Η πόλη με τα διαμάντια που «καταπίνει» η άμμος

Υπάρχει ένα μέρος στην Αφρική ονόματι Κόλμανσκοπ, που το πιθανότερο είναι ότι δεν το γνωρίζει ο πολύς κόσμος. Στην έρημο Namib στη νότια Ναμίμπια τα σπίτια στέκουν σαν φαντάσματα και παλεύουν με το χρόνο και τις καιρικές συνθήκες να παραμείνουν όρθια. Πλέον στο Κόλμανσκοπ δεν υπάρχει ούτε ένας κάτοικος και τα κτίσματα έχουν γεμίσει με άμμο, συνθέτοντας ένα τοπίο που μοιάζει με πίνακα ζωγραφικής. Τα πράγματα όμως δεν ήταν πάντα έτσι. Η πόλη κάποτε έβριθε από ζωή και κυρίως από διαμάντια…

Η ιστορία του Κόλμανσκοπ

Όλα ξεκίνησαν το 1908 από την ανακάλυψη του Zacharias Lewala, ενός εργαζόμενου στους σιδηρόδρομους, ο οποίος κατά τη διάρκεια εργασιών βρέθηκε μπροστά σε έναν πολύτιμο λίθο. Η επιβεβαίωση ότι είχε στα χέρια του ένα διαμάντι ήρθε από τον εργοδότη του August Stauch και τα νέα δεν άργησαν να διαδοθούν. Η μέχρι πρότινος ταπεινή πόλη άρχισε να γεμίζει με κόσμο καθώς η είδηση ότι αποτελούσε μια κοίτη διαμαντιών δεν μπορούσε να αφήσει αδιάφορους τους τυχοδιώκτες, που συνέρρεαν σαν αγέλες, ελπίζοντας ότι η τσέπη τους γρήγορα θα γέμιζε με χρήματα. Οι νέοι κάτοικοί της ήταν Γερμανοί γι’ αυτό και ο τρόπος που διαμορφώθηκε οικιστικά η πόλη είχε αέρα ευρωπαϊκό. Τα σπίτια ήταν κομψά και είχαν εντυπωσιακές για την εποχή ανέσεις. Η πόλη απέκτησε νοσοκομείο, σχολείο, αίθουσα για χορούς και αθλητικές διοργανώσεις, καζίνο, εργοστάσιο επίπλων, παιδική χαρά, ακόμα και πισίνα για να ζουν άνετα οι Γερμανοί. Μέχρι το 1920 το Κόλμανσκοπ φιλοξενούσε 300 Γερμανούς, 40 παιδιά και 800 ντόπιους εργάτες που ζούσαν και εργάζονταν ήδη στην πόλη πριν την «εισβολή» των νέων κατοίκων. Σε λιγότερο από 10 χρόνια βρέθηκαν πάνω από πέντε εκατομμύρια καράτια και η πόλη δεν είχε σε τίποτα να ζηλέψει τις πλούσιες και ανεπτυγμένες πόλεις της Δύσης. Μετά από περίπου 40-50 τα διαμάντια άρχισαν να στερεύουν και το πρόβλημα με το νερό γινόταν ολοένα και εντονότερο. Το πολύτιμο αγαθό ήταν τόσο δυσεύρετο και οι κάτοικοι αναγκάζονταν να πηγαίνουν σε άλλες πόλεις για να το προμηθεύονται και να το μεταφέρουν στο Κόλμανσκοπ. Αυτές οι συνθήκες, μαζί με την ανακάλυψη ενός νέου ορυχείου διαμαντιών, έκανε τους Γερμανούς να εγκαταλείψουν την πόλη που τους έκανε πλούσιους και να φύγουν για μέρη καλύτερα και με περισσότερα διαμάντια φυσικά. Το Κόλμανσκοπ άρχισε να μετατρέπεται σε μια πόλη-φάντασμα. Τα σπίτια έμειναν να στέκουν άδεια και να δέχονται «επιθέσεις» από σφοδρές αμμοθύελλες, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να κατεδαφιστούν. Όσα έμειναν ακέραια σε πείσμα του χρόνου και των καιρικών συνθηκών αποκαταστάθηκαν από την εταιρεία De Beers και μετατράπηκαν σε τουριστικό αξιοθέατο.

