Οδηγός Σπέτσες Κείμενο: Νάντια Μασσαχού Όταν μιλάς για τις Σπέτσες αυθόρμητα στο μυαλό (σου) έρχεται κι η λέξη κοσμοπολίτισσα. Εκτός εισαγωγικών, μιας και την αξίζει στην κυριολεκτικής της διάσταση κι όχι σε αρνητικές μεταφορικές ερμηνείες που αποποιείται πλήρως. Για να το πούμε απλά: οι Σπέτσες έχουν αυτή τη στόφα του γνήσιου κοσμοπολίτη, αυτού που μοιάζει από τη φύση του να συμβαδίζει με την υψηλή αισθητική και την αγάπη για το ωραίο και το ποιοτικό. Έτσι λοιπόν, καθόλου περίεργο δεν είναι που το «κοινό» της, είναι επισκέπτες παρόμοιων «θέλω», οι λεγόμενοι bon viveurs. Ένα νησί κόσμημα, ξενοδοχεία που ανεβάζουν τον πήχη της διαμονής, επιχειρήσεις που προσφέρουν τον καλύτερο «εαυτό τους», δραστηριότητες που δεν τελειώνουν ποτέ, κορίτσια και αγόρια πάνω σε ποδήλατα και αστερόσκονη να πλανιέται σε έναν αέρα σύγχρονου ρομαντισμού, κάνουν την επίσκεψη στις Σπέτσες διαχρονικά αξεπέραστη. Οι παραλίες του νησιού, μπορεί να μην είναι εξωτικές (αν κι όσοι γνωρίζουν την πίσω πλευρά του με τα άγρια κολπάκια μιλούν για εικόνες μοναδικής ομορφιάς), ωστόσο, είναι τόσο ξεχωριστό όλο το σκηνικό εδώ που αυτό μοιάζει να μην απασχολεί. Λίγο πριν το Πάσχα και με τον καιρό να έχει φορέσει τα ανοιξιάτικά του, ο προορισμός αυτός, αποτελεί διαχρονική (ταξιδιωτική) αξία. Τι δεν πρέπει να χάσετε: Ντάπια Η Ντάπια μοιάζει με λέξη συνώνυμη των Σπετσών, μιας και αποτελεί ένα από τα πρώτα πράγματα που θα αντικρίσετε και παράλληλα βασικό τους αξιοθέατο. Θα τη βρείτε στο λιμάνι των Σπετσών. Ιστορικά αποτελούσε το παλιό πυροβολείο του νησιού, με τα πολλά κανόνια που θα δείτε τριγύρω να το μαρτυρούν. Εδώ, μάλιστα, ήταν ο τόπος συγκέντρωσης των καπεταναίων και των αρχοντάδων, την περίοδο της Επανάστασης του 1821. Σήμερα, η Ντάπια είναι το σημείο όπου φτάνει το πλοίο. Από εδώ ένας παραλιακός δρόμος πηγαίνει ανατολικά στο Παλιό Λιμάνι και ένας άλλος δυτικά στις Σχολές. Επίσης, αποτελεί ιδανικό σημείο για να ξεκινήσετε τη βόλτα σας στα γραφικά δρομάκια προς το εσωτερικό του νησιού και προς τις νότιες παραλίες. Με άλλα λόγια, από εδώ θα ξεκινάτε τις μέρες και τους περιπάτους σας. Απολαμβάνοντας το πρώτο καφέ της ημέρας και το πρωινό σας, η Ντάπια, θα σας παρασύρει (ως σημείο εκκίνησης) να ανακαλύψετε και το υπόλοιπο νησί. Tip: Μην παραξενευτείτε αν παρατηρήσετε στο έδαφος εξαιρετικής τεχνοτροπίας ψηφιδωτά που έχουν κατασκευαστεί από στρογγυλά χρωματιστά βότσαλα. Οι Σπέτσες έχουν διατηρήσει πιστά την αρχιτεκτονική τους και ξέρουν διαχρονικά να προκαλούν το θαυμασμό κάθε