Ο μοναδικός «Τιραμόλα» των ελληνικών γηπέδων, Νίκος Βαμβακούλας

Χειμαρρώδης στον αγωνιστικό χώρο και ατακαδόρος από τους λίγους, ο ιδιαίτερος «Τιραμόλας» του ελληνικού πρωταθλήματος μόνο συστάσεις δεν χρειάζεται. Φυσιογνωμία από τις λίγες, με τη χαίτη σήμα-κατατεθέν να τον κάνει εξόχως αναγνωρίσιμο ακόμα και στους μη φιλάθλους, ο Νίκος Βαμβακούλας ήταν μια κατηγορία από μόνος του στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Εντός αγωνιστικού χώρου, ανεβοκατέβαινε το γήπεδο από τη θέση του αριστερού μπακ ή του λίμπερο, όντας παίκτης παντός καιρού και συνθηκών. Δεν έμενε όμως μόνο στο καθαρό άθλημα, καθώς εκτόξευε μυθικές ατάκες και σκάρωνε κλασικές ιστορίες για το εγχώριο τόπι! Ποιος να ξεχάσει την τριμελή επιτροπή του με τα πέντε-έξι άτομα, τα σφυρίγματα αλά διαιτητής για να σταματήσει τους αντίπαλους επιθετικούς ή εκείνο το παροιμιώδες «You foul»; Ο Βαμβακούλας ζούσε και ανέπνεε για το ποδόσφαιρο, έβρισκε ωστόσο πάντα χρόνο για το πηγαίο χιούμορ του και την ατάκα που είχε έτοιμη στα χείλη. Ποδοσφαιριστής, προπονητής, σκάουτερ, ιδιοκτήτης αργότερα αθλητικής καφετέριας, δύσκολα θα μπορούσε να φανταστεί τη ζωή του χωρίς μπάλα ο μοναδικός «Τιραμόλα» ήδη από τα πρώτα αθλητικά του χρόνια στη Λαυρεωτική. Μετά ήρθε βέβαια ο Ολυμπιακός, ο αιώνιος αντίπαλος Παναθηναϊκός και η Εθνική φυσικά. Εκείνος γνωστός στους πάντες αλλά πάντα μεγάλος αντιστάρ, ένας σαφώς πιο αγνός και αυθεντικός άνθρωπος απ’ όσο οι καιροί επέβαλαν. Απλός και προσιτός, πάντα με τον χαβαλέ του, τις πλάκες που σκαρφιζόταν, τα ανέκδοτα που διηγούνταν και τις πραγματικά απίστευτες καταστάσεις που σκάρωνε στους αγώνες και τις προπονήσεις, ο Βαμβακούλας ήταν και είναι ένα σωστό φαινόμενο της στρογγυλής θεάς. Γι’ αυτό και αγαπήθηκε από τους οπαδούς όλων των ομάδων, γιατί κακία δεν μπορούσε να του κρατήσει κανείς. Σήμερα παραμένει αγέραστος και ανήσυχος όπως και άλλοτε, ένας ειλικρινής άνθρωπος που μοιάζει σαν να μην έχει περάσει μέρα από την εποχή που παιδαρέλι ακόμα έπαιζε στα ξερά του Λαυρίου. Εκείνος βέβαια έχει ένα κάρο ιστορίες να διηγηθεί, όπως την αρπαγή του από τον Ολυμπιακό ενώ είχε υπογράψει στην ΑΕΚ ή την κατοπινή μεταγραφή του στον Παναθηναϊκό αν και φανατικός Ολυμπιακός! Μια ζωή ποδόσφαιρο και τρέλα δηλαδή. Αλλά και εκρηκτικό ταμπεράμεντο και πλούσια χαίτη και κάλτσες κάτω στον αστράγαλο και φανέλα έξω από το σορτσάκι. Ο Βαμβακούλας ήταν ένας παίχτης που τον χόρταινε ο οπαδός με όλες του τις αισθήσεις…

