Οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες αποτελούν μια προσπάθεια αναβίωσης της διοργάνωσης που πραγματοποιούνταν στην αρχαία Ελλάδα από τον 8ο αιώνα π.Χ. έως και το 393 μ.Χ. όταν και καταργήθηκαν από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Ά.
Ο καθηγητής ελληνικών στο Πανεπιστήμιο του St. Andrews, Jason König, έγραψε σε άρθρο τις διαφορές ανάμεσα στη σύγχρονη διοργάνωση και την αρχαία, με το Greek Reporter να αναπαράγει το σχετικό δημοσίευμα.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, οι δύο διοργανώσεις διαφέρουν τόσο στο αθλητικό κομμάτι -σήμερα διεξάγονται περισσότεροι και διαφορετικοί αγώνες- όσο και στο ουσιαστικό, αφού έχουν αλλάξει οι νοοτροπίες και τα εκάστοτε ήθη.
Ακολουθούν οι έξι διαφορές των σύγχρονων Ολυμπιακών σε σχέση με εκείνους της αρχαιότητας:
1. Ιδανικά
Σήμερα οι Ολυμπιακοί Αγώνες παρουσιάζονται ως μέσο για την παγκόσμια ειρήνη και ενότητα, γεγονός που δικαιολογείται από την ιδέα της Ολυμπιακής Εκεχειρίας.
Αντιθέτως, στην αρχαιότητα οι Αγώνες αφορούσαν μόνο τους αρχαίους Έλληνες και γινόντουσαν ώστε να έρθουν πιο κοντά οι πόλεις-κράτη, επειδή είχαν έντονες διαμάχες. Σε καμία περίπτωση όμως, ο στόχος δεν ήταν η παγκόσμια ειρήνη, ούτε οι αρχαίοι ενδιαφερόντουσαν για τις εσωτερικές εξελίξεις άλλων λαών.
2. Θρησκευτικό στοιχείο
Στην αρχαία Ελλάδα οι Ολυμπιακοί ήταν ένα θρησκευτικό γεγονός, πέρα από αθλητικό, με αθλητές και θεατές να τιμάνε τους Θεούς του Ολύμπου.
Έτσι, ακολουθούσαν θυσίες και γιορτές αφιερωμένες στο δωδεκάθεο, κάτι που δεν συμβαίνει στις μέρες μας.
3. Ρυθμιστής ημερολογίου
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες καθιερώθηκαν να γίνονται ανά τέσσερα χρόνια, όχι μόνο για αθλητικούς λόγους, αλλά και γιατί αποτελούσαν ρυθμιστή του ημερολογίου της αρχαίας εποχής.
Συγκεκριμένα, στην αρχαία Ελλάδα δεν μετρούσαν τον χρόνο όπως σήμερα, αλλά με βάση τις Ολυμπιάδες. Οπότε, οι Αγώνες χρησίμευαν για να υπάρξει κοινό σημείο αναφοράς στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, που τότε ήταν διασκορπισμένος σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου.
4. Νέες κατασκευές
Τη σύγχρονη εποχή υπάρχει η ΔΟΕ που ρυθμίζει τον τόπο διεξαγωγής των Αγώνων, με τις χώρες να καταθέτουν αίτημα για τη φιλοξενία τους. Παράλληλα, ανά τέσσερα χρόνια ξεκινούν συζητήσεις για το υπέρογκο κόστος τους, αφού οι διοργανωτές πρέπει να βάλουν το χέρι στην τσέπη για να φτιάξου στάδια και αθλητικές εγκαταστάσεις, αλλά και χώρους για τους θεατές.
Αντιθέτως, στην αρχαιότητα οι Ολυμπιακοί γινόντουσαν πάντα στο ίδιο μέρος -την αρχαία Ολυμπία- και στις ίδιες εγκαταστάσεις. Σε περίπτωση που χρειάζονταν κάποια νέα, φτιαχνόταν με γνώμονα να χρησιμοποιεί και την επόμενη φορά, οπότε δεν υπήρχε ζήτημα «εγκατάλειψης των Ολυμπιακών ακινήτων», πρόβλημα που ταλαιπωρεί την εποχή μας.
5. Τελετή έναρξης
Η σύγχρονη τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων έχει κάποιους παραλληλισμούς με την αρχαιότητα, αφού και τότε υπήρχε πομπή με την οποία παρουσιάζονταν οι αθλητές.
Ωστόσο, στην αρχαία Ελλάδα δεν υπήρχε η ολυμπιακή λαμπαδηδρομία –εφευρέθηκε από τους Ναζί το 1936-, ενώ δινόταν έμφαση στο θρησκευτικό συναίσθημα.
Χαρακτηριστικά, οι τότε αθλητές έδιναν όρκους σε φέτες σάρκας αγριογούρουνου μπροστά στο άγαλμα του Δία, υποσχόμενοι καλή συμπεριφορά κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης και πως θα τηρούσαν τους κανόνες.
6. Βίαιες τιμωρίες
Στις μέρες μας αν ένας αθλητής κλέψει, τότε θα τιμωρηθεί αγωνιστικά μόνο και σε σοβαρές περιπτώσεις να δεχτεί κάποια χρηματική ποινή ή αφαίρεση επάθλου. Παράλληλα, θα δοθεί αγώνας για να μην απασχολήσει το όνομά του τον Τύπο.
Στην αρχαιότητα όμως, οι παραβάτες τιμωρούνταν με δημόσιο μαστίγωμα που εφαρμοζόταν εκείνη τη στιγμή. Ταυτόχρονα, επιβάλλονταν πάντα χρηματικό πρόστιμο και αναγείρονταν Ζάνες, που έγραφαν τα ονόματα των παραβατών και την πράξη που διέπραξαν. Έτσι, όχι μόνο τιμωρούνταν, αλλά διασφαλίζονταν ότι θα γινόταν γνωστό ανά τους αιώνες το αδίκημα τους.
