Μια ωρίτσα δρόμος έξω από την Ουάσιγκτον υπάρχει ένα φανερό βουνό, το οποίο κρύβει ωστόσο στα έγκατά του την πλέον μυστική εγκατάσταση της Αμερικής. Τόσο μυστική και νευραλγική μάλιστα που έχει τη δική της σκιώδη κυβέρνηση, στρατό, αστυνομία και πυροσβεστική. Όσο για τους νόμους που ισχύουν εκεί, δεν έχουν να κάνουν σε τίποτα με το ομοσπονδιακό Δίκαιο που επικρατεί στις υπόλοιπες ΗΠΑ! Κι αυτό γιατί το Mount Weather είναι εδώ και καιρό σπίτι της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Διαχείρισης Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης (Federal Emergency Management Agency – FEMA), ενός ανεξάρτητου σώματος του κρατικού μηχανισμού δηλαδή που θέλει να διασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία των ΗΠΑ σε περίπτωση φυσικών ή ανθρώπινων καταστροφών. Παρά το γεγονός ότι μιλάμε για ένα ψυχροπολεμικό κειμήλιο που φαινόταν να έχει χάσει την όποια δόξα του (αν και όλα αυτά μόνο ως φήμες υπήρχαν), το μυστικό βουνό απέδειξε την επιχειρησιακή του ετοιμότητα την 11η Σεπτεμβρίου 2001, όταν η πλειονότητα των πολιτικών ηγετών των ΗΠΑ μεταφέρθηκε εσπευσμένα εκεί με ελικόπτερο. Το Mount Weather δεν ήταν πια φήμη, αν και το προσωνύμιο που έσπευσε να του κολλήσει ο αμερικανικός Τύπος ως «προσωπικό καταφύγιο του Μπους» ήταν ασφαλώς πολύ λίγο για όσα φέρονται να εκτυλίσσονται πίσω από τις σφαλιστές του πύλες. Και λέμε «φέρονται», γιατί κανείς που έχει βρεθεί στο εσωτερικό του κούφιου βουνού δεν έχει βγάλει ποτέ λέξη. Επισήμως, είναι το Επιχειρησιακό Κέντρο Έκτακτων Αναγκών της FΕΜΑ, ενώ ανεπίσημα είναι ένα τεράστιο υπόγειο συγκρότημα κατασκευασμένο να στεγάσει υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους σε περίπτωση πυρηνικού ή άλλου ολέθρου. Όταν μάλιστα ο Τζορτζ Μπους κήρυξε τον Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας, το Mount Weather επιστρατεύτηκε και πάλι για να στεγάσει μια «σκιώδη κυβέρνηση», καμωμένη από έμπειρους κοινοβουλευτικά πολιτικούς της Ουάσιγκτον, με καθήκοντα ορισμένου χρόνου. Παρά το γεγονός ότι το μεταποκαλυπτικό αυτό καταφύγιο έμοιαζε εδώ και δεκαετίες ένα πανάκριβο σουβενίρ του Ψυχρού Πολέμου, φαίνεται πια ότι γνωρίζει και πάλι νέα αίγλη ως η πιο ερμητική εγκατάσταση των ΗΠΑ…
Το Mount Weather αποκτά υπόσταση
Παρά το γεγονός ότι στέκει αγέρωχο στο ίδιο βουνό της Βιρτζίνια, κάπου 70 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα των ΗΠΑ, εδώ και δεκαετίες, η ύπαρξή του δεν θα γινόταν γνωστή παρά μόνο το 1974, κι αυτό από σπόντα: ένα επιβατικό αεροπλάνο συντρίβεται στο βουνό την 1η Δεκεμβρίου και η δημοσιογραφική έρευνα βγάζει λαβράκι. Και μετά ήρθε η 11η Σεπτεμβρίου! Οι ειδήσεις έδιναν και έπαιρναν στην Αμερική για «κορυφαίους ηγέτες του Κογκρέσου που μεταφέρθηκαν στην ασφάλεια μιας μυστικής κυβερνητικής δομής 77 χιλιόμετρα δυτικά της Ουάσιγκτον». Άλλη εφημερίδα ανέφερε «κυκλοφοριακό κομφούζιο από λιμουζίνες με κυβερνητικές πινακίδες ή πινακίδες Ουάσιγκτον». Και βέβαια όσο αυτό το «άγνωστη τοποθεσία» αναπαραγόταν συνεχώς, τόσο αναβίωνε το Mount Weather. Και τόσο θυμούνταν φυσικά οι