Ο όρος «ντέρμπι», στα ελληνικά δεδομένα, είναι άμεσα συνδεδεμένος με τις αναμετρήσεις μεταξύ Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού. Πρόκειται για τις δύο κορυφαίες ελληνικές ομάδες, τόσο σε συγκομιδή τίτλων όσο και σε μαζικότητα φιλάθλων. Οι «αιώνιες» αναμετρήσεις προσελκύουν χιλιάδες ελλήνων φιλάθλων και αποτελούν το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός της χώρας.
Σήμερα, κοντράρονται στο ΟΑΚΑ Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός, με τον δεύτερο να έχει προβάδισμα τεσσάρων βαθμών. Αν και ο πρωταθλητής καθορίζεται μέσα από τη γενικότερη πορεία της ομάδας στη διάρκεια του πρωταθλήματος, το κυριακάτικο ντέρμπι θα κρίνει αναμφίβολα τον εφετινό πρωταθλητή.
Ωστόσο, δεν είναι η πρώτη φορά που ένα ντέρμπι «αιωνίων» θα κρίνει το τίτλο. Στο παρελθόν, αρκετές μονομαχίες έχουν καθορίσει το πρωταθλητή, ακόμη και στη προτελευταία αγωνιστική. Βεβαίως, υπάρχουν και εξαιρέσεις, όπως τη σεζόν 2009-2010, κατά την οποία ο Ολυμπιακός πέρασε νικηφόρα και από τις δύο αναμετρήσεις, αλλά τελικά πρωταθλητής στέφθηκε ο Παναθηναϊκός.
1965-66 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 1-1
Τη περίοδο 1965-1966 διεξήχθη το έβδομο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου σε μορφή εθνικής κατηγορίας. Μέχρι και σήμερα θεωρείται ένα από τα πιο αμφίρροπα πρωταθλήματα, το οποίο κατέκτησε για 16η φορά στην ιστορία του ο Ολυμπιακός.
Το ματς που καθόρισε το τίτλο, διεξήχθη στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, την 21η Μαΐου 1966, στο πλαίσιο της 26ης αγωνιστικής. Ο Ολυμπιακός προηγούταν με έναν βαθμό έναντι του Παναθηναϊκού (67-66) και οι «πράσινοι» αναζητούσαν μονάχα τη νίκη. Ο Τάκης Λουκανίδης άνοιξε το σκορ στο 17ο λεπτό και έδωσε ελπίδες τίτλου στο πράσινο στρατόπεδο. Ωστόσο, στο 51’, ο Βασίλης Μποτίνος ισοφάρισε για τους «ερυθρόλευκους» και το παιχνίδι τελείωσε ισόπαλο με τελικό σκορ 1-1.
Την επόμενη αγωνιστική ο Παναθηναϊκός ηττήθηκε από τον Πανιώνιο με σκορ 2-1, στη Νέα Σμύρνη, ενώ ο Ολυμπιακός επικράτησε με 4-2 κόντρα στη Προοδευτική. Τα εναπομείναντα παιχνίδια ήταν νικηφόρα για αμφότερες πλευρές και τελικά πρωταθλητής στέφθηκε για 16η φορά στη ιστορία του ο Ολυμπιακός ( πρώτη φορά σε επίπεδο Α’ Εθνικής), με τη βαθμολογία να γράφει 80 για Ολυμπιακό και 79 για Παναθηναϊκό.
1969-70 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 0-1
Πέντε αγωνιστικές πριν τη λήξη του πρωταθλήματος, οι «ερυθρόλευκοι» υποδέχτηκαν στο «Γ. Καραϊσκάκης» τον Παναθηναϊκό, στις 11 Μαΐου 1970. Οι «πράσινοι» προηγούνταν με 4 βαθμούς έναντι του Ολυμπιακού, ενώ η ΑΕΚ καραδοκούσε με έναν βαθμό λιγότερο από τον Ολυμπιακό. Τα πάντα ήταν ακόμη ρευστά και οι δύο πλευρές αναζητούσαν απεγνωσμένα τη νίκη.
Το ματς ήταν αμφίρροπο, ενώ και οι δύο ομάδες πίεζαν για να σκοράρουν. Οι «πράσινοι», με προπονητή τον Φέρεντς Πούσκας, είχαν το πάνω χέρι στον αγωνιστικό χώρο και ήταν το αδιαμφισβήτητο φαβορί για τη κατάκτηση του τίτλου. Ο «στρατηγός», Μίμης Δομάζος, ύστερα από εκτέλεση φάουλ στο 56’, σημείωσε το νικητήριο τέρμα και χάρισε τόσο τη νίκη όσο και το τίτλο στην ομάδα του.
