Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει συνδυάσει τη Χίο με τα περίφημα μαστιχοχώρια του νησιού και τον διάσημο ρουκετοπόλεμο, το έθιμο με την ανταλλαγή ρουκετών μεταξύ δύο ενοριών το βράδυ της Ανάστασης. Η Χίος, ωστόσο, μόλις την επισκεφτεί κανείς θα ανακαλύψει ότι έχει πολλές περισσότερες εμπειρίες να προσφέρει στους επισκέπτες της, αρκεί να έχει την όρεξη και τον χρόνο να την ανακαλύψει εκ των έσω. Ανάμεσα στα όσα κεντρίζουν το ενδιαφέρον στη Μυροβόλο νήσο και το μοναστήρι Νέα Μονή, με ένα έκθεμα αρκετά μακάβριο θα λέγαμε!
Νέα Μονή: Το ιστορικό μοναστήρι της Χίου με το μακάβριο έκθεμα
Η Νέα Μονή βρίσκεται στην ενδοχώρα της Χίου, σχεδόν στο κέντρο του νησιού, σε απόσταση μόλις 12 χλμ. από τη Χώρα μέσα σε μια καταπράσινη έκταση περίπου 17.000 τετραγωνικών μέτρων. Πρόκειται για ένα ιστορικό μοναστήρι που από το 1990 αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ενώ συγκαταλέγεται και ανάμεσα στα τρία σωζόμενα μέχρι σήμερα μοναστικά συγκροτήματα, δείγματα της αρχιτεκτονικής της Βυζαντινής περιόδου στην Ελλάδα.
Για να προσεγγίσει κανείς το υψόμετρο των 670 μέτρων, όπου είναι χτισμένη η μονή, θα διανύσει μια διαδρομή με υπέροχη θέα, που σίγουρα θα του μείνει αξέχαστη. Το χαρακτηριστικό στοιχείο του μοναστηριού -χρονολογείται από το 1042 μ. Χ.- που ταξιδεύει τη φήμη του στα πέρατα του κόσμου είναι τα εξαιρετικής τέχνης ψηφιδωτά του από τον 11ο αιώνα τα οποία αποτελούν πραγματικά κειμήλια του μοναστηριού. Ένα μεγάλο τμήμα της επιφάνειάς τους μάλιστα, είναι από χρυσό, κάτι που σίγουρα προκαλεί δέος και θαυμασμό στον επισκέπτη.
Σύμφωνα με την παράδοση, η παλαιά μονή δημιουργήθηκε στο σημείο όπου τρεις μοναχοί ανακάλυψαν την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, ανάμεσα στα κλαδιά μιας άφλεκτης μυρτιάς, ενώ το σημερινό μοναστήρι ανεγέρθηκε μετά από εντολή του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Θ’ Μονομάχου, της συζύγου του, Ζωής, και της αδερφής της Θεοδώρας.
Πρόκειται για ένα από τα πλουσιότερα και επιφανέστερα μοναστήρια όλου του Αιγαίου, χάρη στα προνόμια που παραχώρησε ο ιδρυτής του, τα οποία διατηρήθηκαν και από τους διαδόχους βυζαντινούς αυτοκράτορες.
Από τα πιο αξιοσημείωτα μέρη της μονής το καθολικό, που είναι αφιερωμένο στην Παναγία και είναι στολισμένο με ψηφιδωτό του 11ου αιώνα, ένα εξαιρετικό δείγμα της αισθητικής έκφρασης της εποχής. Στη Νέα Μονή λειτουργεί, επίσης, μουσειακός χώρος όπου φιλοξενούνται μεταβυζαντινές εικόνες, εκκλησιαστικά κεντήματα, έργα υφαντικής και αργυροχοΐας και το οστεοφυλάκιο που βρίσκεται στο χώρο του κοιμητηρίου. Εκεί φυλάσσονται τα οστά των σφαγιασθέντων το 1822, καθώς και τα οστά των υπόλοιπων μοναχών.