Στις 5 Νοεμβρίου 1605, ήταν έτοιμο προς εφαρμογή ένα σχέδιο που στόχευε να αλλάξει την πορεία της βρετανικής ιστορίας. Η περίφημη «Συνωμοσία της Πυρίτιδας», στο επίκεντρο της οποίας ήταν ο Γκάι Φοκς και οι συνεργάτες του, είχε ως σχέδιο να ανατινάξει το Βρετανικό Κοινοβούλιο και να δολοφονηθεί ο βασιλιάς Ιάκωβος Α΄, με σκοπό να τερματιστεί η καταπίεση των Καθολικών από την Προτεσταντική Αγγλία. Μάλιστα, από αυτήν την ιστορία είναι εμπνευσμένη η ταινία V for Vedetta.
Το σχέδιο και οι συνωμότες
Το κίνητρο πίσω από τη συνωμοσία ήταν βαθύ: να αποκατασταθούν τα δικαιώματα των Καθολικών, που υπέφεραν από διώξεις και κοινωνικό αποκλεισμό. Ο Γκάι Φοκς μαζί με τους Ρόμπερτ Κέιτσμπι, Τόμας Γουίντερ, Τζον Ράιτ και άλλους συνεργάτες σχεδίασαν την εκρηκτική επίθεση στο κτήριο του Κοινοβουλίου, ώστε να αφανίσουν τη μοναρχία και να εγκαθιδρύσουν ένα νέο καθεστώς.
Μεθοδικά, οι συνωμότες συγκέντρωσαν βαρέλια πυρίτιδας και τα αποθήκευσαν σε ένα υπόγειο κάτω από την αίθουσα του Κοινοβουλίου. Το μόνο που χρειαζόταν για να πάει καλά το σχέδιο, ήταν να υπάρξει απόλυτη σιωπή και εχεμύθεια από όλους τους εμπλεκόμενους.
Η προδοσία που έφερε το τέλος
Τελικά όμως τα πράγματα δεν πήγαν σύμφωνα με το σχέδιο. Ένας από τους συνωμότες έστειλε ανώνυμη επιστολή σε συγγενή του στο Κοινοβούλιο, προειδοποιώντας τον να μην παρευρεθεί στις 5 Νοεμβρίου. Η επιστολή αυτή έφτασε στις Αρχές, που έψαξαν το υπόγειο και εντόπισαν τον Γκάι Φοκς και η αποκάλυψη της συνωμοσίας άφησε άναυδη τη βρετανική κοινωνία.
Ο Γκάι Φοκς, μαζί με τους άλλους συνωμότες, συνελήφθη και υποβλήθηκε σε βασανιστήρια για να ομολογήσει το σχέδιο. Καταδικάστηκαν σε θάνατο, με την εκτέλεση να περιλαμβάνει αγχόνη και διαμελισμό – μια τιμωρία που επιβαλλόταν σε προδότες εκείνης της εποχής.
Ο μύθος και η σημασία της συνωμοσίας
Η αποτυχία της Συνωμοσίας της Πυρίτιδας δεν σήμανε το τέλος της θρησκευτικής σύγκρουσης, αλλά ενίσχυσε τον φόβο του κράτους για τη δυνατότητα υπονόμευσης της εξουσίας. Η νύχτα της 5ης Νοεμβρίου έμεινε χαραγμένη στη βρετανική μνήμη, καθώς οι Βρετανοί εξακολουθούν να γιορτάζουν το γεγονός με πυροτεχνήματα και φωτιές σε όλη τη χώρα, κάθε χρόνο, γνωστό και ως «Guy Fawkes Night».
Η πραγματική ιστορία πίσω από το V for Vendetta
H ιστορία της συνωμοσίας της πυρίτιδας είναι άμεσα συνδεδεμένη με την έμπνευση πίσω από το V for Vendetta. Στο εμβληματικό αυτό έργο, τόσο στο κόμικ του Άλαν Μουρ όσο και στην ταινία, ο χαρακτήρας V χρησιμοποιεί τη μάσκα του Γκάι Φοκς και την ιστορία της συνωμοσίας για να αντιπροσωπεύσει την αντίσταση στην τυραννία και την καταπίεση. Η μάσκα έχει γίνει σύμβολο της επανάστασης για πολλά κινήματα, όπως το Anonymous.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1605: Πραγματοποιείται η «Συνωμοσία της Πυρίτιδας», μια απόπειρα Καθολικών συνωμοτών με επικεφαλής τον Γκάι Φοκς να ανατινάξουν το Βρετανικό Κοινοβούλιο και να σκοτώσουν τον βασιλιά Ιάκωβο Α’ μαζί με όλα τα στελέχη του. Ο στόχος των συνωμοτών ήταν να τερματίσουν την καταπίεση των Καθολικών στην Αγγλία. Ωστόσο, το σχέδιο αποκαλύπτεται λίγο πριν την εκτέλεσή του, και οι συνωμότες συλλαμβάνονται. Καταδικάζονται σε θάνατο και εκτελούνται με αγχόνη και διαμελισμό στις 31 Ιανουαρίου, μια τιμωρία που επιβλήθηκε ως παραδειγματική για την προδοσία τους.
