «πολέμου κατά των ναρκωτικών». Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας είχε δηλώσει ότι δεν πρόκειται να ζητήσει συγγνώμη ούτε να προβάλει δικαιολογιες υποστηρίζοντας: «Έκανα αυτό που έπρεπε να κάνω και, είτε το πιστεύετε είτε όχι, το έκανα για τη χώρα μου».
Στην ίδια κατάθεση, παραδέχθηκε ότι είχε διατάξει τους αστυνομικούς να ενθαρρύνουν τους εγκληματίες να αντιστέκονται στη σύλληψη, ώστε να μπορούν να τους σκοτώνουν «νόμιμα», ενώ ταυτόχρονα αρνήθηκε ότι είχε δώσει άμεση εντολή να δολοφονούνται ύποπτοι.
