«Κάποια στιγμή ήρθε στο Μουσείο ένας Έλληνας της Βραζιλίας. Παρατηρώντας τα εκθέματα της Αντίστασης βρήκε μία φωτογραφία από ένα γνωστό του παππού του, πολλά χρόνια πριν. Ίσως ήταν μία από τις πιο συγκινητικές στιγμές που έχω ζήσει στα τρία χρόνια που είμαι διευθυντής στο Πολεμικό Μουσείο», περιγράφει ο ταξίαρχος Παναγιώτης Καπερώνης. Γράφει ο Γιώργος Λαμπίρης – Φωτογραφίες: Γιάννης Κέμμος «Ένας άλλος επισκέπτης είδε σε μία φωτογραφία του πολέμου στο Ρίμινι, ένα κατεστραμμένο καμπαναριό. Μόλις το είδε δάκρυσε. Ο ίδιος συμμετείχε στην επίθεση στο Ρίμινι. Στο συγκεκριμένο καμπαναριό υπήρχε ένας ελεύθερος σκοπευτής, ο οποίος είχε σκοτώσει περισσότερους από 15 Έλληνες. Όταν το αντιλήφθηκαν οι δικοί μας του έριξαν με μπαζούκας και τον σκότωσαν, καταστρέφοντας το καμπαναριό», συνεχίζει ο διευθυντής του Μουσείου, οι οποίος μας υποδέχθηκε στις πολλές και διαφορετικές αίθουσές του κτιρίου της οδού Ριζάρη. Το αρχιτεκτονικά ευφάνταστο δημιούργημα του Θουκιδίδη Βαλέντη ήταν και παραμένει μια καταγραφή ιστορίας και αναμνήσεων μέσα από πολεμικά γεγονότα από τα προϊστορικά χρόνια έως και σήμερα. Όπλα παραταγμένα στη σειρά σαν πειθαρχημένη στρατιά στο πεδίο της μάχης. Αεροπλάνα της πολεμικής αεροπορίας που πέταξαν πάνω από πεδία μαχών και κάθε λογής εκθέματα από διαφορετικές ιστορικές περιόδους.
Ο Μέγας Αλέξανδρος στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος
Οι περισσότεροι επισκέπτες, όπως λέει ο κύριος Καπερώνης, στέκονται στην αίθουσα που είναι αφιερωμένη στον Μέγα Αλέξανδρο. «Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πολεμικές του τακτικές διδάσκονται ακόμα και σε ξένες σχολές πολέμου αλλά και σε σχολεία», σημειώνει ο ταξίαρχος. Οι περισσότερες πολεμικές αναμετρήσεις στις οποίες είχε εμπλοκή η Ελλάδα ήταν κατά κύριο λόγο «υπέρ βωμών και εστιών», συμπληρώνει. «Η χώρα μας βρέθηκε τις περισσότερες φορές σε θέση άμυνας, καλούμενη να αντιμετωπίσει την εξωτερική εισβολή». Η βόλτα στο μουσείο ξεκινάει από την αίθουσα όπου συναντώνται οι τέσσερις πολιτισμοί της αρχαιότητας: εκείνος του βορείου Αιγαίου, ο κυκλαδικός, ο μινωικός και ο μυκηναϊκός.
Οι δημιουργοί της φάλαγγας
«Τα ελληνικά όπλα της αρχαιότητας υπερτερούσαν σε τέχνη και αντοχή. Για παράδειγμα οι ασπίδες των Περσών ήταν φτιαγμένες από δέρμα ενώ οι ελληνικές από μπρούτζο. Οι Έλληνες όμως υπερείχαν και σε πολεμικές τακτικές. Ήταν εκείνοι, οι οποίοι δημιούργησαν τη φάλαγγα. Ένα σχηματισμό, ο οποίος παρείχε συνοχή και πειθαρχία με τη δυνατότητα να αμυνθεί προς κάθε κατεύθυνση», λέει ο διευθυντής του Πολεμικού Μουσείου. Ξένοι αλλά και Έλληνες επισκέπτες με αναθερμασμένο ενδιαφέρον το τελευταίο χρονικό διάστημα, ζητούν να μάθουν ή να συμπληρώσουν τα ιστορικά τους κενά, επισκεπτόμενοι το μουσείο, το οποίο παρόλ’ αυτά δεν διαθέτει εκθέματα, τα οποία σχετίζονται με την περίοδο του εμφυλίου. «Στο μέλλον είναι κάτι που ίσως γίνει. Δεν αποκλείεται να αποφασίσει το διοικητικό συμβούλιο του μουσείου και να αποκτήσουμε εκθέματα της ιστορικής περιόδου που αναφέρατε», λέει ο κύριος Καπερώνης. Δίπλα σε στολές πολεμιστών, στρέφουμε το κεφάλι και συναντάμε αναπαραστάσεις μαχών. Διοράματα από τα Δερβενάκια, όταν ο Κολοκοτρώνης χτύπησε τη στρατιά του Δράμαλη, με την τακτική του ανταρτοπόλεμου. Λίγο μέτρα μετά βλέπουμε να εκτυλίσσεται η ναυτική ιστορία της Ελλάδας. Ομοιώματα πολεμικών πλοίων θυμίζουν πως χωρίς το στόλο οι ιστορικοί θα ήταν υποχρεωμένοι να καταγράψουν διαφορετικά τα γεγονότα στο χαρτί… «Χωρίς ναυτική κυριαρχία στη θάλασσα θα ήταν αδύνατον να κερδίσουμε αρκετές από τις σύγχρονες μάχες. Κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας καταφέραμε πολλά καίρια πλήγματα στον εχθρικό στόλο. Η προσφιλέστερη τακτική της εποχής ήταν τα πυρπολικά», λέει ο διευθυντής του Πολεμικού Μουσείου.
Ο θρυλικός Μητραλέξης
Ο ίδιος περιγράφει την ιστορία του πιλότου Μητραλέξη. Όταν τελείωσαν τα πυρομαχικά του κι εκείνος προσπάθησε να καταρρίψει ένα ιταλικό βομβαρδιστικό. Τα κατάφερε. Στη συνέχεια προσγείωσε το αεροπλάνο του και συνέλαβε πέντε Ιταλούς αιχμαλώτους, γεγονός το οποίο καταγράφηκε σε όλες τις γνωστές εφημερίδες της εποχής. Βγαίνοντας από την είσοδο της οδού Ριζάρη, κατευθυνθείτε στη Βασιλίσσης Σοφίας. Στην αυλή του Μουσείου θα δείτε τα αεροπλάνα, για τα οποία σας μιλήσαμε νωρίτερα. Εάν θελήσετε να το επισκεφθείτε θα χρειαστεί να πληρώσετε 3 ευρώ στην είσοδο. Εξαιρούνται παιδιά και ηλικιωμένοι, καθώς και ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Λειτουργεί καθημερινά από τις 09.00 έως και τις 19.00 το καλοκαίρι και από τις 09.00 έως και τις 17.00 το χειμώνα. Η διεύθυνση αυτού; Βασιλίσσης Σοφίας και Ριζάρη στο Κολωνάκι. Δείτε όλα τα θέματα του Weekend