Τα αρχαία κτίρια που επιβιώνουν μέχρι τις μέρες μας αποτελούν συνήθη τουριστικά αξιοθέατα, αλλά και ικανοποιητικοί λόγοι για να επισκεφτούμε την πόλη όπου βρίσκονται και να τα θαυμάσουμε από κοντά. Συνήθως όμως, όταν μιλάμε για αρχαία κτίρια και αρχαίες κατασκευές, το μυαλό μας πάει σε ναούς, τόπους λατρείας, ταφικά μνημεία… Παράδειγμα, ο Παρθενώνας, οι πυραμίδες της Αιγύπτου, το Κολοσσαίο. Κι όμως, υπάρχουν αρχαίες κατασκευές οι οποίες μάλιστα χρησιμοποιούνται ακόμη στις μέρες μας και παρόλα αυτά ορισμένες φορές (αν κι όχι πάντα) γνωρίζουν μικρότερη δόξα σαν τουριστικά μνημεία. Οι αρχαίες αυτές κατασκευές, σχεδιάστηκαν με στόχο να αντέξουν και κάμποσες επιβεβαίωσαν τις δυνατότητες τους στο πέρας των αιώνων ή ακόμη και των χιλιετιών! Σε διάφορες περιοχές του κόσμου, μπορεί κανείς να εντοπίσει γέφυρες οι οποίες χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα κι όμως η αρχική κατασκευή τους χρονολογείται αιώνες πίσω. Ας δούμε ορισμένες γέφυρες που ακολουθούν κατάφεραν να επιβιώσουν στο πέρασμα των χρόνων και δίνουν ιδέες για ταξίδια ώστε να τις θαυμάσουμε από κοντά…
Πόντε Σαντ Άντζελο (γέφυρα του Αγίου Αγγέλου) – Ρώμη-Βατικανό, Ιταλία
Πρόκειται για μια από τις διασημότερες (και ομορφότερες) γέφυρες του κόσμου, η οποία έχει γίνει γνωστή με διάφορα ονόματα από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Κατασκευάστηκε το 136 μ.Χ. με διαταγή του αυτοκράτορα Αδριανού προκειμένου να συνδέσει τη Ρώμη με το μαυσωλείο του, το Κάστρο των Αγγέλων. Η ονομασία τόσο του μαυσωλείου, όσο και της γέφυρας προέρχεται από το διάσημο άγαλμα του αρχάγγελου Μιχαήλ στην κορυφή του μαυσωλείου. Σύμφωνα με το θρύλο, ο άγγελος είχε εμφανιστεί το 590 π.Χ. στην κορυφή του ίδιου κτιρίου, δίνοντας θαυματουργό τέλος στο λοιμό που είχε πέσει στη Ρώμη. Το 1668, ο κορυφαίος γλύπτης Λορέντσο Μπερνίνι σχεδίασε 10 αγγέλους οι οποίοι τοποθετήθηκαν κατά μήκος της γέφυρας, κάνοντάς την ακόμη ομορφότερη.
Γέφυρα Severan – Eskikale (παλιότερα Αρσάμεια παρά τον Νυμφαίο), Τουρκία
Η γέφυρα Severan ή αλλιώς Cendere, χτίστηκε κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα προς τιμήν του ρωμαίου αυτοκράτορα Σεπτίμιου Σεβήρου, τη γυναίκα του, Ιουλία, και τους δύο γιους του, Καρακάλλα και Γέτα. Θεωρείται η δεύτερη μεγαλύτερη ρωμαϊκή τοξωτή γέφυρα στον κόσμο. Σε κάθε πλευρά της γέφυρας, δέσποζαν δύο κίονες που συμβολίζουν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας. Ωστόσο, ο ένας κίονας απουσιάζει πλέον. Πρόκειται για αυτόν που ήταν αφιερωμένος στον ένα γιο, τον Γέτα, ο οποίος δολοφονήθηκε από τον αδελφό του, Καρακάλλα. Ωστόσο, ο Καρακάλλας δεν αρκέστηκε στη δολοφονία, αλλά έβαλε να σφάξουν τους φίλους και συμμάχους του, καθώς επιθυμία του ήταν το όνομα «Γέτας» να εξαφανιστεί από την ιστορία. Έτσι, κι ο κίονας καταστράφηκε.