επισκέπτη με δείγματα άριστης αισθητικής. Παλιό Λιμάνι Με αφετηρία σας την πλατεία στην Ντάπια, θα κατευθυνθείτε βορειοανατολικά (δηλαδή δεξιά όπως κοιτάζετε τη θάλασσα) και μετά την παραλία του Αγίου Νικολάου και τα υπέροχα αρχοντικά, θα βρεθείτε στο Παλιό Λιμάνι των Σπετσών. Μπροστά σας απλώνεται η παραλία του Παλιού Λιμανιού (Μπάλτιζα), η οποία περιστοιχίζεται από καλά εστιατόρια και bars. Μαζί με την Ντάπια αποτελεί δημοφιλή πόλο έλξης του νησιού. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και ο Φάρος, ενώ εδώ βρίσκονται και τα Καρνάγια. Tip: Το Παλιό Λιµάνι παραδοσιακά είναι το κατάλληλο μέρος για bar hopping και ξενύχτι μέχρι το πρωί, χωρίς φυσικά να στερείται πολύ καλών επιλογών φαγητού. Μουσείο της Μπουμπουλίνας Θα το βρείτε στο κέντρο της πόλης, λίγα μόλις βήματα από το λιμάνι της Ντάπιας. Το Μουσείο της Μπουμπουλίνας ιδρύθηκε το 1991 από τον τετρασέγγονό της, κο Φίλιππο Δεμερτζή-Μπούμπουλη, στην προσπάθειά του να διασωθεί το αρχοντικό που κινδύνευε από κατάρρευση. Το κτήριο στο οποίο στεγάζεται το μουσείο κτίστηκε περί τα τέλη του 17ου αιώνα από Μαυριτανό αρχιτέκτονα και υπήρξε το σπίτι όπου έζησε η Εθνική Ηρωίδα. Το περίγραμμά του, αν το κοιτάξουμε από ψηλά, είναι σχήματος Π. Αυτό, για την αρχιτεκτονική των Σπετσών εκείνης της εποχής, υποδείκνυε την σπουδαιότητα του ιδιοκτήτη, με τους προύχοντες να έχουν τέτοιου σχήματος σπίτια. Εσωτερικά υπάρχει ισόγειο και δύο ακόμη όροφοι. Μια εξωτερική πέτρινη σκάλα συνδέει την μπροστινή εσωτερική αυλή με τον πρώτο όροφο, όπου στεγάζεται και το μουσείο. Ο επισκέψιμος χώρος στον πρώτο όροφο αποτελείται από τη Μεγάλη Σάλα, την Τραπεζαρία, το Δωμάτιο Υποδοχής και το Δωμάτιο με τζάκι. Στα τέσσερα εντυπωσιακά δωμάτια θα δείτε άκρως ενδιαφέροντα αντικείμενα που έχουν διασωθεί, έπιπλα, αλλά και στοιχεία που παραπέμπουν σε εκείνη την εποχή. Tip: Το μουσείο κατά τους χειμερινούς μήνες παραμένει κλειστό λόγω επισκευών και συντήρησης. Λειτουργεί κατά το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας και κατόπιν καθημερινά από 25η Μαρτίου έως 28η Οκτωβρίου. Καθημερινά: Πρωί: 09.45, 10.30, 11.15, 12.00, 12.45, 13.30, 14.15. Απόγευμα: 15.45, 16.30, 17.15, 18.00, 18.45, 19.30, 20.15 (25 Μαρτίου-28 Οκτωβρίου) 6 ευρώ, 4 ευρώ (φοιτητικό), 2 ευρώ (μαθητές 6-18 χρονών) Ντάπια, 22980 72416, 22980 72077, www.bouboulinamuseum-spetses.gr Καστέλι Μια βόλτα στο Καστέλι, ή αλλιώς την παλιά πόλη των Σπετσών, επιβάλλεται. Θα το συναντήσετε παίρνοντας το δρόμο πίσω από την Ντάπια, περίπου 600 μ. από