Ο Παναθηναϊκός (93), αύξησε τη διαφορά στους 9 βαθμούς από τον Ολυμπιακό (84), ο οποίος τερμάτισε τελικά τρίτος, ένα βαθμό πίσω από την ΑΕΚ (85).
1976-77 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 2-0
Ένα από τα πιο αμφίρροπα πρωταθλήματα της ιστορίας του ελληνικού ποδοσφαίρου, διεξήχθη τη σεζόν 1976-1977, κατά το οποίο διεκδικούσαν τον τίτλο τέσσερις ομάδες (Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΠΑΟΚ, ΑΕΚ).
Με τον νεόφερτο Κάζιμιρ Γκόρσκι στο πάγκο του, ο Παναθηναϊκός κατάφερε να μειώσει τη διαφορά του από Ολυμπιακό και ΠΑΟΚ στον έναν βαθμό, μία αγωνιστική προτού φιλοξενήσει στη Λεωφόρο τον «αιώνιο» αντίπαλό του. Οι «πράσινοι πίεζαν ασφυκτικά και στο 55ο λεπτό, ο Μίμης Δομάζος άνοιξε το σκορ με ένα εντυπωσιακό σουτ. Στο 73’, ο Παναθηναϊκός, με κεφαλιά του Όσκαρ Αλβάρες, καθάρισε το παιχνίδι και επικράτησε με 2-0. Οι «πράσινοι» τέθηκαν επικεφαλής της βαθμολογίας και κατέκτησαν τελικά το πρωτάθλημα.
1979-80 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 1-0
Το πρωτάθλημα της περιόδου 1979-1980 θεωρείται ένα από τα εντυπωσιακότερα της ιστορίας και η έκβαση του πρωταθλητή κρεμόταν από μια κλωστή. Το τίτλο διεκδικούσαν Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός και Άρης.
Στις 11 Μαΐου 1980 και προτελευταία αγωνιστική, ο Ολυμπιακός υποδέχτηκε στο «Γ. Καραϊσκάκης» το Παναθηναϊκό, σε ένα ματς-τελικό, που θα καθόριζε το πρωταθλητή. Αμφότεροι είχαν από 43 βαθμούς, όσους είχε και ο Άρης! Οι Πειραιώτες εκμεταλλεύτηκαν το παράγοντα έδρα και κατάφεραν να επικρατήσουν με 1-0, ύστερα από σουτ του Τάκη Νικολούδη στο 36ο λεπτό.
Η τελευταία αγωνιστική βρήκε ισόβαθμους τους Ολυμπιακό και Άρη και ο τίτλος κρίθηκε τελικά σε αγώνα μπαράζ, στο Εθνικό Στάδιο Βόλου. Οι «ερυθρόλευκοι» επικράτησαν με 2-0, με σκόρερ τους Κουσουλάκη και Άλστρομ, και στέφθηκαν πρωταθλητές Ελλάδος για 21η φορά στην ιστορία τους.
1981-82 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 2-1
Τη σεζόν 1981-1982 διεξήχθη ένα άκρως ανταγωνιστικό πρωτάθλημα, το οποίο βρήκε τους δύο «αιώνιους» αντιπάλους ισόβαθμους, στη τελευταία αγωνιστική. Ο τίτλος κρίθηκε σε αγώνα μπαράζ, στις 29 Ιουνίου 1982, στο Εθνικό Στάδιο Βόλου.
Με προπονητή τον Αλκέτα Παναγούλια, οι «ερυθρόλευκοι» κατάφεραν να επιβληθούν στον αγωνιστικό χώρο και με γκολ των Εσταβίλιο (7’) και Αναστόπουλου (69’) επιβλήθηκαν με σκορ 2-1 επί του Παναθηναϊκού. Για τους «πράσινους», μείωσε ο Ζιάκος στο 82ο λεπτό.
Το συγκεκριμένο ντέρμπι δεν αποτελεί αναμέτρηση πρωταθλήματος, αλλά αγώνα μπαράζ. Ωστόσο, αποτελεί το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα «αιώνιας» μονομαχίας που έκρινε το χρώμα του τίτλου, ο οποίος βάφτηκε «ερυθρόλευκος» για 23η φορά.
1997-98 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 0-2
Τη σεζόν 1997-1998, οι δύο «αιώνιοι» αντίπαλοι αποτελούσαν τους μοναδικούς διεκδικητές του τίτλου, ο οποίος κρίθηκε τελικά στις μεταξύ τους μονομαχίες. Το επεισοδιακό παιχνίδι του α’ γύρου, είχε λήξει 3-1 υπέρ του γηπεδούχου Ολυμπιακού, κατά το οποίο είχαν αποβληθεί τρεις ποδοσφαιριστές του Παναθηναϊκού (Γκούμας, Γεωργιάδης, Μιλόγεβιτς).