Πόντε Βέκιο – Φλωρεντία, Ιταλία
Η Πόντε Βέκιο ή αλλιώς «παλιά γέφυρα», σύμβολο της Φλωρεντίας, χτίστηκε το 1345 προκειμένου να αντικαταστήσει μια ξύλινη κατασκευή και από τότε διατηρεί την αρχική της δόξα. Η διάσημη γέφυρα φιλοξενεί μια στοά με καταστήματα που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα. Το Μεσαίωνα στεγάζονταν εκεί ψαράδικα και χασάπικα, με αποτέλεσμα η διέλευση να «φιλοδωρεί» το διαβάτη με μια αποκρουστική μυρωδιά. Στην παράδοση αυτή έβαλε τέλος ο Μέγας Δούκας της Φλωρεντίας, Φερδινάνδος Α’, ο οποίος έδιωξε τους εμπόρους και διέταξε ότι μόνο αργυροχρυσοχόοι θα μπορούν να πουλούν τις δημιουργίες τους στη γέφυρα. Η πλούσια ιστορία της γέφυρας και η ξεχωριστή ομορφιά της, ήταν αυτή που τη γλίτωσε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Την ώρα που οι Γερμανοί εγκατέλειπαν τη Φλωρεντία, αν και ανατίναζαν κάθε γέφυρα για να σταματήσουν τις εχθρικές δυνάμεις, άφησαν την Πόντε Βέκιο άθικτη, επιλέγοντας να καταστρέψουν την πρόσβαση σε αυτήν αντί για την ίδια!
Γέφυρα Χατζού – Ισφαχάν, Ιράν
Χτισμένη το 1667, στα θεμέλια μιας παλιότερης γέφυρας, η κατασκευή της Χατζού, παραγγέλθηκε από το Σάχη Αμπάς Β’. Παρότι βασική χρήση της ήταν η διάσχιση του ποταμού Ζαγιάντε, λειτουργούσε επιπλέον σαν φράγμα, ενώ ο σουλτάνος διέταξε να διακοσμηθεί με λουλούδια, ζωγραφικές παραστάσεις κι αλλά στοιχεία που θα μετέτρεπαν τη γέφυρα σε ένα χώρο για ανέμελους περιπάτους.
Tarr Steps – Εθνικό πάρκο του Εξµουρ, Βρετανία
Τα «σκαλοπάτια» Tarr είναι ένα ιδιαίτερο είδος γέφυρας, καθώς ουσιαστικά αποτελείται από βράχους τοποθετημένους ο ένας πάνω στον άλλο. Λόγω της ιδιόμορφης αυτής κατασκευής είναι δύσκολο να υπολογιστεί η εποχή που κατασκευάστηκε, καθώς έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες που τοποθετούν τη δημιουργία της από το 3.000 π.Χ. έως τους μεσαιωνικούς χρόνους. Σε κάθε περίπτωση η πρώτη γραπτή αναφορά στην Tarr μπορεί να βρεθεί την εποχή των Τυδώρ, δηλαδή γύρω στο 1500 μ.Χ.. Σύμφωνα με έναν τοπικό θρύλο, η γέφυρα χτίστηκε από τον ίδιο το… Διάβολο, ο οποίος ορκίστηκε να σκοτώσει όποιον τολμήσει να τη διαβεί. Οι ντόπιοι έβαλαν μια γάτα να περάσει απέναντι, συνεχίζει ο θρύλος, κι αυτή εξαερώθηκε! Κατόπιν στάλθηκε ένας κληρικός να συναντήσει το Διάβολο στη μέση του γεφυριού, ο οποίος κατόρθωσε να αποσπάσει την εξής συμφωνία: οι χωρικοί θα μπορούσαν να διαβαίνουν το γεφύρι εφόσον ο Διάβολος δεν επιθυμούσε να χρησιμοποιεί την περιοχή… για να λιαστεί! Παρά την παλαιότητά της, η συγκεκριμένη γέφυρα δεν διεκδικεί δάφνες σταθερότητας στο πέρας των αιώνων, καθώς τμήματά της έχουν πέσει σε περιόδους πλημμύρας. Έτσι σήμερα, όλες οι πέτρες φέρουν αρίθμηση προκειμένου σε περίπτωση που πέσουν, να εντοπιστούν ξανά και να τοποθετηθούν στη θέση τους. Έτσι, καίτι η γέφυρα έχει υποστεί καταστροφές, στην πραγματικότητα μπορεί να χαρακτηριστεί «αρχαία» ακριβώς επειδή τα υλικά που την συγκροτούν παραμένουν τα ίδια.
Γέφυρα Shaharah – Shaharah, Υεμενέη
Γνωστή και ως «Γέφυρα των Στεναγμών» (σαν κι αυτή στη Βενετία), η πέτρινη γέφυρα μοιάζει να χει βγει κατευθείαν από σκηνικό της ταινίας «Άρχοντας των Δαχτυλιδιών». Χτισμένη τον 17ο αιώνα, είναι λιγότερο γέφυρα και περισσότερο ένα μονοπάτι που συνδέει δύο βουνά και τα χωριά στο κάθε ένα. Επιπλέον και δεδομένου ότι ήταν η μοναδική είσοδος για την πόλη Shaharah, έπρεπε να οχυρωθεί κατάλληλα ενάντια στους τούρκους εισβολείς. Σύμφωνα με το θρύλο, οι ντόπιοι γνώριζαν το μυστικό για να καταστρέψουν με μιας τη γέφυρα, προκειμένου να γλιτώσουν τον κίνδυνο.