την παραλία. Ο οικισμός συγκροτήθηκε κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα και το όνομά του σημαίνει «φρούριο». Αιώνες πριν, ήταν περιτριγυρισμένο με τείχη και στην κορυφή του λόφου δέσποζε η ακρόπολη. Σήμερα, στο σημείο ακριβώς της ακρόπολης βρίσκεται ο ναός του Αγίου Βασιλείου, ενώ λίγα μέτρα πιο κάτω θα δείτε την εκκλησία της Αγίας Τριάδος και άλλα γραφικά εκκλησάκια. Tip: Η βόλτα αυτή συμπεριλαμβάνεται στις αγαπημένες κάθε φυσιολάτρη. Το τοπίο είναι φανταστικό και η θέα στο νησί μοναδική! Σπηλιά του Μπεκίρη Η Σπηλιά του Μπεκίρη βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού, σε απόσταση αναπνοής από την παραλία των Αγίων Αναργύρων, και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατά του. Μπορείτε να την προσεγγίσετε οδικώς ή διά θαλάσσης. Ωστόσο, καλό είναι να γνωρίζετε πως και στις δύο περιπτώσεις η πρόσβαση δεν είναι εύκολη. Αν έρθετε οδικώς, θα ακολουθήσετε το μονοπάτι που ξεκινάει με τσιμεντένια σκαλοπάτια από το νέο μώλο στη βόρεια πλευρά της παραλίας, θα περάσετε μέσα από το πευκοδάσος και θα καταλήξετε σε νέα τσιμεντένια σκαλοπάτια που κατεβαίνουν προς την είσοδο. Μια πρόσφατη κατολίσθηση έχει δυσκολέψει την πρόσβαση στη σπηλιά, χωρίς όμως να έχει φράξει την είσοδο. Αν έρθετε διά θαλάσσης, πρέπει να μπείτε στη σπηλιά κολυμπώντας, λόγω του χαμηλού της ύψους. Θα δείτε εύκολα την είσοδο, αφού υπάρχει κόκκινη ένδειξη. Όταν πλέον μπείτε στη σπηλιά, το θέαμα θα σας αποζημιώσει! Υπάρχουν σταλαγμίτες, μια μικρή αμμουδιά και καταγάλανα νερά όλα δικά σας. Υπάρχουν αρκετές λαϊκές δοξασίες που έχουν κατά καιρούς συνδυαστεί με την ονομασία της σπηλιάς. Μία από τις επικρατέστερες είναι εκείνη που υποστηρίζει πως εδώ ζούσε ένας Μπεκίρης τον οποίο κυνηγούσαν οι Τούρκοι και κρυβόταν έως ότου τον βρήκαν και τον σκότωσαν. Μία ακόμη θέλει να αναζήτησαν στη σπηλιά καταφύγιο όσα γυναικόπαιδα σώθηκαν από την ομαδική σφαγή στο Καστέλι τη θλιβερή περίοδο του 1770. Ωστόσο, ένας κάτοικος Σπετσών που ονομαζόταν Μπεκίρης τους πρόδωσε στους Τουρκαλβανούς. Σύμφωνα με την παράδοση, οι Έλληνες σταμάτησαν να βγαίνουν από τη σπηλιά μόνον όταν η θάλασσα βάφτηκε κατακόκκινη από το αίμα των σφαγμένων αδελφών τους. Tip: Αν είστε φυσιολάτρες, καλό είναι να γνωρίζετε πως γύρω από τις Σπέτσες υπάρχουν αρκετές σπηλιές. Η πρόσβαση σε αυτές μπορεί να μην είναι εύκολη, αλλά αξίζει τον κόπο! Η πιο δημοφιλής και σημαντική από αυτές βρίσκεται στη Ζωγεριά. Οικία Χατζηαναργύρου Η Οικία Χατζηαναργύρου βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το