υψηλόβαθμοι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι ότι κάποτε είχαν γίνει κάτι ασκήσεις προσομοίωσης καταστροφών και τους είχαν μεταφέρει στο Mount Weather και άλλα προκαθορισμένα σημεία (ακόμα και το 2006 έγινε τέτοια άσκηση). Το Mount Weather δεν είναι δύσκολο να το βρει κανείς, καθώς ακόμα και το GPS σε βγάζει ως την πόρτα του με τα συρματοπλέγματα και τις απαγορευτικές επιγραφές. Αν και όσα εκτυλίσσονται στο εσωτερικό του κρατούνται επτασφράγιστο μυστικό, καθώς ούτε οργανωμένες ξεναγήσεις υπάρχουν εδώ ούτε όμως και στόματα πρόθυμα να ανοίξουν. Με έκταση μεγαλύτερη από 500 στρέμματα στα υψίπεδα των Απαλαχίων, το Mount Weather λειτουργεί λίγο πολύ ως αυτόνομη διοικητικά νησίδα, καθώς η βασική του λειτουργία είναι η προσομοίωση της κρατικής διοίκησης. Κι έτσι έχει τους δικούς του ηγέτες και νομοθέτες, αλλά και αστυνομία και πυροσβεστική που δεν εντάσσονται σε κάποιο τμήμα του φανερού κόσμου. Όπως λένε χαρακτηριστικά, το Mount Weather το βλέπεις ευκολότερα από το Διάστημα παρά από τη Γη, κάτι που φανερώνει και το διαθέσιμο φωτογραφικό υλικό, η συντριπτική πλειονότητα του οποίου είναι από αεροφωτογραφίες! Όπως εξομολογούνται οι περίοικοι, τέτοια δράση στο βουνό της έκτακτης ανάγκης έχουν να δουν από τις μέρες του Αϊζενχάουερ, όταν αυτός και οι σύμβουλοί του τρύπωναν διαρκώς στο Mount Weather κατά τη διάρκεια ασκήσεων. Όσο για τις απόψεις, διίστανται: άλλοι θεωρούν το κυβερνητικό καταφύγιο ντροπή, λες και η χώρα παραδέχεται δηλαδή πως δεν μπορεί να προστατέψει τους πολίτες της, και για άλλους δεν είναι παρά σύμβολο μιας κεντρικής διοίκησης που αρέσκεται να δουλεύει παρασκηνιακά. Το Mount Weather μπήκε μάλιστα για πρώτη φορά στο στόχαστρο του αμερικανικού Τύπου την 1η Δεκεμβρίου 1974, όταν πτήση της TWA συντρίφτηκε στην κορυφή του βουνού, λιγότερο από 3 χιλιόμετρα μακριά από τη βάση, σκοτώνοντας 92 ανθρώπους και προσελκύοντας έτσι στο βουνό αχρείαστη δημοσιότητα. Το δυστύχημα διέκοψε την υπόγεια γραμμή που έφευγε από το Κέντρο Εκπομπών Έκτακτης Ανάγκης και το θέμα θα τέλειωνε μάλιστα εδώ αν δεν ήμασταν στην εποχή του Πολέμου του Βιετνάμ και του κυβερνητικού σκανδάλου «Watergate», όταν ο όρος «μυστική κυβερνητική εγκατάσταση» δεν προκαλούσε ακριβώς ρίγη πατριωτικής συγκίνησης. Εφημερίδα δημοσίευσε δύο χρόνια αργότερα ένα άρθρο για το «Μυστηριώδες Βουνό», σχεδόν άγνωστο ακόμα και στο ίδιο το Κογκρέσο τότε, το οποίο όχι μόνο στέγαζε μια μίνι κυβέρνηση αλλά ήταν εκεί για να φιλοξενήσει τουλάχιστον 100.000 τυχερούς Αμερικανούς σε περίπτωση μαζικής καταστροφής. Επόμενος σταθμός στα χρονικά του το 1991, όταν γνωστό αμερικανικό περιοδικό προέβη σε ακόμα μεγαλύτερες αποκαλύψεις, παραθέτοντας off the record συνομιλίες με στελέχη που είχαν βρεθεί στο εσωτερικό του Mount Weather. Τότε ήταν που έμαθε το αμερικανικό κοινό για το εκτεταμένο δίκτυο των υπόγειων αλλά και υπέργειων δομών που στεγάζουν υπερυπολογιστές, εξελιγμένους τεχνολογικά αεραγωγούς αλλά και πλήρως λειτουργικό τηλεοπτικό στούντιο πανέτοιμο να φιλοξενήσει τα μεταποκαλυπτικά προεδρικά ανακοινωθέντα.
