Πρόκειται για τα δύο σπήλαια που γεννήθηκε και μεγάλωσε σύμφωνα με την μυθολογία ο Δίας. Βρίσκονται στην Κρήτη και θεωρούνται από τα σπουδαιότερα ιερά λατρευτικά σπήλαια της αρχαιότητας στην περιοχή.
Το Δικταίο Άντρο είναι σύμφωνα με την μυθολογία το σπήλαιο που κατέφυγε η Ρέα για να γεννήσει το Δία, φοβούμενη μήπως ο Κρόνος καταβροχθίσει και αυτόν το γιο που θα έκανε. Βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του βουνού Δίκτη στην Κρήτη, πάνω από το χωριό Ψυχρό στο νομό Λασιθίου σε υψόμετρο 1.020 μέτρων και θεωρείται από τα σημαντικότερα και διεθνώς γνωστά σπήλαια.
Εκεί έχουν ανακαλυφθεί πολλά και σημαντικά ευρήματα που αποδεικνύουν τη χρήση του κυρίως για λατρευτικούς σκοπούς ενώ προσελκύει το ενδιαφέρον πολλών Ελλήνων και ξένων αρχαιολόγων κάνοντας σε αυτό διάφορες ανασκαφές με την πάροδο των ετών. Αποτελεί αρκετά μεγάλο σπήλαιο αλλά μόνο ένα τμήμα του είναι επισκέψιμο από τους τουρίστες. Στο εσωτερικό του θα δει επίσης κανείς σταλαγμίτες, σταλακτίτες αλλά και μια λίμνη.
Το Ιδαίο Άντρο από την άλλη είναι το σπήλαιο στο οποίο σύμφωνα με το μύθο ανατράφηκε ο Δίας από την βρεφική του κιόλας ηλικία. Βρίσκεται στις ανατολικές παρειές του Ψηλορείτη και όπως αναφέρει η μυθολογία την είσοδό του φύλαγαν οι Κουρήτες οι οποίοι έκαναν θόρυβο ώστε να μην ακούσει ο Κρόνος το βρεφικό κλάμα. Υπάρχει ωστόσο και η άποψη ότι το Ιδαίο Άντρο είναι τελικά αυτό στο οποίο γεννήθηκε ο Δίας.
Το σπήλαιο έχει δύο κυρίους θαλάμους με την συνολική του έκταση να είναι περίπου 800 τετραγωνικά μέτρα. Αποτελεί και αυτό με τη σειρά του σπουδαίο λατρευτικό χώρο στην Κρήτη κατά την αρχαιότητα και οι ανασκαφές έφεραν στο φως πλήθος ευρημάτων. Οι επισκέπτες θαυμάζουν παράλληλα και το φυσικό κάλλος της περιοχής. Το σπήλαιο λέγεται σήμερα και Σπηλιάρα.
Και τα δύο σπήλαια έχουν ιδιαίτερη μυθολογική σημασία, καθώς ο Ησίοδος δεν διευκρινίζει ποιο ήταν το ακριβές σημείο γέννησης. Έχουν δώσει στους αρχαιολόγους πολύ σημαντικά στοιχεία για την αρχαιότητα και αποτελούν δύο από τους θησαυρούς της Ελλάδας.