Δημαρχείο των Σπετσών και αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά αρχοντικά του νησιού. Χτίστηκε την τελευταία δεκαετία του 18ου αιώνα από τον Ανάργυρο Χατζή Ανάργυρο, μιας από τις πιο ένδοξες του νησιού. Η Οικία πέρασε το 1880 στα χέρια του Νικολάου Ανάργυρου, ενός από τους πέντε γιους του Παύλου. Ο Νικόλαος την έδωσε ως προίκα στην κόρη του Χρυσούλα, που παντρεύτηκε τον Χρήστο Ζάππα. Το ζεύγος Ζάππα έμεινε άκληρο, και στη διαθήκη της, η Χρυσούλα Αναργύρου άφησε το αρχοντικό στην Ιουλία, χήρα του εξαδέλφου της Δημητρίου Ανάργυρου, και στα παιδιά τους, Μαρία, Ορέστη και Ανδρέα. Σήμερα, η οικία, που έχει κριθεί διατηρητέα από το ελληνικό κράτος, ανήκει στον γιο του Ορέστη, Δημήτριο, και στην κόρη του Ανδρέα, Δανάη, σύζυγο Ιωάννου Φωκά. Αναργύρειος και Κοργιαλένειος Σχολή Θα τη βρείτε μια ανάσα από το Ποσειδώνιο και θα ενθουσιαστείτε από το μεγαλοπρεπές κτήριο που τη φιλοξενεί. Η Αναργύρειος και Κοργιαλένειος Σχολή συστάθηκε το 1919, μια κομβική περίοδο αναγέννησης και ανασυγκρότησης για το ελληνικό κράτος. Η ίδρυσή της ταυτίστηκε με το όραμα για μία σύγχρονη εκπαίδευση του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου και των δωρητών της, Σωτηρίου Ανάργυρου και Μαρίνου Κοργιαλένιου. Σκοπός ήταν να συγκροτηθεί ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα που θα «έχτιζε» ηγετικά στελέχη για την ελληνική κοινωνία. Το 1983 η Σχολή έπαψε να λειτουργεί -εξαιτίας του πολύ μικρού αριθμού μαθητών- και ξανάνοιξε τις πύλες της το 1986, όταν λειτούργησε ως «Πρότυπο Πολιτιστικό, Εκπαιδευτικό και Αθλητικό Κέντρο». Αρχοντικό Σωτηρίου Αναργύρου Επιβλητικό αρχοντικό του 1904, πίσω από την Ντάπια. Ο Σωτήρης Ανάργυρος -ευεργέτης των Σπετσών- του έδωσε το όνομα της αιγυπτιακής θεότητας Νηίθ και το στόλισε με αιγυπτιακά μοτίβα, από τις σφίγγες στην είσοδο μέχρι τις εντυπωσιακές τζαμαρίες και τοιχογραφίες. Χαρακτηρίζεται από συμμετρία στις όψεις, ισορροπία στη διάπλαση του όγκου, καθαρότητα των αρχιτεκτονικών μορφών και σαφήνεια των επιμέρους νεοκλασικών μορφολογικών στοιχείων. Χαρακτηριστική είναι η στοά περιστυλίου που διαμορφώνεται στο ισόγειο και σχηματίζει εξώστη στον όροφο. Το κτήριο δεσπόζει στη μέση ενός κήπου με βοτσαλωτούς διαδρόμους, τρεις δεξαμενές, ορνιθώνα, περιστερώνα και φούρνο. Γενικά, το κτήριο θεωρείται μοναδικό δείγμα τέχνης και αισθητικής. Tip: Το αρχοντικό επισκευάζεται για να χρησιμοποιηθεί από την Αναργύρειο και Κοργιαλένειο Σχολή. Μπορείτε να το επισκεφτείτε μόνο κατόπιν