Ένας νέος όρος προστέθηκε με ένταση στο καθημερινό λεξιλόγιο των Ελλήνων την τελευταία εβδομάδα.
Πρόκειται για τους BRICS, το αντίβαρο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Τον πανίσχυρο οργανισμό, πέντε χωρών, με δύναμη πυρός που μπορεί να φτάσει και τα 200 δισ. δολάρια, ο οποίος κάλεσε την Ελλάδα να μπει στις τάξεις και ήδη η κυβέρνηση εξετάζει τις δυνατότητες που υπάρχουν. Στόχος δεν είναι άλλος από το να καταφέρει η Αθήνα να αντλήσει χρήμα -το οποίο όμως θα αργήσει- προκειμένου να επενδύσει στην ανάπτυξη της χώρας.
Η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται ότι βλέπει θετικά τη συνεργασία της χώρας με την Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS, ενώ σε αυτήν δεν πρόκειται να υπάρξει μνημόνιο καθώς πρόκειται για τη συμμετοχή της χώρας σε μια τράπεζα, προκειμένου να διευκολυνθεί η Ελλάδα στην ανάπτυξη έργων υποδομής. Ειδικό ρόλο έχει αναλάβει σε αυτή την υπόθεση ο πρώην εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ, Παναγιώτης Ρουμελιώτης.
Τι είναι οι BRICS
Οι BRICS είναι ένας διεθνής πολιτικός οργανισμός των μεγάλων αναδυόμενων αγορών, που αποτελείται από πέντε χώρες. Συγκεκριμένα αποτελείται από τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας και τη Νότια Αφρική.
Ο όρος προέρχεται από τα αρχικά γράμματα των ονομάτων των χωρών.
Ουσιαστικά πρόκειται για μια συμμαχία πέντε αναδυόμενων οικονομικών με ισχυρή ανάπτυξη με στόχο τη δημιουργία μιας τράπεζας που θα λειτουργεί απέναντι από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι χώρες της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κίνας, παρουσίαζαν αλματώδη οικονομική ανάπτυξη, πολύ μεγαλύτερη από αυτή των μεγάλων οικονομιών των πλούσιων χωρών. Παράλληλα οι χώρες αυτές κάλυπταν μεγάλες εκτάσεις στον παγκόσμιο χάρτη ενώ και ο συνολικός τους πληθυσμός κάλυπτε ένα μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού της Γης. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία ενός οικονομικού όρου για να περιγράψει τις οικονομίες των χωρών αυτών, ο οποίος πήρε το όνομά του, BRIC, από τα αρχικά των τεσσάρων χωρών.
Αν και στην αρχή ο όρος ήταν καθαρά οικονομικός, το Σεπτέμβριο του 2006 στη Νέα Υόρκη ξεκίνησε πολιτικός διάλογος μεταξύ των χωρών BRIC, με μια συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των τεσσάρων χωρών. Ακολούθησαν τέσσερις συναντήσεις υψηλού επιπέδου, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους κλίμακας σύσκεψης στο Αικατερίνμπουργκ, στη Ρωσία, στις 16 Μαΐου του 2008.
Οι BRIC πραγματοποίησαν την πρώτη επίσημη σύνοδο κορυφής τους στις 16 Ιουνίου 2009, στο Αικατερίνμπουργκ.
Παρόντες ήταν οι Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, Ντμίτρι Μεντβέντεφ,Μανμοχάν Σινγκ, και ο Χου Ζιντάο, οι αντίστοιχοι ηγέτες της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κίνας.
Ο κεντρικός στόχος της συνόδου κορυφής σχετιζόταν με τη βελτίωση της τρέχουσας παγκόσμιας οικονομικής κατάστασης και το πώς οι τέσσερις χώρες μπορούν να συνεργαστούν καλύτερα στο μέλλον
Η Νότια Αφρική ζήτησε την ένταξή της στους BRIC κατά τη διάρκεια του 2010. Η Νότια Αφρική έγινε επίσημα δεκτή ως κράτος-μέλος στις 24 Δεκεμβρίου 2010, μετά από επίσημη πρόσκληση από την Κίνα και τις άλλες 3 χώρες να ενταχθεί στην ομάδα. Έτσι η ομάδα μετονομάστηκε σε BRICS.
Η ίδρυση της τράπεζας
Στη συνάντησή των BRICS στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής τον Μάρτιο του 2013, οι πέντε χώρες συζήτησαν την ίδρυση μιας «Αναπτυξιακή Τράπεζα» που θα χρηματοδοτεί κυρίως έργα υποδομής και θα έχει αρχικό κεφάλαιο 50 δισεκατομμύρια δολάρια, 10 δισεκατομμύρια από κάθε χώρα. Την συμφωνία χαιρέτησε η Παγκόσμια Τράπεζα, δηλώνοντας έτοιμη να συνεργαστεί στενά με τη νέα τράπεζα και η ίδρυση της τράπεζας έγινε τελικά το 2014, κατά την έκτη συνάντηση των BRICS στη Φορταλέζα της Βραζιλίας.
Το αρχικό κεφάλαιο της τράπεζας κυμαίνεται πάνω από 50 δισ. δολ., με κεντρική θέση να κατέχει η Κίνα ως ο μεγαλύτερος κάτοχος συναλλαγματικών αποθεμάτων. Η έδρα της συμφωνήθηκε να βρίσκεται στη Σανγκάη ενώ την προεδρία της για τα πρώτα 5 χρόνια θα αναλάβει η Ινδία. Παράλληλα συμφωνήθηκε η δημιουργία ενός αποθεματικού ταμείου ασφαλείας, με διαθέσιμα 100 δισ. δολ., στο οποίο θα μπορούν να προσφύγουν οι 5 χώρες σε περίπτωση προβλημάτων και η τράπεζα θα επενδύσει σε έργα ανάπτυξης στα κράτη-μέλη της ένωσης.
