Την εποχή της πανδημίας τα σύνορα έκλεισαν, τα ταξίδια απαγορεύτηκαν και οι κερκίδες έβαλαν προσωρινό λουκέτο. Τι σχέση μπορεί να έχουν τα σύνορα που έκλεισαν, τα ταξίδια και οι άδειες κερκίδες;  Αν δεν βλέπετε τη σύνδεση τότε πιθανότατα δεν αγαπήσατε ποτέ μια ομάδα ή ένα άθλημα.

«Η γη πολλή μικρή για να σε αφήσω…», λέει ένα σύνθημα των οπαδών του Ολυμπιακού και όσο κι αν επιμένετε να μην βλέπετε το προφανές, μιλάμε για μια τεράστια τουριστική βιομηχανία η οποία γνώρισε μεγάλη άνθηση πριν τον κορονοϊό και είναι δεδομένο πως θα εκτιναχθεί στην εποχή μετά από αυτόν.

Champions League και Europa League, Μουντιάλ, Euro, Final Four και βέβαια οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι μια ευκαιρία για κάποιους, ώστε, να κάνουν ένα ταξίδι στο εξωτερικό που υπό διαφορετικές συνθήκες μπορεί και να μην το έκαναν. Ένας τρόπος να βρίσκεσαι δίπλα στην αγαπημένη σου ομάδα. Μια ευκαιρία να ταξιδέψεις στο εξωτερικό με φίλους και να ξεδώσεις, να διασκεδάσεις και να δεις νέα μέρη και νέα… πέταλα!

Και αν νομίζετε πως αυτό είναι κάτι καινούργιο κάνετε λάθος. Ο αθλητικός τουρισμός είναι από τις αρχαιότερες μορφές τουρισμού. Ακόμα και ο Ηρόδοτος κάνει λόγο για τους «αθλητικούς περιηγητές», ανθρώπους δηλαδή που ταξίδευαν για να παρακολουθήσουν ως φίλαθλοι του Ολυμπιακούς Αγώνες!

Ο ορισμός του αθλητικού τουρισμού

Σύμφωνα με το υπουργείο Τουρισμού «ως Αθλητικός Τουρισμός νοείται κάθε ανάμειξη ενεργητική ή/και παθητική σε αθλητικές δραστηριότητες εντασσόμενες στο πλαίσιο του τουρισμού ως επιλογή και με πρωτεύοντα στόχο την ψυχαγωγία και την ήπια άθληση και όχι τη συμμετοχή σε αθλητικά δρώμενα ή την προετοιμασία τους για αυτά.

Οι αθλητικές δραστηριότητες σχετικές με τον τουρισμό περιλαμβάνουν: α. την ενεργητική, μεμονωμένα ή σε ομάδα, συμμετοχή του τουρίστα – επισκέπτη σε ένα άθλημα ή/και σε αθλητικές εκδηλώσεις, β. προσωπική εξέλιξη ή βελτίωση της κατάρτισης σε ένα άθλημα, μεμονωμένα ή σε ομάδα, γ. παρακολούθηση αθλήματος ως θεατής ή υποστηρικτής μια ομάδας, ενός αθλήματος ή μίας αθλητικής διοργάνωσης, δ. επίσκεψη σε τοποθεσίες και μέρη που σχετίζονται με την ιστορία, την πολιτιστική κληρονομιά, την κουλτούρα του αθλήματος ή ενός αθλητικού μύθου (sportinglegend) και ε. βελτίωση της υγείας, φυσικής κατάστασης και ευεξίας μέσω της αθλητικής δραστηριότητας.

Διακρίνεται στις εξής κατηγορίες:

Α. Τουρισµός Αθλητικών Διοργανώσεων, ο οποίος περιλαμβάνει τόσο τους τουρίστες που ταξιδεύουν για να παρακολουθήσουν, ως θεατές, αθλητικούς αγώνες, συνδυάζοντας χρονικά τις διακοπές τους µε τις αθλητικές διοργανώσεις, όσο και τις οµάδες αθλητών, τους μεμονωμένους αθλητές, τις αποστολές, τους τεχνικούς και τους δημοσιογράφους, που ταξιδεύουν για να συμμετέχουν σε αθλητικούς αγώνες και παρατείνουν χρονικά τη διαμονή τους στον τόπο διεξαγωγής του αθλητικού αγώνα.

Β. Τουρισμός Αθλητικής Αναψυχής – Περιπέτειας, ο οποίος αναφέρεται στον τουρίστα που στο πλαίσιο των διακοπών του αποβλέπει παράλληλα και στη βελτίωση της υγείας, φυσικής του κατάστασης και ευεξίας, ή που επισκέπτεται έναν ασυνήθιστο, δυσπρόσιτο, απομονωμένο ή εξωτικό χώρο για τη διεξαγωγή δραστηριοτήτων αναψυχής.

Γ. Προπονητικός Τουρισμός, ο οποίος αφορά στην επίσκεψη επαγγελματικών ή και ερασιτεχνικών ομάδων σε έναν τόπο με βασικό κίνητρο τη συμμετοχή τους σε προγράμματα προετοιμασίας και αποθεραπείας που πραγματοποιούνται ιδίως σε Κέντρα Προπονητικού Αθλητικού Τουρισμού».