Γέφυρα του Ριάλτο – Βενετία, Ιταλία
Πρόκειται για μια ακόμη γέφυρα που σε αντίθεση με τις άλλες όμοιες κατασκευές παλιότερων εποχών, έχει κατορθώσει να γίνει τουριστικό αξιοθέατο. Σχεδιασμένη από τον Antonio da Ponte, η γέφυρα οικοδομήθηκε το 1591 και παρά τη σημερινή της δόξα, την εποχή που κατασκευάστηκε δεν φάνηκε να κερδίζει τις καρδιές των ντόπιων, καθώς πολλοί επέκριναν το σχεδιασμό της, σημειώνοντας πως ήταν «βαρύγδουπη και άχαρη». Παρόλα αυτά, η γέφυρα παρέμεινε άθικτη μέχρι τη σημερινή εποχή.
Γέφυρα Άντζι – επαρχία Χεμπέι, Κίνα
Πρόκειται για την παλιότερη γέφυρα στην Κίνα, καθώς χτίστηκε το 605 μ.Χ. και κρίνοντας από το επίσημο όνομά της («Zhaozhou») ήταν σχεδιασμένη να κρατήσει στο χρόνο, καθώς μπορεί να μεταφραστεί ως «Γέφυρα Ασφαλούς Διέλευσης». Πράγματι, μηχανικά μιλώντας, θεωρούταν μια από τις καλύτερες σε τεχνικό σχεδιασμό γέφυρες του κόσμου, αλλά και ιδιαίτερα προηγμένη, καθώς διέθετε το μεγαλύτερο τόξο την εποχή εκείνη. Από το 605 μέχρι και σήμερα, η γέφυρα έχει επιβιώσει από 10 πλημμύρες, 8 πολέμους και αναρίθμητους σεισμούς, ενώ έχει χρειαστεί να γίνουν εργασίες αποκατάστασης μόλις 9 φορές κατά τους αιώνες που μεσολάβησαν μέχρι τις μέρες μας.
Πόντε Φαμπρίτσιο – Ρώμη, Ιταλία
Γνωστή και σαν γέφυρα των Τεσσάρων Κεφαλών ή γέφυρα των Εβραίων, είναι η παλιότερη κατασκευή για τη διάσχιση του Τίβερη. Η γέφυρα χτίστηκε από τον Λούκιο Φαμπρίκιο, το 62 π. Χ. πιθανότατα για να αντικαταστήσει μια ξύλινη γέφυρα που είχε καταστραφεί από φωτιά. Μετά από μια πλημμύρα το 23 π.Χ., δύο ύπατοι προχώρησαν σε προσθήκες προκειμένου η γέφυρα να μην πέσει. Όσο για το όνομα, «γέφυρα των Τεσσάρων Κεφαλών», φαίνεται πως προέρχεται από έναν θρύλο, σύμφωνα με τον οποίο ένας Πάπας ανέθεσε την ανακαίνιση του γεφυριού σε 4 αρχιτέκτονες, οι οποίοι όμως τσακωνόντουσαν συνέχεια για ασήμαντους λόγους. Όταν το έργο ολοκληρώθηκε, ο Πάπας έβαλε και τους αποκεφάλισαν πάνω στη γέφυρα, διατάζοντας να τοποθετηθεί εκεί ένα άγαλμα με τέσσερις κεφαλές. Μάλλον, όμως, ο μύθος δεν αληθεύει μιας και στη γέφυρα υπάρχουν δυο αγάλματα με συνολικά 8 κεφάλες.
Γέφυρα του Αρκαδικού – Αργολίδα, Ελλάδα
Η συγκεκριμένη γέφυρα που βρίσκεται μάλιστα σε ελληνικό έδαφος, κατέχει τον επίζηλο τίτλο της παλιότερης, μονότοξης γέφυρας που όχι μόνο διατηρείται ακόμη, αλλά χρησιμοποιείται κιόλας! Χτίστηκε τη Μυκηναϊκή Εποχή, γύρω στο 1300 με 1200 π.Χ. και ήταν μέρος του οδικού δικτύου που είχαν κατασκευάσει οι Μυκηναίοι στην Αργολίδα, ενώ συνέδεε τις Μυκήνες και την Τίρυνθα με την Επίδαυρο. Είναι πιο πλατιά από μια γέφυρα για πεζούς, με τους ιστορικούς να πιστεύουν ότι το μεγαλύτερο πλάτος χρησίμευε ώστε να μπορούν άρματα να τη διασχίζουν. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι κατασκευάστηκε από ακατέργαστες ασβεστολιθικές πέτρες με το χαρακτηριστικό μυκηναϊκό (κυκλώπειο) τρόπο κατασκευής χωρίς συνδετικό υλικό. Ίσως για το λόγο αυτό κατάφερε να διατηρηθεί για πάνω από 3 χιλιετίες και να εξακολουθεί να χρησιμοποιείται και σήμερα από τους κατοίκους της περιοχής. Δείτε όλα τα θέματα του Weekend