Οι «πράσινοι» υποδέχτηκαν τον Ολυμπιακό στις 4 Απριλίου 1998, στη κοινή έδρα των δύο ομάδων , το ΟΑΚΑ, παρουσία φιλάθλων και των δύο πλευρών. Ο Παναθηναϊκός βρισκόταν 3 βαθμούς πίσω από τον Ολυμπιακό και ήθελε νίκη τουλάχιστον 2-0 για να περάσει μπροστά, ακόμη και σε περίπτωση ισοβαθμίας. Ωστόσο, οι «ερυθρόλευκοι επικράτησαν εύκολα με σκορ 2-0, ύστερα από τέρματα των Γιαννακόπουλου (24’) και Μαυρογενίδη (34’).
Ο Ολυμπιακός αύξησε τη διαφορά στους έξι βαθμούς και κατέκτησε το δεύτερο συνεχόμενο πρωτάθλημα υπό τη τεχνική ηγεσία του Ντούσαν Μπάγιεβιτς.
1999-00 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 2-2
Η σεζόν 1999-2000 προκάλεσε ανάμικτα συναισθήματα στους «ερυθρόλευκους» φιλάθλους. Η διοίκηση του Ολυμπιακού απέλυσε τον Μπάγιεβιτς και προσέλαβε τον Ιταλό προπονητή, Αλμπερτίνο Μπιγκόν. Οι «πράσινοι», με οδηγό τον Γιάννη Κυράστα, ήταν καλύτεροι στον α’ γύρο και επικράτησαν με εύκολα 2-0 στο πρώτο «αιώνιο» ντέρμπι.
Στο δεύτερο γύρο, ο Ολυμπιακός παρουσίασε ένα εμφανώς καλύτερο πρόσωπο και υποδέχτηκε τον Παναθηναϊκό με προβάδισμα 3 βαθμών. Προηγήθηκε με κεφαλιά του Ανατολάκη στο 9ο λεπτό και οι «πράσινοι» απάντησαν με τον Φερνάντο Γκαλέτο στο 16ο λεπτό. Ο Νίκος Λυμπερόπουλος έκανε το 2-1 για τον Παναθηναϊκό στο 80’, ωστόσο ένα λεπτό αργότερα ο Αλέκος Αλεξανδρής ισοφάρισε σε 2-2.
Την επόμενη αγωνιστική, ο Ολυμπιακός ήρθε ισόπαλος 1-1 στη Καισαριανή και η διαφορά του από τους «πράσινους» μειώθηκε στο βαθμό. Ο Αλμπερτίνο Μπιγκόν απολύθηκε και τον αντικατέστησε ο Γιάννης Ματζουράκης. Στα οκτώ παιχνίδια που ακολούθησαν, ο Ολυμπιακός σημείωσε νικηφόρο σερί και ο τίτλος πήγε για τέταρτη συνεχόμενη φορά στο λιμάνι.
2002-03 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 3-0
Τη περίοδο 2002-2003, ο Ολυμπιακός κατέκτησε το έβδομο συνεχόμενο πρωτάθλημα, καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ των έξι συνεχόμενων της δεκαετίας του 1950. Οι «πράσινοι» είχαν επικρατήσει στο ντέρμπι του πρώτου γύρου με σκορ 3-2 και τη προτελευταία αγωνιστική έλαβε χώρα το ντέρμπι της Ριζούπολης. Με 3 βαθμούς περισσότερους από τον Ολυμπιακό (67 έναντι 64), ο Παναθηναϊκός ήθελε νίκη ή ισοπαλία για να στεφθεί πρωταθλητής.
Στις 11 Μαΐου 2003, στη «κολασμένη» Ριζούπολη, ο Ολυμπιακός ήθελε επειγόντως τη νίκη με δύο γκολ διαφορά. Οι «ερυθρόλευκοι» επικράτησαν εύκολα με σκορ 3-0, ύστερα από τέρματα των Ζιοβάνι (3’, 15’) και Γιαννακόπουλου (48’). Έπιασαν στη κορυφή τον Παναθηναϊκό και στη τελευταία αγωνιστική επικράτησαν με 5-1, εκτός έδρας, επί της Ξάνθης.
Αν και ισόβαθμος με τους «πράσινους» στους 70 βαθμούς, ο Ολυμπιακός στέφθηκε τελικά πρωταθλητής, καθώς υπερίσχυσε στους μεταξύ τους αγώνες.
2003-04 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 2-2
Τη περίοδο 2003-2004, ο Παναθηναϊκός επιζητούσε απεγνωσμένα το τίτλο για να σπάσει την επταετή κυριαρχία του «αιώνιου» αντιπάλου του. Με προπονητή τον Ιτζάκ Σουμ, οι «πράσινοι», με μία μόλις ήττα στο πρωτάθλημα, κατάφεραν να κατακτήσουν το πρωτάθλημα.