Πρώτα χρόνια

Ο Νίκος Βαμβακούλας γεννιέται στις 31 Ιανουαρίου 1957 στην Αθήνα με το ποδόσφαιρο να ρέει στο αίμα του. Παίζει μπάλα από όταν μπορεί να θυμάται τον εαυτό του. Τα καλοκαίρια τα περνούσε στους παππούδες του στο Λαύριο παίζοντας τα απογεύματα ποδόσφαιρο στις αλάνες, απ’ όπου τον «τσίμπησαν» οι υπεύθυνοι του τοπικού ερασιτεχνικού συλλόγου. Έτσι θα ξεκινήσει την καριέρα του στη Λαυρεωτική, έχοντας δελτίο ήδη από τα 10 του χρόνια. Πλέον πήγαινε σχολείο στο Λαύριο για να προλαβαίνει τις απογευματινές προπονήσεις και μέχρι τα 17 του ήταν πλήρες μέλος της πρώτης ομάδας. Και σέντερ φορ φυσικά! Αν και είχε στο αίμα του και την άμυνα, διατρέχοντας συνήθως το γήπεδο για να βρεθεί όπου υπήρχε ανάγκη: «Κατέληγα να παίζω όλες τις θέσεις, έβαζα γκολ και μετά γυρνούσα και έπαιζα λίμπερο», θυμόταν ο ίδιος σε συνέντευξή του. Έχοντας κλείσει δύο χρόνια στην πρώτη ομάδα της Λαυρεωτικής, τον προσεγγίσουν παράγοντες τόσο της ΑΕΚ όσο και του Ολυμπιακού για να τον εντάξουν στις ομάδες τους. Ο 18χρονος Βαμβακούλας υπογράφει αρχικά στην κιτρινόμαυρη ΠΑΕ, ο Μιλτιάδης Μαρινάκης όμως, πατέρα του σημερινού προέδρου του Ολυμπιακού και σκάουτερ τότε στην πειραιώτικη ομάδα, δεν δέχεται «όχι». Κι έτσι κανονίζουν με τον πρόεδρο της ΑΕΚ, Λούκα Μπάρλο, να παραχωρηθεί δανεικός στους «ερυθρόλευκους» και η ΑΕΚ πήρε ως αντάλλαγμα τον Βιέρα. Ήταν καλοκαίρι του 1977…

Το κεφάλαιο Ολυμπιακός

Ο 18χρονος θα βρεθεί ξαφνικά συμπαίκτης με μυθικές μορφές του ελληνικού ποδοσφαίρου, από τον Κελεσίδη και τον Γλέζο μέχρι τον Δεληκάρη, τον Λοσάντα και τον Κυράστα. Ο πιτσιρικάς δεν θα αργήσει να καθιερωθεί στη βασική εντεκάδα, ειδικά όταν ο προπονητής Βεσελίνοβιτς τον γυρίζει στην άμυνα. Πλέον δεν ήταν το παιδί για όλες τις δουλειές, καθώς ανακαλεί ακόμα τις στιγμές που του λέγανε «έλα εδώ πιτσιρίκο, πήγαινε φέρε μου τα παπούτσια από μέσα»! Την πρώτη του χρονιά θα παίξει καμιά δεκαπενταριά ματς ως αλλαγή και από την επόμενη σεζόν θα ξεκινά ως βασικός. Αριστερό μπακ πια, γρήγορος και δυνατός, οργώνει το γήπεδο πάνω-κάτω και βρίσκει τη θέση του ανάμεσα στα μεγαθήρια. Στο Λιμάνι θα περάσει 8 σεζόν, μετρώντας όχι λιγότερες από 197 συμμετοχές. Και τίτλους φυσικά με το τσουβάλι!