συνεννόησης. Info: 210 3613751, 210 3607987 Μονή των Αγίων Πάντων Η Μονή των Αγίων Πάντων είναι ένα ιστορικό γυναικείο μοναστήρι, χτισμένο στο λόφο πάνω από τον όρμο της Αγίας Μαρίνας. Το σημερινό μοναστήρι είναι κτήριο των νεότερων χρόνων, μιας και το αρχικό κατεδαφίστηκε. Στον περίγυρο της μικρής εκκλησίας Άγιοι Πάντες, η Σοφρωνία που ήταν σύζυγος του Σπετσιώτη πλοιάρχου Γκίνη, ίδρυσε το γυναικείο μοναστήρι στις αρχές του 19ου αιώνα (1830), το οποίο ονομάστηκε Μοναστήρι της Αγίας Μαρίνας. Η Σοφρωνία, μάλιστα, υπήρξε η πρώτη του ηγουμένη. Έπειτα από κάποια στατικά προβλήματα που διαπιστώθηκαν στο πέρασμα των χρόνων, στον τρούλο κι άλλα σημεία της μονή, αποφασίστηκε η κατεδάφιση και ανοικοδόμησή της (2001). Στη Μονή των Αγίων Πάντων στις Σπέτσες υπάρχει το ένα από τα δύο νεκροταφεία των Σπετσών, με τάφους μεγάλων προσωπικοτήτων που έχουν μείνει στην ιστορία του νησιού. Tip: Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας πολλοί κάτοικοι του νησιού και επισκέπτες έρχονται στη Μονή των Αγίων Πάντων για να παρακολουθήσουν τις υπέροχες κατανυκτικές λειτουργίες. Εδώ βρίσκεται και ο τάφος του Δημητρίου Π. Γουδή, πρωτοπόρου της ατμοπλοΐας στην Ελλάδα. Προφήτης Ηλίας Είναι η υψηλότερη κορυφή του νησιού στα 305 μέτρα και προσφέρει θαυμάσια θέα προς την Κόστα και τα βουνά της Πελοποννήσου στα βόρεια, αλλά και προς τον Αργολικό κόλπο στα νότια. Από εδώ θα απολαύσετε ίσως την πιο συγκλονιστική θέα του νησιού, με το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία να κάνει το σημείο ακόμα πιο γραφικό. Tip: Από τον Προφήτη Ηλία ξεκινά ένα εκπληκτικό μονοπάτι μέσα στη φύση, που θα σας δώσει την ευκαιρία να θαυμάσετε τις κορυφογραμμές της Πελοποννήσου. Ιδανική διαδρομή για τους λάτρεις του ποδηλάτου. Αγία Τριάδα (της Πικροδάφνης) Ανήκει στο μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων στο Καστέλι και συμπεριλαμβάνεται στις πιο σημαντικές εκκλησίες των Σπετσών. Χτίστηκε το 1793 από τον Εμ. Παπαθεοδώρου κι αποτελούσε τη μητρόπολη του νησιού, ενώ ήταν και η μεγαλύτερη εκκλησία του έως ότου κτιστεί ο ναός των Τριών Σπετσιωτών Μαρτύρων. Η Αγία Τριάδα αποτελεί σπουδαίο βυζαντινό μνημείο και διασώζει πολύτιμα δείγματα βυζαντινής ζωγραφικής των μέσων του 13ου αιώνα, προγενέστερα και των τοιχογραφιών της Αιγίνης και του Μυστρά. Από τις τοιχογραφίες του ναού ιδιαίτερα σημαντικές είναι η Ανάληψη, η Γέννηση του Χριστού, τμήματα της Κοίμησης της Θεοτόκου και της Πεντηκοστής με την επιγραφή «Μήτηρ Θεού η τεκούσα τον Ένα της Τριάδος». Με την πάροδο