Αφού το ψηφιακό βίντεο έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας, μήπως ήρθε η ώρα να μάθουμε κάποια πράγματα για τους τρόπους συμπίεσής του;
Γιατί και την online ζωή σας θα κάνετε καλύτερη, αλλά και το (νόμιμο) download σας πιο πετυχημένο. Σκεφτείτε απλώς πόσες απογοητεύσεις θα γλιτώσετε από βίντεο που δεν είδατε ποτέ…
Είναι αλήθεια ότι τα format της ψηφιακής εικόνας είναι αρκετά περίπλοκη υπόθεση. Και επίτηδες να το έκαναν, τόσο καλά δεν θα τα κατάφερναν: «λοιπόν, ας φτιάξουμε ένα format εικόνας χωρίς να μας νοιάζει η συμβατότητα και το αν θα παίζει ή όχι στους players του κοσμάκη»! Κάπως έτσι λες και σκέφτονται οι κατασκευαστές.
Αν έχετε ένα αρχείο ήχου mp3 ή φωτογραφίας jpg, είστε σίγουροι ότι θα αναπαράγεται μια χαρά σε κάθε συσκευή ή εφαρμογή που υποστηρίζει τον συγκεκριμένο τύπο αρχείων. Με τα avi, τα mpeg και τα άλλα βιντεοπαιδιά όμως, όχι και τόσο…
Γιατί, πολύ απλά, αυτά δεν είναι στην πραγματικότητα αρχεία ψηφιακής εικόνας (video format), αλλά «δοχεία» (containers) για δεδομένα από άλλα format: περιέχουν δηλαδή αρχεία εικόνας σε ένα format και αρχεία ήχου σε κάποιο άλλο format. Οπότε, δεν μιλάμε πια για τρόπο κωδικοποίησης της εικόνας, αλλά αντιθέτως για αποθήκευση της εικόνας και του ήχου -που αποτελούν το αρχείο video- σε ένα κοινό πακέτο.
Μπορεί, με άλλα λόγια, να έχεις ένα αρχείο avi με video σε MJPEG και ήχο σε PCM ή ένα άλλο αρχείο, πάλι avi, που περιέχει video σε Xvid Mpeg4 και ήχο σε IMA-ADPCM. Ωραία, ε;
Γι’ αυτό και ένα avi μπορεί να παίζει στον player σας, ένα άλλο να μην παίζει καθόλου και σε ένα τρίτο να παίζει μόνο η εικόνα αλλά όχι ο ήχος. Και απομένουμε να διερωτόμαστε γιατί, αφού και τα τρία avi είναι!
Η μεγάλη διάκριση λοιπόν είναι σε video format (αρχεία εικόνας) και codec (συμπιεστές εικόνας)
Ένα αρχείο εικόνας avi μπορεί να συμπιεστεί με διάφορους τρόπους, επηρεάζοντας βέβαια διαφορετικά και την ποιότητα του video: όσο μεγαλύτερη είναι η συμπίεση (άρα μικρότερα σε μέγεθος αρχεία), τόσο χειρότερη θα είναι και η ποιότητα της εικόνας.
Όταν συμπιέζεις λοιπόν μια ταινία, τέτοιους αλγόριθμους συμπίεσης εικόνας και ήχου χρησιμοποιείς, πακετάροντας στο τέλος τα αρχεία εικόνας και ήχου σε κάποιο container (avi, mkv, mp4) για να είναι σε θέση ο player να τα αναπαράγει ταυτόχρονα.
Όλα τα λεφτά είναι βέβαια η συμπίεση: όσο πιο προωθημένη είναι η τεχνική κωδικοποίησης, τόσο καλύτερης ποιότητας θα είναι η εικόνα και τόσο πιο μικρό σε μέγεθος το αρχείο του video. Ε, το codec είναι το πρόγραμμα που κάνει αυτό το μαγικό!
Πασίγνωστα codec είναι το προσφιλές μας DivX (ή Xvid), το Η.264 (AVC), το VC-1 (βλέπε Xbox 360), WMV (βλέπε Microsoft) κ.λπ. Τα πιο συνηθισμένα video format που κυκλοφορούν σήμερα είναι τα AVI (.avi), MPEG4 (το γνωστό μας .mp4), ASF (container για WMV/WMA), MKV, VOB (ναι, τα αρχεία του DVD), FLV (flash video – κυρίως στο Ιnternet), καθώς και το MOV (QuickTime της Apple).
Κι εδώ αρχίζει (και τελειώνει) το πρόβλημα της ασυμβατότητας: για να αναπαραχθεί σωστά ένα αρχείο video, πρέπει ο player να μπορεί να υποστηρίζει και το codec και το container file! Γι’ αυτό δημιουργούνται όλα αυτά τα ευτράπελα με video που παίζουν στο PC αλλά αρνούνται να ανοίξουν στο laptop…
Πώς να βρείτε τι codec έχει μέσα ένα αρχείο video
Θα έχετε παρατηρήσει πως με δεξί κλικ στο βιντεοαρχείο μπορείτε να βρείτε πληροφορίες που αφορούν στη διάρκειά του, την ανάλυσή του, καθώς και τα bit rates. Αλλά όχι για τα codec, την απολύτως αναγκαία λεπτομέρεια για να τρέξει το αρχείο! Κάποιος μας κάνει πλάκα…
Αφού λοιπόν από τα Windows δεν παίρνετε λέξη για τα codec, θα χρειαστείτε ένα προγραμματάκι για να σπάσετε τη σιωπή. Προτείνουμε το AVIcodec, είναι απλό, εύχρηστο και δωρεάν.
Μόλις το εγκαταστήσετε, κάνοντας κανονικά δεξί κλικ σε ένα αρχείο avi, mpeg ή ακόμα και wmv θα σας εμφανιστεί η επιλογή «AVIcodec: detailed information» για να φορτώσετε το αρχείο στο πρόγραμμα και να δείτε επιτέλους τι γίνεται. Αν χρειαστείτε έξτρα codec, το Windows Essentials Codec Pack ή το K-Lite Codec Pack Full είναι πάντα στη διάθεσή σας…