Ο τεράστιος τζίρος και η ευκαιρία για ακόμα μεγαλύτερη ανάπτυξη

Η ανάπτυξη του αθλητικού τουρισμού θεωρείται και ίσως όχι άδικα ένα από τα δυνατά χαρτιά του τουρισμού γενικότερα. Μέχρι και την εποχή που τα σύνορα έκλεισαν εξαιτίας των περιορισμών για την εξάπλωση του κορονοϊού θεωρούταν ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος τομέας της ταξιδιωτικής βιομηχανίας.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, το Eurosport πριν μερικά χρόνια υπολόγισε πως ο αθλητικός τουρισμός αξίζει 800 εκατομμύρια δολάρια, αποτελώντας περισσότερο από το 10% του ταξιδιωτικού και τουριστικού τζίρου διεθνώς! Υπολογίζεται ότι καταλαμβάνει το 10-20% του συνολικού τουριστικού προϊόντος μιας χώρας.

Σε έρευνα που είχε γίνει για λογαριασμό του Υπουργείου Αθλητισμού της Ελβετίας, διαπιστώθηκε πως από τα 15.110.000 ελβετικά φράγκα του συνολικού τζίρου που έγινε γύρω από τα σπορ το 2005 το μεγαλύτερο ποσοστό (27%) κινήθηκε γύρω από τον αθλητικό τουρισμό.

Ακόμα ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι πως οι τουρίστες που επισκέφθηκαν τη Νότια Κορέα για το Μουντιάλ του 2002 ήταν το 57,7% των συνολικών τουριστών, ενώ οι τουρίστες ελεύθερου χρόνου αποτέλεσαν το 42,3%. Βρέθηκε ότι οι τουρίστες του μουντιάλ ξόδεψαν 2.242 δολάρια κατά άτομο, ποσό που είναι 1,8 φορές παραπάνω από το ποσό που ξόδεψαν οι τουρίστες ελεύθερου χρόνου. Άλλα χρήσιμα συμπεράσματα είναι ότι οι δαπάνες των τουριστών παρήγαγαν 1,35 δις δολάρια τζίρο, 307.000.000 δολάρια καθαρό εισόδημα, 713.000.000 δολάρια σε ΦΠΑ και 31.349 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης.

Η μαζικότερη μετακίνηση φιλάθλων στην ιστορία

Αν κάποιος βγάλει από την εξίσωση τις μαζικές μετακινήσεις φιλάθλων για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και τα Μουντιάλ, αυτό που μένει για να εκτοξεύει τον αθλητικό τουρισμό είναι η αγάπη των οπαδών για τις ομάδες τους.

Οι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι έχουν την μαγική ικανότητα να κινητοποιούν χιλιάδες ανθρώπους απλά και μόνο για έναν αγώνα. Πολλές φορές στο παρελθόν ο πλανήτης έχει μείνει να παρακολουθεί με το στόμα ανοιχτό τεράστιες μετακινήσεις.

Η σημαντικότερη από αυτές, στη διάρκεια της οποίας πραγματικά γράφτηκε ιστορία, ήταν το 1976 για την αναμέτρηση Φλουμινένσε- Κορίνθιανς που θα διεξαγόταν στην έδρα των γηπεδούχων, το θρυλικό Μαρακανά.

Λίγες ημέρες πριν το παιχνίδι οι πρόεδροι των δυο ομάδων συναντήθηκαν για τα διαδικαστικά και τότε ο πρόεδρος της Κορίνθιανς είπε: «Θέλω 80.000 εισιτήρια»! Μετά το πρώτο σοκ ο πρόεδρος της Φλουμινένσε δέχθηκε πιστεύοντας πως δεν πρόκειται η αντίπαλη ομάδα να πουλήσει τόσα εισιτήρια. Έπεσε έξω όμως.

Τα πρώτα σχεδόν 55.000 εισιτήρια εξαντλήθηκαν μέσα σε τρεις ώρες. Τα υπόλοιπα έκαναν «φτερά» τις επόμενες ημέρες. Με πτήσεις της γραμμής, με πτήσεις τσάρτερ, με πλοία, με τρένα, με λεωφορεία της γραμμής, με εταιρικά λεωφορεία που τις καθημερινές μετέφεραν τους εργάτες στα εργοστάσια, με νοικιασμένα βανάκια, με αυτοκίνητα, με μοτοσυκλέτες, με ωτοστόπ, με ποδήλατα, ακόμα και με τα πόδια για κάποια κομμάτια της διαδρομής, οι οπαδοί της Κορίνθιανς.

Για να αντιληφθεί κάποιος το μέγεθος της μετακίνησης αξίζει να αναφερθεί πως στην Ελλάδα υπάρχουν όλες κι όλες εφτά πόλεις με περισσότερους από 70.000 κατοίκους! Η μετακίνηση αυτή κέρδισε και μια θέση στα ρεκόρ Γκίνες ως η μεγαλύτερη μετατόπιση ανθρώπων σε καιρό ειρήνης.