των χρόνων οι τοιχογραφίες υπέστησαν σημαντικές φθορές και σήμερα καμία δεν σώζεται ακέραια. Tip: Βρίσκεται σε ένα από τα υψηλότερα σημεία του νησιού και από εδώ θα απολαύσετε υπέροχη θέα. Aμυγδαλωτά Τα αμυγδαλωτά είναι το τοπικό γλυκό των Σπετσών. Οι γλυκές λευκές μπουκίτσες παρασκευάζονται με αμύγδαλα, ζάχαρη και ανθόνερο (χωρίς βούτυρο και αυγά) και αποτελούν ένα από τα καλύτερα αναμνηστικά ή και δώρα ακόμη από το αρχοντικό νησί, καθώς έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής. Tip: Θα τα προμηθευτείτε από διάφορα εργαστήρια ζαχαροπλαστικής στις Σπέτσες, όπως ο Πολίτης στην Ντάπια (τηλ. 22980 72248) και ο Κλήμης (τηλ. 22980 72334) επί της Νιάρχου. Il Mercatino Φαινομενικά, πρόκειται για ένα περίπτερο. Ωστόσο, είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Στο Il Mercatino, στο Παλιό Λιμάνι, εκτός από όσα μπορείτε να βρείτε σε ένα περίπτερο, θα έχετε την ευκαιρία να προμηθευτείτε το ωραιότερο σουβενίρ του νησιού. Ο λόγος για τις μικρογραφίες των σκαφών που κατασκευάζει στα καρνάγια από το 1990 ο ιδιοκτήτης του, Βαγγέλης Κομπόγιωργας. Στο δημιουργικό αυτό «παιχνίδι» έχει μπει πλέον και ο γιος του, Θάνος, με αποτελέσματα που ενθουσιάζουν και τους πιο απαιτητικούς. Εδώ, θα βρείτε έξι διαφορετικούς τύπους ελληνικών σκαφών (τρεχαντήρι, καραβόσκαρο κ.ά.), όλα χειροποίητα 100% από μασίφ ξύλο, που είναι κομμένο και τριμμένο επίσης στο χέρι. Μην χάσετε την ευκαιρία να αποκτήσετε κι εσείς ένα αληθινό έργο τέχνης! Καθημερινά: από 09.00 Από 30 ευρώ (το μικρό τρεχαντήρι) Παλιό λιμάνι, 6970 550853, 6975 628197 The Event Spetsathlon Το Spetsathlon είναι ο νεότερος αθλητικός θεσμός που λαμβάνει χώρα στις Σπέτσες, καθώς η πρώτη του διοργάνωση πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2013. Συνδιοργανώτριες αρχές του εντυπωσιακού αυτού αθλητικού γεγονότος είναι η Οργανωτική Επιτροπή του Spetsathlon και η Ελληνική Ομοσπονδία Τριάθλου. Το Spetsathlon, λοιπόν, αποτελείται από τον Αγώνα Τριάθλου (αυτός με τη σειρά του χωρίζεται σε 2 διαδρομές: Spetses Triathlon Sprint -750 μέτρα κολύμπι, 25 χλμ. ποδήλατο & 5 χλμ. τρέξιμο- και Spetses Triathlon Endurance -1.500 μέτρα κολύμπι, 50 χλμ. ποδήλατο & 10 χλμ. τρέξιμο) και τον Αγώνα Ποδηλασίας (25 χλμ. -πλήρης γύρος του νησιού). Tip: Φέτος μπορείτε να παρακολουθήσετε την επιτυχημένη διοργάνωση στις 25-27/04. http://spetsathlon.com Οδηγός Σπέτσες Μάθε τα καλύτερα το Σπετσών και κυκλοφόρησε… σαν ντόπιος!Κατέβασε δωρεάν το Spetses by GreekGuide.com για να μην ψάχνεις στα τυφλά!