Η Κίνα θα βάλει τα περισσότερα χρήματα στη δεξαμενή αυτή, με 41 δισ. δολάρια, ενώ από 18 δισ. δολάρια θα συνεισφέρουν Βραζιλία, Ινδία και Ρωσία και, 5 δισ. η Νότιος Αφρική.
Οι Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότιος Αφρική δημιούργησαν τη «Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα» που θα δώσει στις χώρες-μέλη της τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουν τις «βραχυπρόθεσμες κρίσεις ρευστότητας», να συσφίξουν τις μεταξύ τους σχέσεις συνεργασίας, να χρηματοδοτήσουν αναπτυξιακά έργα αλλά και να περιφρουρήσουν την ασφάλειά τους.
Η Αθήνα και η πρόσκληση για συμμετοχή στα BRICS
Η ελληνική κυβέρνηση είναι στη φάση που διερευνά τις δυνατότητες συμμετοχής της Ελλάδας στη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS (New Development Bank) μετά τη σχετική πρόταση που υποβλήθηκε προς τη χώρα μας.
Άλλωστε την περασμένη Δευτέρα ο υφυπουργός Οικονομικών της Ρωσίας και εκπρόσωπος της νέας αναπτυξιακής τράπεζας που δημιουργούν οι χώρες BRICS, Σεργκέι Στόρτσακ, τηλεφώνησε στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και κάλεσε την Ελλάδα, να γίνει το 6ο μέλος στην τράπεζα.
Η συμμετοχή της χώρας στη νέα αναπτυξιακή τράπεζα των BRICS, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τις δηλώσεις του Ρώσου επισήμου, θα της επιτρέψει να χρηματοδοτήσει μια σειρά αναπτυξιακά έργα.
Ήδη Ρώσοι αναλυτές όπως ο Βασίλι Καλτασόφ, επικεφαλής του Κέντρου Οικονομικών Μελετών του Ινστιτούτου Παγκοσμιοποίησης και Κοινωνικών Κινημάτων, ο οποίος μελετά συστηματικά τις εξελίξεις στην Ελλάδα, βλέπουν ως αντίβαρο τη συγκεκριμένη τράπεζα ως προς το ΔΝΤ.
«Πρόκειται για μια νέα κίνηση, η οποία επιτρέπει στην Ελλάδα να αισθανθεί χώρα, που δεν είναι παρίας, αλλά είναι έτοιμη και ικανή για συνεργασία και το βασικότερο, χώρα, που αντιμετωπίζεται κατ’ αυτόν τον τρόπο», δήλωσε ο οικονομολόγος στο ράδιο «Sputnik», εκτιμώντας ωστόσο ότι «η Ελλάδα δεν θα μπορέσει τώρα να ενταχθεί στην Τράπεζα των BRICS, αλλά μπορεί να αποκτήσει καθεστώς παρατηρητή, δηλαδή να επιδείξει την έναρξη μιας ενταξιακής διαδικασίας στις δομές των BRICS. Και αυτό θα είναι αντίβαρο στην αναγκαστικά επώδυνη συνεργασία της Ελλάδας με το ΔΝΤ, την Παγκόσμια Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα».
Βεβαίως η πρόσκληση που δέχθηκε η Αθήνα έγινε και αντικείμενο κριτικής από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Ο οικονομολόγος της Golman Sachs, Jim O’Neill, έκανε λόγο για πρωταπριλιάτικο αστείο μιλώντας στο Bloomberg και πρόσθεσε πως καταλαβαίνει ότι η Ρωσία έκανε τη σχετική πρόσκληση για γεωπολιτικούς λόγους, όμως δε βλέπει τον λόγο για τον οποίο θα δεχθούν την Ελλάδα ως μέλος για να πάρει δάνεια οι υπόλοιπες χώρες.
«Μπορώ να δω γιατί η Ρωσία μπορεί να έχει αυτό το περίεργο κίνητρο, αλλά δεν μπορώ να φανταστώ γιατί οι άλλοι θα συμφωνούσαν» είπε.
Η επίθεση της Δύσης στoυς BRICS
Όπως είναι φυσικό, παρά το επίσημο καλωσόρισμα από την Παγκόσμια Τράπεζα, μια τόσο μεγάλη κίνηση που ενδεχομένως να δημιουργήσει τελικά το αντίπαλο δέος του ΔΝΤ προκαλεί και αντιδράσεις. Χαρακτηριστικό είναι δημοσίευμα στους Financial Times που μιλάει για το τέλος της εποχής της αφθονίας για τις συγκεκριμένες χώρες, αλλά και ότι οι επενδυτές γύρισαν την πλάτη τους στις αναπτυσσόμενες αγορές.
Ανάλογα δημοσιεύματα υπάρχουν και στο Time όπου τονίζεται ότι οι συγκεκριμένες χώρες θεωρούνταν οι σωτήρες της παγκόσμιας οικονομίας και καθώς η Δύση βούλιαξε στην ύφεση κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2008, η Κίνα, η Ινδία και άλλες πολλές αναπτυσσόμενες οικονομίες συνέχισαν να εμφανίζουν υψηλή ανάπτυξη, βοηθώντας την παγκόσμια οικονομία από το να βουλιάξει σε μια ακόμη πιο βαθιά και οδυνηρή κρίση.
Ωστόσο όπως υποστηρίζει το περιοδικό, το 2014 πολλές από τις αναδυόμενες αγορές φαίνεται πως είναι αυτές οι οποίες χρειάζονται σωτηρία…
Διαβάστε όλα τα θέματα της ενότητας Weekend του newsbeast.gr