Μια βόλτα στα σπίτια που «τρώει» η άμμος

Το σκηνικό με τα σπίτια που έχει κατακλύσει η άμμος δεν θα μπορούσαν να αφήσουν ασυγκίνητο κανέναν. Οι τουρίστες χρειάζονται ειδική άδεια για να επισκεφτούν το Κόλμανσκοπ. Θα μάθουν την ιστορία της πόλης από τους ξεναγούς και μετά θα μπορέσουν να περπατήσουν μέσα στα σπίτια και να πάρουν λίγο από το άρωμα της εποχής. Αυτό έκανε και o 43χρονος νοσοκόμος Robert Postma που ξεκίνησε από τον Καναδά για να δει από κοντά την περίφημη πόλη. «Δεν ήταν δύσκολο να περπατήσεις ανάμεσα στα κτίρια. Αλλά όταν έμπαινες μέσα ένιωθες ότι έπρεπε να περπατήσεις σε αμμόλοφους. Ο άνεμος, που δεν κοπάζει ποτέ, είχε καταστρέψει πόρτες και παράθυρα και έτσι η άμμος γέμισε τα σπίτια και τα υπόλοιπα κτίρια. Σε κάποια δεν μπορούσες να μπεις μέσα γιατί η άμμος έφτανε μέχρι το ταβάνι» είπε. Τα συναισθήματα που περιγράφει ο Robert είναι ανάμεικτα. «Νιώθεις παράξενα να περπατάς στα σπίτια που κάποτε έσφυζαν από ζωή. Είχα την αίσθηση του κενού. Αναρωτιόμουν πού να ήταν τώρα οι κάτοικοί τους, τι όνειρα έκαναν τότε. Ο ήχος του ανέμου στους διαδρόμους σού έδινε μια απίστευτη ηρεμία» ανέφερε. Και φυσικά, όντας νοσοκόμος, επισκέφτηκε το νοσοκομείο του Κόλμανσκοπ. «Ήταν ενδιαφέρον να περπατάς στους διαδρόμους του νοσοκομείου και να αναρωτιέσαι τι είχε συμβεί τότε με τους ασθενείς» προσθέτει.

Το πολύχρωμα πρότζεκ των «Παλατιών στην Άμμο»

Το γραφικό σκηνικό του Κόλμανσκοπ δεν θα μπορούσε να μην φέρει έμπνευση στους φωτογράφους ανά τον κόσμο, οι οποίοι βρίσκουν στο τοπίο μοναδικά «κλικ», βγαλμένα από την πιο δημιουργική φαντασία. Αυτό συνέβη και στην 43χρονη φωτογράφο Emma McEvoy που επισκέφτηκε την πόλη το Νοέμβριο του 2015 και το πρότζεκτ της Sandcastles είναι σίγουρα εντυπωσιακό. «Απέξω τα κτίρια φαίνονται κοινότυπα. Αναμειγνύονται με το ψυχρό και άγονο τοπίο» λέει στο Tech Insider, εξηγώντας ότι όταν μπαίνεις στο εσωτερικό τους οι τοίχοι είναι πολύχρωμοι και γεμάτοι ζωντάνια. «Οι ταπετσαρίες σε κάθε δωμάτιο είναι διαφορετικές και η αντίθεση αυτών των χρωμάτων με το χρώμα της άμμου είναι σουρεαλιστικό» επισημαίνει η φωτογράφος. Σε αυτό το πρότζεκτ μία ήταν η κύρια αγωνία της McEvoy. Μήπως οι πατημασιές των τουριστών χάλαγαν το αποτέλεσμα που ήθελε να αποτυπώσει στο φακό. Για το αντίθετο όμως φρόντισαν για άλλη μια φορά οι καιρικές συνθήκες. Η αμμοθύελλα σκούπισε τα ίχνη και άφησε το τοπίο αγνό και ανεπηρέαστο από κάθε ανθρώπινη παρέμβαση. Η καλύτερη στιγμή της ήταν όταν είχε τα σπίτια μόνο για τον εαυτό της. Έστησε το σκηνικό, φόρεσε ένα λευκό φόρεμα και χόρεψε στο τοπίο, απαθανατίζοντας τον εαυτό της σε στιγμές απόλυτης ελευθερίας και ευτυχίας. «Μόλις μπήκα στο σπίτι με συνεπήρε το συναίσθημα. Ήξερα ότι κάτι έπρεπε να κάνω με όλα αυτά τα συναισθήματα» είπε εξηγώντας την παρουσία της μέσα σε κάποιες φωτογραφίες. Οι φωτογραφίες παρουσιάστηκαν σε έκθεση που διοργάνωσε στην Αυστραλία, στήνοντας το ίδιο σκηνικό με αυτό του Κόλμανσκοπ. Βρήκε ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι και μάλιστα το γέμισε με 9 τόνους άμμους, για να νιώσει ο επισκέπτης όπως εκείνη όταν επισκέφτηκε την ιδιαίτερη πόλη και να δώσει το δικό της μήνυμα για την παροδικότητα των πραγμάτων. Το Κόλμανσκοπ χρησιμοποιήθηκε συχνά, μεταξύ άλλων, στην τηλεόραση και σε φιλμ: Το 1985 στην τηλεοπτική σειρά «The Mantis Project», το 1993 στην ταινία «Dust Devil», το 2000 στην ταινία «The King was alive», στη σειρά του BBC «Wonders of the universe», αλλά και το 2010 σε ένα επεισόδια της σειράς «Life after people». Δείτε όλα τα θέματα του Weekend