1789: Η Συνέλευση των Τάξεων στην επαναστατημένη Γαλλία αποφασίζει ότι όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στο νόμο.
1815: Η Αγγλία και η Ρωσία υπογράφουν στο Παρίσι ειδική συνθήκη, σύμφωνα με την οποία τα Επτάνησα τίθενται υπό την προστασία της Αγγλίας με την ονομασία «Ηνωμέναι Πολιτείαι των Ιονίων Νήσων».
1828: Απελευθέρωση της Λιβαδειάς από τις ελληνικές δυνάμεις του Δημήτρη Υψηλάντη, μετά από συνθηκολόγηση.
1931: Πνίγεται στο αίμα η επανάσταση της Κύπρου. Ο ελληνικός λαός τάσσεται στο πλευρό των αγωνιζομένων αδελφών Κυπρίων.
1935: Οι αδελφοί Πάρκερ κυκλοφορούν στην αγορά το επιτραπέζιο παιγνίδι Monopoly.
1956: Έρευνα που βλέπει το φως της δημοσιότητας στη χώρα μας αποκαλύπτει ότι 2.000.000 Έλληνες δεν ξέρουν να βάζουν την υπογραφή τους.
1961: Σφοδρή νεροποντή πλήττει την Αθήνα. Χάνουν τη ζωή τους 44 άνθρωποι, 300 τραυματίζονται και 3.700 μένουν άστεγοι. Ο Κηφισός ποταμός ξεχειλίζει, με αποτέλεσμα τα Λιόσια, το Περιστέρι, το Μπουρνάζι και το Μοσχάτο να γίνουν μία στάμπα λάσπης στον χάρτη της Αττικής.
1963: Αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν ερείπια των Βίκινγκς στη Νέα Γη, που προηγούνται της άφιξης του Κολόμβου στην Αμερική κατά 500 χρόνια.
1968: Ο Ρίτσαρντ Νίξον εκλέγεται 37ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
1997: Κάνουν πρεμιέρα δύο νέα τυχερά παιχνίδια του ΟΠΑΠ, το «Τζόκερ» και το «Νέο Πρότο».
2006: Ο Σαντάμ Χουσεΐν και συνεργάτες του καταδικάζονται σε θάνατο για την σφαγή 148 Σιιτών το 1982.
2007: Η Google αποκαλύπτει το λειτουργικό Android για κινητά.
Γεννήσεις
1936 – Μιχάλης Δερτούζος, έλληνας επιστήμονας της πληροφορικής, πρωτοπόρος στο χώρο του Διαδικτύου και καθηγητής στο MIT
1945 – Αλέκα Παπαρήγα, ελληνίδα πολιτικός, πρώην γενική γραμματέας του ΚΚΕ, πρώτη γυναίκα επικεφαλής ελληνικού πολιτικού κόμματος
1956 – Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, έλληνας τραγουδοποιός, από τους αγαπημένους συνθέτες της ελληνικής ροκ σκηνής
1959 – Μπράιαν Άνταμς, καναδός τραγουδοποιός, διεθνώς γνωστός για επιτυχίες όπως «Summer of ’69»
1960 – Τίλντα Σουίντον, αγγλίδα ηθοποιός, βραβευμένη με Όσκαρ, γνωστή για το ιδιόμορφο στιλ και τους μοναδικούς ρόλους της
1978 – Μιχάλης Χατζηγιάννης, κύπριος τραγουδιστής, δημοφιλής στην ελληνική ποπ σκηνή
Θάνατοι
1977 – Ρενέ Γκοσινί, γάλλος συγγραφέας και εικονογράφος, δημιουργός του Αστερίξ και επιδραστική μορφή στα κόμικς
2016 – Ανδρέας Βγενόπουλος, έλληνας επιχειρηματίας, ιδρυτής και πρόεδρος του ομίλου MIG, με σημαντική επιρροή στην ελληνική επιχειρηματική σκηνή
Επέτειοι – Παγκόσμιες Ημέρες
Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης για το Τσουνάμι
Παγκόσμια Ημέρα της Γλώσσας των Ρομά (Ρομάνι)
Σήμερα γιορτάζουν
Γαλακτίων, Επιστήμη, Λίνος, Σιλβανός, Σιλβάνα