Με αιχμή του δόρατος την πρόσφατη δικαστική διαμάχη για την διατροφή των παιδιών τους, αυτή της Σίσσυς Χρηστίδου με τον Θοδωρή Μαραντίνη το Newsbeast επικοινώνησε με τον γνωστό ποινικολόγο κ. Βασίλη Νουλέζα, για να μας ενημερώσει για το τι ισχύει σε περίπτωση που ένα ζευγάρι επιλέξει διαφορετικούς δρόμους αλλά έχουν παιδιά.
Ο νόμος που συγκέντρωσε τα περισσότερα σχόλια σε δημόσια διαβούλευση, από όλα τα τελευταία νομοσχέδια μαζί, είναι πλέον νόμος του Κράτους και αφορά στη συνεπιμέλεια. Το νομοσχέδιο προσπαθεί να διορθώσει καταστάσεις στις οποίες ένας γονέας θέλει να έχει πιο ενεργό ρόλο στη ζωή του παιδιού.
Ο κ. Νουλέζας μας ενημερώνει για το ποιες υποχρεώσεις πρέπει να τηρεί συνήθως η μητέρα ( η οποία και έχει την επιμέλεια) απέναντι στον χρόνο που περνά ο πατέρας με το παιδί του. «Ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση της, κατά το δυνατό, ευρύτερης επικοινωνίας με αυτό, στην οποία περιλαμβάνονται τόσο η φυσική παρουσία και επαφή του με το τέκνο, όσο και η διαμονή του τέκνου στην οικία του. Ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο οφείλει να διευκολύνει και να προωθεί την επικοινωνία του τέκνου με τον άλλο γονέα σε τακτή χρονική βάση» ανέφερε αρχικά ο ποινικολόγος.
Όπως επισήμανε ο δικηγόρος: «Ο χρόνος επικοινωνίας του τέκνου με φυσική παρουσία με τον γονέα, με τον οποίο δεν διαμένει, τεκμαίρεται στο ένα τρίτο (1/3) του συνολικού χρόνου, εκτός αν ο γονέας αυτός ζητά μικρότερο χρόνο επικοινωνίας, ή επιβάλλεται να καθορισθεί μικρότερος ή μεγαλύτερος χρόνος επικοινωνίας για λόγους που αφορούν στις συνθήκες διαβίωσης ή στο συμφέρον του τέκνου, εφόσον, σε κάθε περίπτωση, δεν διαταράσσεται η καθημερινότητα του τέκνου»δήλωσε και πρόσθεσε: «Αποκλεισμός ή περιορισμός της επικοινωνίας είναι δυνατός μόνο για εξαιρετικά σοβαρούς λόγους, ιδίως όταν ο γονέας με τον οποίον δεν διαμένει το τέκνο, κριθεί ακατάλληλος να ασκεί το δικαίωμα επικοινωνίας. Επιπλέον, οι γονείς δεν έχουν το δικαίωμα να εμποδίζουν την επικοινωνία του τέκνου με τους ανώτερους ανιόντες και τους αδελφούς του, εκτός αν συντρέχει σπουδαίος λόγος. Ακόμη, οι γονείς δεν έχουν το δικαίωμα να εμποδίζουν την επικοινωνία του τέκνου με τρίτους που έχουν αναπτύξει μαζί του κοινωνικοσυναισθηματική σχέση οικογενειακής φύσης, εφόσον με την επικοινωνία εξυπηρετείται το συμφέρον του τέκνου.
Τα σχετικά με την επικοινωνία ζητήματα καθορίζονται ειδικότερα είτε με έγγραφη συμφωνία των γονέων είτε από το δικαστήριο. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζεται και η παρ. 4 του άρθρου 1511. Όταν συντρέχει περίπτωση κακής ή καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος επικοινωνίας, ο άλλος γονέας ή κάθε ένας από τους γονείς, αν πρόκειται για επικοινωνία με τρίτο, μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο τη μεταρρύθμιση της επικοινωνίας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Νομικός.
Καταβαλλόμενη διατροφή
Αναφορικά με το ύψος της καταβαλλόμενης διατροφής σε ανήλικα τέκνα είτε πρόκειται για εν διαστάση συζύγους είτε για συντρόφους, αυτή καθορίζεται από το Αρμόδιο Μονομελές Πρωτοδικείο. Πρόκειται «για ειδική διαδικασία γαμικών διαφορών» εξήγησε ο κ. Νουλέζας. Επίσης τα χρήματα μπορούν να αποφασιστούν με «αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, σε περίπτωση που υπάρχει επείγουσα περίπτωση» διευκρίνισε ο Ποινικολόγος.
Το χρηματικό ποσό που θα λάβει ο γονέας ως διατροφή, καθορίζεται από το Δικαστήριο, με βάση την οικονομική και περιουσιακή κατάσταση του πατέρα, συνήθως. «Αναφορικά με την συνεισφορά της μητέρας συνυπολογίζεται πέραν από την οικονομική και η τήρηση των γονεϊκών καθηκόντων και της διατροφής διαπαιδαγώγησης του ανήλικου τέκνου» πρόσθεσε ο κ. Νουλέζας.