Η γέννηση του Μυστηριώδους Βουνού
Όλες οι πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει ωστόσο κατά καιρούς για τη μυστική κυβερνητική εγκατάσταση είναι σχηματικές. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι κάποια στιγμή στη δεκαετία του 1950 ένα πείραμα γεώτρησης στον βασάλτη του βουνού μετατράπηκε αργότερα σε άσκηση δημιουργίας υπόγειας πόλης. Ο στρατός σήκωσε το γάντι και έσκαψε ένα εκτεταμένο δίκτυο από σήραγγες και αίθουσες, δίνοντας έτσι υπόσταση σε ένα παλιότερο πλάνο κατασκευής αυτού που ονομαζόταν «ομοσπονδιακό τόξο μετεγκατάστασης». Ένα πλέγμα σκληροτράχηλων υπόγειων χώρων διαβίωσης δηλαδή με ανεξάρτητα τηλεπικοινωνιακά κέντρα και ανέσεις που κυμαίνονται από φιλτράρισμα ραδιενέργειας μέχρι και άλλες μεταποκαλυπτικές λειτουργίες. Το θέμα που ανέκυψε όμως για τη νέα αυτή κυβερνητική δομή ήταν για ποιον προοριζόταν; Το Κογκρέσο διέθετε ήδη το δικό του υπόγειο καταφύγιο κάτω από ξενοδοχείο της Δυτικής Βιρτζίνια, όπως και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (μυστικό στρατηγείο σε άλλο σημείο της Βιρτζίνια), το Πεντάγωνο (στα βουνά της νοτιοδυτικής Πενσιλβάνια) και η Αεροπορία (στο Όρος Σεγιέν). Προορίζεται μόνο για τον πρόεδρο των ΗΠΑ και τους στενούς του συνεργάτες; Είναι μόνο για να στεγάζει τη FEMA, η οποία περιγράφει επισήμως τη δομή ως «ένα κεντρικό σημείο ανταπόκρισης σε μια έκτακτη ανάγκη που παρέχει στη FEMA και άλλες κρατικές υπηρεσίες χώρους γραφείων, εκπαίδευσης, συζητήσεων, επιχειρήσεων και αποθήκευσης»; Λιγότερος χώρος στον φειδωλό δημόσιο διάλογο δίνεται για το καθεστώς του Mount Weather ως μια από τις βασικές «άγνωστες τοποθεσίες» της κυβέρνησης Μπους, καθώς είναι πια γνωστό και σχετικά επιβεβαιωμένο ότι εκεί κατέφευγαν τόσο ο αντιπρόεδρος Ντικ Τσέινι όσο και ο υπουργός Άμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ. Κάποιοι που λένε ότι ξέρουν κάνουν λόγο για δύο Mount Weather, ένα της FEMA και ένα της κυβέρνησης. Την 11η Σεπτεμβρίου 2001 ενεργοποιήθηκε το πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης και μια σειρά υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιωματούχων κλείστηκαν εσπευσμένα στο Mount Weather. Οι περίοικοι ανέφεραν τότε ότι οι φρουροί της βάσης παραήταν σε ετοιμότητα, την ίδια ώρα που το τοπικό αστυνομικό τμήμα δέχτηκε μια παράξενη κλήση από μια γειτόνισσα της εγκατάστασης: «Δεν θα το πίστευα αν δεν το έβλεπα με τα μάτια μου, αλλά όλο το βουνό άνοιξε στα δυο για να μπει μέσα το [προεδρικό αεροσκάφος] Air Force One, και μετά έκλεισε και πάλι». Όλοι ωστόσο οι γείτονες που κατοικούν στους πρόποδες του βουνού παραδέχονται πια ότι οι πτήσεις με τα ελικόπτερα παραείναι συχνές, εκεί που πριν από την 11η Σεπτεμβρίου η βάση έμοιαζε παροπλισμένη. Οι κάτοικοι διαμαρτύρονται συχνά στο τοπικό αστυνομικό τμήμα για διατάραξη κοινής ησυχίας, καθώς τα ελικόπτερα δίνουν και παίρνουν, όπως και οι ασκήσεις με «πολυβόλα και εκρήξεις», όπως καταγγέλλεται στο αστυνομικό τμήμα. Η FEMA απάντησε μάλιστα σε ερώτηση δημοσιογράφων με ακόμα πιο θολό τρόπο: «Λαμβάνει χώρα μια μεγάλη επιχείρηση αναβάθμισης του επιπέδου ασφαλείας σε όλες τις ομοσπονδιακές δομές της χώρας και το Mount Weather είναι μία από αυτές. Απαντήσαμε στις ερωτήσεις σας με έναν πολύ σχηματικό τρόπο. Δεν πρόκειται να συζητήσουμε άλλο για το Mount Weather, τελεία και παύλα. Δεν είναι ότι δεν μπορούμε, απλώς δεν πρόκειται να το κάνουμε»!