Τώρα όμως σειρά είχε ο αιώνιος αντίπαλος…

Τα χρόνια του Παναθηναϊκού

«Ήταν δύσκολο να πας από τον Ολυμπιακό στον Παναθηναϊκό», εξομολογείται ο «Τιραμόλα». Το 1985 έκλεινε 8 χρόνια στην πειραιώτικη ΠΑΕ, όταν και ενημερώθηκε από τον Νταϊφά ότι λεφτά δεν υπήρχαν και καλό ήταν να βρει μια άλλη μεγάλη ομάδα να συνεχίσει την καριέρα του. Για τον ίδιο η απόφαση να εγκαταλείψει τους «ερυθρόλευκους» δεν ήταν εύκολη, καθώς είχε προσωπική σχέση καρδιάς με τον Μιλτιάδη Μαρινάκη. Παρά ταύτα, δέχεται πρόταση και από την ΑΕΚ και τον Παναθηναϊκό, τον κερδίζει ωστόσο ο Βαρδινογιάννης με την καλύτερη οικονομική προσφορά. Βαμβακούλας και Σαργκάνης μετακομίζουν στον αιώνιο αντίπαλο, αν και το πέρασμα γίνεται χωρίς παρατράγουδα για τον άσο της πειραιώτικης άμυνας. Ο ίδιος ευχαρίστησε εξάλλου κόσμο και διοίκηση και όλοι ήξεραν ότι ήταν οικονομικοί οι λόγοι για τη μεταγραφή του. Δεν προκάλεσε εξάλλου ποτέ με δηλώσεις ή βεντετισμούς.

Στην πρώτη του σεζόν στον Παναθηναϊκό, η ομάδα κατακτά το νταμπλ! Η μεταγραφή κρίνεται πετυχημένη, γι’ αυτό και ο Βαρδινογιάννης αρνήθηκε την επόμενη χρονιά να τον δώσει πίσω στον Ολυμπιακό του Νταϊφά. Ο Βαμβακούλας θα αγωνιστεί 4 χρόνια στους «πράσινους» μετρώντας 74 συμμετοχές, αν και «ουσιαστικά δεν ήθελα ποτέ να φύγω από τον Ολυμπιακό»…

Επόμενες ποδοσφαιρικές περιπέτειες

Ο «Τραμπάκουλας» μετακινήθηκε στον Ιωνικό το 1989 και στον ΟΦΗ το 1990, κλείνοντας ουσιαστικά το πρώτο κεφάλαιο της καριέρας του στην Α’ Εθνική. Αφού περάσει για μερικά φεγγάρια από τον ΠΑΣ Γιάννενα στη δεύτερη κατηγορία, επιστρέφει στον Ιωνικό και τη μεγάλη κατηγορία το 1992, ακολουθεί την ομάδα στην πτώση της στη Β’ Εθνική και συμβάλει τα μέγιστα ώστε να επιστρέψει στα μεγάλα σαλόνια το 1995. Εκείνος βέβαια δεν θα έβλεπε τη νέα σεζόν, καθώς κρέμασε τα παπούτσια του τον Αύγουστο του 1994, έχοντας μετρήσει 333 συνολικά συμμετοχές στη μεγάλη κατηγορία του ελληνικού πρωταθλήματος. Ο αμυντικός άσος του Ολυμπιακού, του Παναθηναϊκού και του Ιωνικού φόρεσε φυσικά και τη φανέλα με το εθνόσημο. Η παρθενική του εμφάνιση με την Εθνική Ελλάδος πραγματοποιήθηκε τον Μάριο του 1981 και η στερνή ήρθε το 1987, όντας 30 φορές διεθνής. Μετά το τέλος της αξιόλογης ποδοσφαιρικής του καριέρας, δεν θα μπορούσε φυσικά να εγκαταλείψει τη στρογγυλή θεά. Θα την υπηρετούσε με την ίδια προσήλωση και πάθος, από άλλες θέσεις απλώς…