Όπως είπε στο Newsbeast.gr ο δικηγόρος: «Η διατροφή μπορεί να συμφωνηθεί εξωδικαστικά, από τους 2 γονείς, στα πλάισια ενός ιδιωτικού Συμφωνητικού, που στην περίπτωση του συναινετικού διαζυγίου, περιβάλλεται το έγγραφο (συμβολαιογραφικό) τύπο.
Σε ποιες περιπτώσεις λαμβάνει διατροφή και η μητέρα από τον τέως σύζυγο
Ωστόσο, όπως ανέφερε ο ποινικολόγος, σε αρκετές περιπτώσεις όπου η μητέρα δεν εργάζεται, δεν έχει εισοδήματα και τρόπο βιοπορισμού επιδικάζεται μηνιαία διατροφή και για την ίδια» τόνισε ο κ. Νουλέζας. Ο Θεσμός της συνεπιμέλειας που ισχύει στην ελληνική έννομη τάξη με τον Ν. 4800/21, «διευκολύνει περαιτέρω τους γονείς για ειρήνευση και συμφιλιωτική συμφωνία για την διατροφή, αφού δεν υπάρχει γονεϊκή ένταση και διαμάχη» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στο Άρθρο 358 ΠΚ προβλέπεται η ποινική μεταχείριση του υπόχρεου για διατροφή γονέα που την παραβιάζει με κακοβουλία και κακεντρέχεια αναγκάζοντας τα ανήλικα τέκνα να μην έχουν τα αναγκαία μέσα βιοπορισμού.
Παραβίαση υποχρέωσης διατροφής – Τι ισχύει
«Όποιος κακόβουλα παραβιάζει την υποχρέωση διατροφής που την επιβάλει σε αυτόν ο νόμος και έχει αναγνωριστεί, έστω προσωρινά, με εκτελεστό τίτλο, με τρόπο τέτοιο ώστε ο δικαιούχος να υποστεί στερήσεις ή να αναγκαστεί να δεχτεί την βοήθεια άλλων, τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα έτος ή χρηματική ποινή» επισήμανε ο κ. Νουλέζας ενώ πρόσθεσε πως «για την ποινική δίωξη απαιτείται έγκληση».
Πιο αναλυτικά, κατά τη διάταξη του άρθρου 358 ΠΚ , «όποιος κακόβουλα παραβιάζει την υποχρέωση διατροφής, που του την έχει επιβάλει ο νόμος και έχει αναγνωρίσει, έστω και προσωρινά, το δικαστήριο, με τρόπο τέτοιο, ώστε ο δικαιούχος να υποστεί στερήσεις ή να αναγκαστεί να δεχθεί βοήθεια άλλων, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους».
Σύμφωνα με τον ποινικολόγο, από την διάταξη αυτή προκύπτει ότι «για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της παραβίασης της υποχρεώσεως για διατροφή απαιτείται δεδηλωμένη παράλειψη του φερόμενου ως υπόχρεου προς διατροφή, προβλεπόμενη από το νόμο και αναγνωρισμένη με δικαστική απόφαση, έστω και προσωρινώς που διατηρεί την ισχύ της και οφειλόμενη σε κακοβουλία, δηλαδή στην ενδιάθετη βούληση μη συμμορφώσεως του δράστη προς την υποχρέωση, από κακεντρέχεια ή κακή θέληση, παρότι είχε την οικονομική δυνατότητα να καταβάλει το χρηματικό ποσό που επιδικάσθηκε για την κάλυψη των αναγκών επιβιώσεως του δικαιουμένου προσώπου για το προσδιορισμένο χρονικό διάστημα» διευκρίνισε ο κ. Νουλέζας. Και συνεχίζει: «Στον δόλο του δράστη περιλαμβάνεται και η γνώση της περί διατροφής υποχρεώσεως βάσει δικαστικής αποφάσεως, χωρίς να απαιτείται και τυπική επίδοση σε αυτόν της αποφάσεως με δικαστικό επιμελητή και γνώση ότι ο δικαιούχος θα περιέλθει σε στερήσεις ή θα αναγκασθεί να δεχθεί τη βοήθεια άλλων για τη διατροφή του» αναφέρει ο δικηγόρος.
«Η οικονομική δυνατότητα του υπόχρεου κρίνεται εν αναφορά προς την οικονομική κατάσταση και την επαγγελματική δραστηριότητά του. Η απόφαση του πολιτικού δικαστηρίου δεσμεύει το ποινικό δικαστήριο περί της υπάρξεως υποχρεώσεως διατροφής, πλην όμως τούτο ερευνά το κύρος και την ισχύ της αποφάσεως κατά το άρθρο 60 παρ.1 του ΚΠοινΔ, σε συνάρτηση με το χρόνο της παραβιάσεως της υποχρεώσεως διατροφής, όχι όμως και την ορθότητα της» κατέληξε ο κ. Νουλέζας.