Ο τίτλος κρίθηκε στο ντέρμπι του δευτέρου γύρου, στις 18 Απριλίου 2004, στο γήπεδο της «Λεωφόρου». Στην 26η αγωνιστική, ο Παναθηναϊκός είχε 64 βαθμούς και ο Ολυμπιακός 62. Ο Άγγελος Μπασινάς άνοιξε το σκορ στο 7ο λεπτό, ύστερα από εκτέλεση πέναλτι, αλλά στο 44’ ισοφάρισε με κεφαλιά ο Άκης Στολτίδης. Οι «ερυθρόλευκοι» ανέτρεψαν το σκηνικό και στο 54ο λεπτό, ο Πέντραγκ Τζόρτζεβιτς σημείωσε το 2-1. Ο Γιάννης Γκούμας λύτρωσε τους «πράσινους» στο 82’ και έφερε το ματς στα ίσα. Η αναμέτρηση έληξε ισόπαλη με σκορ 2-2 και το αποτέλεσμα διατήρησε τον Παναθηναϊκό στη κορυφή της βαθμολογίας.
Παρά τις διαμαρτυρίες των «ερυθρόλευκων», στον Γιώργο Δούρο, για μη καταλογισμό πέναλτι στην ομάδα τους, ύστερα από αγκωνιά του Κυργιάκου στον Ζιοβάνι, οι «πράσινοι» κατέκτησαν το πρωτάθλημα και έσπασαν την επταετή κυριαρχία των «ερυθρόλευκων».
2004-2005 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 1-0
Τη περίοδο 2004-2005, ο Ολυμπιακός, υπό τη τεχνική ηγεσία του Ντούσαν Μπάγιεβιτς, κατάφερε να επανέλθει στους τίτλους, σε ένα πρωτάθλημα που έκρυβε αρκετές εκπλήξεις. Στα αξιοσημείωτα, ήταν ο υποβιβασμός του Άρη, για δεύτερη φορά στην ιστορία του.
Ύστερα από 24 αγωνιστικές, οι δύο «αιώνιοι» είχαν από 50 βαθμούς, ενώ η ΑΕΚ ήταν τρίτη με 49. Το ντέρμπι της «Λεωφόρου» έλαβε χώρα στις 10 Απριλίου 2005, στο οποίοι κατάφεραν να επικρατήσουν οι πράσινοι με σκορ 1-0, ύστερα από τέρμα του Μιχάλη Κωνσταντίνου στο 43ο λεπτό. Ο Ολυμπιακός έμεινε στη τρίτη θέση, με την ΑΕΚ να περνάει δεύτερη. Ωστόσο, τα πάντα κρίθηκαν την 28η αγωνιστική. Ο Παναθηναϊκός έμεινε ισόπαλος στο 1-1 στη Τούμπα κόντρα στον ΠΑΟΚ, ενώ η ΑΕΚ έχασε 0-1 εντός έδρας από τον Ιωνικό. Την επόμενη αγωνιστική, Παναθηναϊκός και ΑΕΚ έμειναν ισόπαλοι με σκορ 0-0 και έδωσαν την ευκαιρία στον Ολυμπιακό να περάσει πρώτος.
Ο Ολυμπιακός τερμάτισε πρώτος με 65 βαθμούς και άφησε πίσω του τον Παναθηναϊκό με 64 και την ΑΕΚ με 62 βαθμούς. Στέφθηκε πρωταθλητής για 33η φορά στη ιστορία του και αποχαιρέτησε τον «Πρίγκιπα».
2009-2010 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 0-1
Η σεζόν 2009-2010 έβρισκε τον Ολυμπιακό σε μια μόνιμη αναζήτηση προπονητή και τον Παναθηναϊκό σε μια εντυπωσιακή αγωνιστική κατάσταση, με τον Τζιμπρίλ Σισέ να σκοράρει ασταμάτητα.
Οι «πράσινοι» υποδέχτηκαν στο πλαίσιο της 23ης αγωνιστικής τον Ολυμπιακό στο ΟΑΚΑ, με τους πρώτους να έχουν προβάδισμα 7 βαθμών. Σε περίπτωση νίκης των «ερυθρόλευκων», θα άλλαζε τελείως το σκηνικό. Και έτσι έγινε. Με γκολ του Ματ Ντάρμπισαϊρ στο 68’ λεπτό, ο Ολυμπιακός επικράτησε με 1-0 και μείωσε την απόσταση στους 4 βαθμούς.
Ωστόσο, τόσο η κακή αγωνιστική κατάσταση των «ερυθρόλευκων», όσο και τα 23 γκολ που πέτυχε συνολικά ο Σισέ, υπήρξαν κομβικά σημεία και χάρισαν δίκαια το τίτλο στον Παναθηναϊκό.