Τα «μαργαριτάρια» και η αστείρευτη πλάκα

Ήταν και οι σπαρταριστές ατάκες του Βαμβακούλα που εκτόξευε προς όλους με μια απροσχημάτιστη απλότητα που θα τον έκαναν αστέρι της εξέδρας! «You foul» είχε αναρωτηθεί εξάλλου προς ξένο διαιτητή σε ευρωπαϊκό αγώνα δείχνοντας τον εαυτό του όταν ο ρέφερι καταλόγισε φάουλ σε παίκτη της ομάδας του! «Παίζαμε με τη Γιουβέντους, θυμάμαι είχαμε κερδίσει 1-0 με γκολ του Σαραβάκου. Σε κάποια φάση έκανε ένα πολύ σκληρό τάκλιν ο Καλιτζάκης στον Ίαν Ρας, ήταν ξεκάθαρα για κόκκινη. Τρέχω προς τον διαιτητή, τον κοιτάω και τον ρωτάω ‘‘You foul”. Τον είχαν πιάσει τα γέλια και ο Καλιτζάκης τη γλίτωσε», ανακαλεί ο ίδιος. Και μετά ήταν αυτή η επιτροπή που μόνο ο Βαμβακούλας θα μπορούσε να φτιάξει. Η τριμελής επιτροπή από τα πέντε-έξι άτομα ντε! Μαργαριτάρι ολκής φυσικά, το οποίο βγαίνοντας όμως από το στόμα του Βαμβακούλα απέκτησε από την αρχή ξεχωριστό ειδικό βάρος. Άλλοτε πάλι απαντούσε απλώς με χιούμορ. Σε ερώτηση συμπαίκτη του αν του θύμιζαν κάτι τα δίχτυα σε γήπεδο που είχε ξαναπαίξει, ο «Τραμπάκουλας» απάντησε απολαυστικά: «Ναι, ξυπνάνε μέσα μου τρομερές αναμνήσεις, από τότε που ήμουν μικρός και πήγαινα για ψάρεμα με τον πατέρα μου». Χώρος για χιούμορ υπήρχε πάντα στη ζωή του, όποια κι αν ήταν η περίσταση. Σε μια από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές βραδιές του εξάλλου, όταν ο Παναθηναϊκός ανατρέπει το 5-2 σε βάρος του και επικρατεί με 5-1 της Χόνβεντ, παίρνοντας την πρόκριση για τον επόμενο γύρο του ΟΥΕΦΑ, μέσα στον πανζουρλισμό που επικρατεί στα αποδυτήρια, ο «Τιραμόλα» απομονώνεται και κρυφοκοιτά στα αποδυτήρια των Ούγγρων. Όταν τον ρωτάνε οι συμπαίκτες του τι συμβαίνει, εκείνος αποκρίνεται: «Ο Κόβατς μου έχει σκίσει τη φανέλα και τον ψάχνω για να τον χρεώσω πέντε χιλιάδες δραχμές»! Θρυλικότερες βέβαια έχουν μείνει οι φορές που έπαιρνε τον ρόλο του διαιτητή μέσα στο γήπεδο, σφυρίζοντας αυτός αντί για τον ρέφερι. Ήταν ο καλύτερος τρόπος να σταματάς τον αντίπαλο επιθετικό! Σε ένα τέτοιο εκπληκτικό σφύριγμα με τα δυο δάχτυλα είχε σταματήσει σε αγώνα Ιωνικού-ΟΦΗ το τετ-α-τετ του Τσιφούτη. Ο Βαμβακούλας του πήρε ατάραχος την μπάλα λέγοντας στον αντίπαλο «Σε ευχαριστώ πολύ». Και στον εμβρόντητο τερματοφύλακα της ομάδας του: «Εσένα, θα σου εξηγήσω μετά τι έγινε»! Όπως μάλιστα είχε παραδεχτεί σε παλιότερη συνέντευξή του: «Και στον Βαζέχα το έχω κάνει, στον Νικολαΐδη. Την έχουν πατήσει πολλοί, ακόμα και στην Ευρώπη. Ακόμα το κάνω στα παιχνίδια των παλαιμάχων και την πατάνε, παρατάνε την μπάλα και φεύγουν. Όταν παίζεις, δεν σκέφτεσαι ποιος σφύριξε». Μυθικές έχουν μείνει και οι φάρσες που σκάρωνε στους συμπαίκτες του στα αποδυτήρια ή τα ξενοδοχεία των αποστολών. Όταν το ματς γινόταν χειμώνα, συνήθιζε να σηκώνεται νωρίτερα απ’ όλους, να πασαλείβει τα παράθυρα του δωματίου με γιαούρτι και να ξυπνά μετά τους συμπαίκτες του έντρομος: «Ελάτε να δείτε, παιδιά, χιόνισε το βράδυ»! Στα χρόνια του στον Ολυμπιακό εξάλλου δεν ήταν καθόλου σπάνιο να τον βλέπεις να αλείφει γράσο στα παπούτσια των συµπαικτών του! Όχι ότι έμενε εκεί, καθώς ο γιαουρτοπόλεμος, τα μπουγέλα και τα ρούχα των συναθλητών του στο ψυγείο ήταν σε καθημερινή διάταξη. Όσο για τα περίφημα παρατσούκλια του, «Τραμπάκουλας» και «Τιραμόλα» (ή «Τιραμόλας», κατά το ελληνικότερο), το πρώτο τού το κόλλησε ο Χάρι Κλυνν, όπως θυμάται ο Βαμβακούλας, έπειτα από ένα ματς Πανιωνίου-Ολυµπιακού που είχε τρελάνει στο κλάδεμα τον Αναστόπουλο. Όσο για το «Τιραµόλας», αυτό το έφερε από παιδί στη Λαυρεωτική από τα τεράστια ποδοσφαιρικά παπούτσια που φορούσε. Όχι γιατί είχε μεγάλο πόδι, αλλά γιατί δεν είχε άλλα, μικρότερα, ο σύλλογος…

