Στη δεξιά πλευρά του λιμανιού της Ναυπάκτου δεσπόζει αγέρωχο το άγαλμα του Μιγκέλ ντε Θερβάντες, του πατέρα του «Δον Κιχώτη». Και ίσως, πολλοί να είναι εκείνοι, που να αναρωτιούνται ποια είναι η σχέση του σπουδαίου Ισπανού μυθιστοριογράφου και ποιητή με την όμορφη πόλη της Αιτωλοακαρνανίας.
Κι, όμως, ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες είχε πάρει μέρος στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου. Στις 7 Οκτωβρίου 1571 επιβαίνει πάνω στην ιταλική φρεγάτα «Μαρκέσα», αν και είναι βαριά άρρωστος. Πάσχει από ελονοσία και οι γιατροί τού έχουν συστήσει να μείνει στο κρεβάτι, όμως, ο ηρωισμός του δεν τού επιτρέπει να μείνει κλεισμένος στο αμπάρι. Ρίχτηκε, έτσι, στη μάχη με γενναιότητα, όμως, τραυματίστηκε σοβαρά στο αριστερό χέρι, με αποτέλεσμα να παραμείνει παράλυτο για το υπόλοιπο της ζωής του.
Ο Ισπανός συγγραφέας αποτελεί ένα κομμάτι της λαμπρής κι ένδοξης ιστορίας της Ναυπάκτου, μίας από τις αρχαιότερες ελληνικές πόλεις κι ενός πανέμορφου τόπου, που είναι με το ένα πόδι στο βουνό και το άλλο στη θάλασσα. Και συνδυάζει με τρόπο μοναδικό από τη μία τις «ρίζες» της στους πρόποδες της Πίνδου κι από την άλλη τη «βουτιά» της στον Κορινθιακό κόλπο.
Σίγουρα, το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της είναι η οχύρωσή της που ξεκινά από το λιμάνι και ύστερα από τρία αλλεπάλληλα τείχη καταλήγει στο κάστρο της. Χαρακτηρισμένη παραδοσιακός οικισμός, η Ναύπακτος καλωσορίζει τον επισκέπτη στα πλακόστρωτα καλντερίμια της και τα παραδοσιακά σπίτια στο κέντρο της, με κορωνίδες το ατμοσφαιρικό λιμάνι της αλλά και το επιβλητικό κάστρο.