Το μυστήριο που επιμένει
Κάποια στιγμή στη δεκαετία του 1980 δημοσιοποιήθηκε ένα γενικό περίγραμμα των δομών του Mount Weather, απ’ όπου μάθαμε ότι το υπέργειο τμήμα των εγκαταστάσεων ανήκει στη FEMA. Για το τεράστιο υπόγειο τμήμα βέβαια ούτε λόγος ποιος το χρησιμοποιεί. Μπορεί να είναι απλώς μια τεράστια γκαλερί για τα έργα τέχνης των ΗΠΑ, έχουν ισχυριστεί με νόημα αρκετά υψηλόβαθμα στελέχη στο παρελθόν, καθώς η Εθνική Πινακοθήκη των ΗΠΑ φημολογείται ότι έχει αναπτύξει μυστικά ένα πρόγραμμα για τη μεταφορά στο Mount Weather όλων των αριστουργημάτων σε ενδεχόμενη μαζική καταστροφή. Τώρα που ο Ψυχρός Πόλεμος είναι πια παρελθόν και η Σοβιετική Ένωση έχει καταρρεύσει, ποιον σκοπό εξυπηρετεί η ύπαρξη της απόρρητης εγκατάστασης του βουνού της Βιρτζίνια; Όσο προχωρά η έρευνα, τόσο περισσότερα στοιχεία έρχονται στο φως, τα οποία περνούν σιγά σιγά ακόμα και στην επίσημη ιστοσελίδα της FEMA. Η τρέχουσα ιστορία θέλει το Mount Weather να σχεδιάζεται για να αντέξει το αδιανόητο και να ολοκληρώνεται τελικά το 1958, στέκοντας τώρα αγέρωχο ως μνημείο του πυρηνικού εφιάλτη που έριχνε τη σκιά του στη Γη. Οι Αμερικανοί ισχυρίζονταν μάλιστα από την πρώτη στιγμή ότι οι Σοβιετικοί γνώριζαν τόσο την ακριβή τοποθεσία του όσο και την αποστολή του, θεωρώντας φυσικότατα πως θα ήταν ένας από τους πρώτους στόχους της πυρηνικής επίθεσης του Κρεμλίνου. Το Mount Weather μετατράπηκε έτσι σε αιχμή του δόρατος αυτού που είπαν «κυβερνητική συνέχεια», ένα πρόγραμμα δηλαδή κατά το οποίο οι εκλεγμένοι ηγέτες θα σωθούν από τον πυρηνικό ή άλλο όλεθρο για να συνεχίσουν να λειτουργούν τη χώρα σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης. Επισήμως πάντως, ακόμα και σήμερα το υπόγειο τμήμα του Mount Weather δεν υπάρχει. Δεν αναφέρεται στον προϋπολογισμό της FEMA, δεν το ξέρουν οι κυβερνητικοί επιτελείς και οι αξιωματούχοι του Πενταγώνου και τα τηλέφωνά του δεν μπορείς να τα βρεις πουθενά. Ακόμα και οι διευθυντές της FEMA, όπως ο Julius Becton (1985-1989), παραδέχονται άγνοια: «Ήμουν επικεφαλής [της υπηρεσίας] για δύο χρόνια πριν ακούσω καν τον όρο Mount Weather». Όσο για τον εκπρόσωπο Τύπου της υπηρεσίας, Bob Blair, απαντά στις ερωτήσεις με χιούμορ: «Ευχαρίστως να σας απαντήσω, αλλά μετά θα πρέπει να σας σκοτώσω»! Παρά την πρωτόγνωρη μυστικότητα του καταφυγίου, ένας ογκώδης φάκελος από εκθέσεις και μητρώα πολιτειακών και ομοσπονδιακών ντοκουμέντων έχει συλλεχθεί όλα αυτά τα χρόνια, από τον οποίο φιλοτεχνείται μια αδρή εικόνα του Mount Weather. Η εγκατάσταση είναι πλήρως αυτάρκης, τόσο ενεργειακά και επικοινωνιακά όσο και σε επίπεδο επεξεργασίας λυμάτων και αποβλήτων, διαθέτοντας τεράστιες δεξαμενές πόσιμου νερού. Αν και τα πραγματικά μυστικά καραδοκούν κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Ξέρουμε ότι στο τέλος του 19ου αιώνα η εγκατάσταση ήταν τμήμα της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ και λειτουργούσε ως σταθμός συλλογής καιρικών δεδομένων. Το 1936 πέρασε στα χέρια του Γραφείου Μεταλλείων των ΗΠΑ, το οποίο άρχισε να σκάβει ένα ορυχείο με πειραματικές τεχνικές, το οποίο θα γινόταν αργότερα η βασική δομή για το εκτεταμένο υπόγειο δίκτυο των χώρων. Η ακριβής στιγμή γέννησης του Mount Weather ως κυβερνητικό καταφύγιο παραμένει ακόμα και σήμερα άγνωστη, πρέπει πάντως να ήρθε ως εσπευσμένη απάντηση στην πυροδότηση της πρώτης σοβιετικής ατομικής βόμβας το 1949, όταν ρίγη ανατριχίλας διέτρεξαν τη ραχοκοκαλιά των ΗΠΑ. Μετά και τον Πόλεμο της Κορέας και τη μακαρθική αντικομμουνιστική ρητορεία, όλοι πείστηκαν για την ανάγκη προστασίας της ομοσπονδιακής ηγεσίας από ενδεχόμενο πυρηνικό ολοκαύτωμα (αρχές δεκαετίας του 1950), με την κυβέρνηση Αϊζενχάουερ να προκρίνει τελικά το σχεδόν έτοιμο Mount Weather, που έμοιαζε φυσική επιλογή. Το 1954, το εγκαταλειμμένο ορυχείο γνώρισε μια τεράστια επέκταση και μέχρι το 1969, όταν ολοκληρώθηκαν και οι δευτερεύουσες υποστηρικτικές δομές του, όσοι έζησαν από κοντά την κατασκευή μιλούσαν για σωστό κατασκευαστικό θαύμα. Τα τούνελ μετατράπηκαν σε κοιτώνες και δωμάτια, μπορώντας να στεγάσουν αρκετές χιλιάδες κόσμο, ως μια υπόγεια πρωτεύουσα των ΗΠΑ! Στην οποία θα βρεις, κατά τις αναφορές πάντα, καφετέριες, σταθμούς ενέργειας και νοσοκομείο, σαν μια κανονική πόλη που στηρίζεται στην εσωτερική της αυτάρκεια. Σύμφωνα με τις υποθέσεις, κάπου 250 άνθρωποι εργάζονται καθημερινά εκεί και προτεραιότητα έχουν πάντα τα παιδιά των υπαλλήλων σε καταστάσεις διαδοχής, κάνοντας το μυστικό οικογενειακή υπόθεση. Φαίνεται πως κάθε υψηλόβαθμο στέλεχος της αμερικανικής κυβέρνησης έχει κάνει πρόβα στο πλάνο εκκένωσης, φέροντας πάνω του τη μαγική κάρτα εισόδου στο Mount Weather, που δεν πρέπει να ξεχνά ποτέ. Ταυτοχρόνως, έχει ήδη ενημερωθεί για τα πώς και τα πού της μεταφοράς του στο μυστικό καταφύγιο. Ιδιαιτέρως αποκαλυπτικός ήταν εδώ ο Γουίλιαμ Μπροκ, υπουργός Εργασίας της κυβέρνησης Ρίγκαν από το 1985-1987, ο οποίος περιλαμβανόταν στη μαγική λίστα επείγουσας εκκένωσης ως ο 11ος στη σειρά για τη διαδοχή του προέδρου. Κατά τη διάρκεια άσκησης, θυμάται, πήγε άμεσα σε προσυμφωνημένο εμπορικό κέντρο της Ουάσιγκτον όπου τον περίμενε ελικόπτερο για τη μεταφορά του στο Μυστηριώδες Βουνό. Όπως είπε, «δεν πήρα τίποτα μαζί μου». Παρά το γεγονός όμως ότι το Mount Weather λογίζεται άτρωτο, η μεγαλύτερή του αδυναμία είναι ίσως ο ανθρώπινος παράγοντας. Τα κυβερνητικά στελέχη που είναι σχεδιασμένο να κατοικήσουν εντός του σε κατάσταση ανάγκης δεν μπορούν να πάρουν μαζί τις οικογένειές τους, κάτι που δημιουργεί ένα πιεστικό ηθικό δίλημμα. Αν και η επιτακτικότερη ερώτηση είναι προφανώς άλλη: σε περίπτωση μαζικής καταστροφής στις ΗΠΑ, ποιος θα μείνει από τον λαό για να κυβερνηθεί από τους εκλεκτούς πολιτικούς άντρες που θα έχουν τρυπώσει στα έγκατα του Μυστηριώδους Βουνού; Δείτε όλα τα θέματα του Weekend