Τελευταία χρόνια

Ο Νίκος Βαμβακούλας ανήκει στο τμήμα σκάουτινγκ του Ολυμπιακού, συνεχίζοντας να υπηρετεί το ποδόσφαιρο από όποιο πόστο μπορεί. Στον Ολυμπιακό τον πήγε άλλωστε ο Μιλτιάδης Μαρινάκης, πόσο ταιριαστό να δουλεύει πια για τον γιο του, Βαγγέλη! Ο οποίος τον έχει παντρέψει κιόλας και του βάφτισε και τον γιο του, Μιλτιάδη. Ταυτοχρόνως, έχει βγάλει σχολή προπονητών και έχει δίπλωμα κόουτς μέχρι Γ’ Εθνική. Με την προπονητική έχει ασχοληθεί στο παρελθόν, αλλά δεν έχει βρει όπως λέει τις συνθήκες για να εργάζεται ευχάριστα στις μικρές κατηγορίες. Επίσης, διατηρούσε και μια αθλητική καφετέρια στην Αργυρούπολη για χρόνια, το στέκι της οποίας άλλαξε κάποια στιγμή μετακομίζοντας κατά Αιγάλεω μεριά. Η θρυλική προσωπικότητα των ελληνικών γηπέδων συνεχίζει δυναμικά μέσα και έξω από τα γήπεδα. Είναι πλέον σύμβολο της στρογγυλής θεάς και ως τέτοιος έχει εμφανιστεί και στο σινεμά, έστω και από σπόντα. Η χαρακτηριστική του μορφή είχε εμπνεύσει την ταινία «Ο Βαμβακούλος και η γκολάρα του», στην οποία η Νατάσα Γερασιμίδου ενσάρκωνε έναν ποδοσφαιριστή (Τόλη Βαμβακούλο) που δεν ήταν παρά κόπια του Νίκου… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr