Ο δήμιος που εγκαινίασε τη χρήση της ηλεκτρικής καρέκλας με τον πιο μακάβριο τρόπο

Ο ανθρώπινος πολιτισμός προόδευσε και είπε κάποια στιγμή να απαλλαγεί από τις βάρβαρες μεθόδους εκτέλεσης του παρελθόντος. Ο απαγχονισμός θα έδινε έτσι τη θέση του στην κοσμοϊστορική ανακάλυψη του ηλεκτρισμού, η οποία επιστρατεύτηκε ήδη από τις πρώτες στιγμές της για να κάνει ανθρωπιστικότερη τη θανατική ποινή. Η Ιστορία δεν έχει κατασταλάξει ακόμα για το ποιος εφηύρε την ηλεκτρική καρέκλα. Μια δημοφιλής θεωρία θέλει τους μηχανικούς του Τόμας Έντισον να τη σκαρφίζονται στο πλαίσιο των τόσων τρελών πειραμάτων που έκαναν για να αποδείξουν ότι το εναλλασσόμενο ρεύμα ήταν απείρως πιο επικίνδυνο από το σταθερό του εργοδότη τους. Μια άλλη θεωρία θέλει έναν αμερικανό οδοντίατρο να καταλήγει στην πατέντα το 1881, μια υπόθεση που φαίνεται να έχει ισχυρότερα ερείσματα στην πραγματικότητα. Έπειτα από 9 χρόνια βελτιωτικών τροποποιήσεων, η πολιτεία υιοθέτησε την ηλεκτρική καρέκλα ως τρόπο θανάτωσης. Όπως κι αν ήταν πάντως, ήταν ο δήμιος Έντουιν Ντέιβις αυτός που θα τη δοκίμαζε πάνω σε κάποιον, μιας και ήταν επισήμως ο πρώτος «κρατικός ηλεκτρολόγος» της Νέας Υόρκης. Το πρώτο θύμα της φονικής καρέκλας ήταν ο φονιάς Γουίλιαμ Κέμλερ, που είχε κατακρεουργήσει την ερωμένη του το 1889. Οι δικηγόροι του προσπάθησαν μάλιστα να αποδείξουν στο δικαστήριο πως η ηλεκτρική καρέκλα ήταν «μια βάρβαρη και ασυνήθιστη τιμωρία», δεν τους πέρασε όμως. Κι έτσι στις 6 Αυγούστου 1890 στις φυλακές του Όμπερν της Νέας Υόρκης ο Κέμλερ θα γινόταν ο πρώτος που θα καθόταν στην περιβόητη εφεύρεση. Σύμφωνα με όλες τις πηγές, η εκτέλεση πήγε όσο πιο άσχημα γινόταν. Τα πρώτα 1.300 βολτ που έστειλαν στο σώμα του εγκληματία για 17 δευτερόλεπτα δεν τον σκότωσαν, παρά τις διαβεβαιώσεις των γιατρών. Ο Κέμλερ ανέπνεε ακόμα, κι έτσι ο δήμιος Ντέιβις αύξησε την τάση στα 2.000 βολτ. Κάτι που οδήγησε σε ένα αποτρόπαιο θέαμα, με τα αιμοφόρα αγγεία του καταδικασμένου να εκρήγνυνται και τη σάρκα του να καίγεται ολοσχερώς. Οχτώ ολόκληρα λεπτά κράτησε η μακάβρια εκτέλεση που λίγο έλειψε να στείλει την ηλεκτρική καρέκλα στα αζήτητα της Ιστορίας. Το ανατριχιαστικό θέαμα θα μπορούσε κάλλιστα να κάνει τον δήμιο να αλλάξει καριέρα. Όχι όμως τον Έντουιν Ντέιβις! Γιατί αυτός ήταν ταγμένος στη δουλειά του, υπηρετώντας τη σεμνά και ταπεινά για δεκαετίες ολόκληρες, στέλνοντας στον άλλο κόσμο κοντά 300 ανθρώπους με τη βοήθεια του ρεύματος. Σε αυτόν εμπιστεύτηκαν εξάλλου την τιμή να σκοτώσει τον δολοφόνο του προέδρου Γουίλιαμ ΜακΚίνλεϊ! Γιατί μέχρι τότε ο δήμιος είχε κάνει την καρέκλα σαφώς αποτελεσματικότερη και πιο ανθρωπιστική, πατεντάροντας στην πορεία όλες τις τροποποιήσεις και βελτιώσεις που επέφερε στη λειτουργία της. Ο Ντέιβις ήταν ταυτοχρόνως ο πρώτος που πήρε τον τίτλο του «κρατικού ηλεκτρολόγου», όπως θα αποκαλούσαν έκτοτε τους κρατικούς εκτελεστές που σκότωναν με τη βοήθεια του ηλεκτρισμού. Αν και αυτά δεν είναι προφανώς όλα…

Πρώτα χρόνια

Ο Έντουιν Ντέιβις γεννιέται στις 29 Μαΐου 1846 σε κομητεία της Νέας Υόρκης. Τον περιγράφουν ως έναν κοντό και νευρώδη άντρα με μουστάκι και ολοστρόγγυλα γυαλιά. Κανείς δεν ξέρει τι έκανε πριν γίνει δήμιος και κανείς δεν αναρωτήθηκε ποτέ πώς και πότε πήρε την απόφαση να κάνει μια δουλειά τουλάχιστον ιδιαίτερη. Οι κρατικοί εκτελεστές είναι εξάλλου μια ιδιαίτερη ράτσα. Ιστορικά μιλώντας, άλλοι γίνονταν για τα λεφτά και την επαγγελματική αποκατάσταση και άλλοι γιατί είχαν μια περίεργη αίσθηση καθήκοντος. Άλλοι πάλι ήταν κατάδικοι και οι ίδιοι κι αυτός ήταν ο μόνος τρόπος να γλιτώσουν τα χειρότερα, αναλαμβάνοντας έναν ρόλο που κανείς δεν φαινόταν να θέλει. Υπήρχαν βέβαια και αυτοί που ήταν παιδιά δημίων και έπρεπε να κληρονομήσουν την τιμή ώστε να μείνει στην οικογένεια. Δεν ξέρουμε σε ποια κατηγορία ανήκε ο Ντέιβις, ξέρουμε πάντως πως θα γινόταν ο καλύτερος εκτελεστής των ΗΠΑ, γι’ αυτό και θα του εμπιστεύονταν την τιμή το 1890 να γίνει ο πρώτος των πρώτων. Μέχρι τότε θα ήταν προφανώς πεπειραμένος εκτελεστής, ένας άνθρωπος στον οποίο θα μπορούσε να βασιστεί το σύστημα πως θα έκανε την απλή μεν, μακάβρια δε, δουλειά. Δυστυχώς για τον ίδιο, έζησε από τις πρώτες στιγμές τον πειραματισμό με τον ηλεκτρισμό. Κι ενώ τόσο η καρέκλα όσο και ο απαραίτητος εξοπλισμός υπήρχαν εδώ και αρκετά χρόνια, θα ήταν στη δική του αρμοδιότητα η εξέλιξη της εφεύρεσης, μέχρι να γίνει δηλαδή αποδοτικός ο τρόπος και να μην ψήνονται οι άνθρωποι χαρίζοντας θεάματα που κανείς δεν θα ξεχνούσε. Ο Ντέιβις ήταν αναμφίβολα ένας παράξενος άνθρωπος, καθώς δήλωνε κάθετα αντίθετος με τη θανατική ποινή! Αν και δεν φαινόταν να έχει τέτοιο πρόβλημα ώστε να μη γίνει δήμιος και να μη ζει από αυτή…

Η ανθρωπιστική εφεύρεση για την εκτέλεση της θανατικής ποινής

Η μέθοδος της εκτέλεσης με τη βοήθεια του ηλεκτρισμού συλλαμβάνεται για πρώτη φορά το 1881 από έναν οδοντίατρο που ζούσε στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης. Ο Άλφρεντ Σάουθγουικ ήταν ταυτοχρόνως και μηχανικός, εξειδικευμένος στις ατμομηχανές, αλλά και ερασιτέχνης εφευρέτης στον ελεύθερο χρόνο του. Καταπιάστηκε κάποια στιγμή με αυτό που θα ονομαζόταν τελικά ηλεκτρική καρέκλα και τώρα ήθελε να το περάσει ως τρόπο κρατικής εκτέλεσης. Η ιδέα τού ήρθε όταν άκουσε ότι ένας μεθυσμένος είχε σκοτωθεί ακαριαία όταν έπιασε μια γυμνή ηλεκτρική γεννήτρια. Καθηγητής Οδοντιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο, δούλευε το έργο της ζωής του ταυτοχρόνως με την προώθησή του στα υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια και το 1890 είδε το όνειρό του να γίνεται πραγματικότητα, όταν η Νέα Υόρκη έγινε το πρώτο μέρος στον πλανήτη που υιοθέτησε την ανθρωπιστική εκτέλεση με το ρεύμα. Μέχρι τότε είχε δοκιμάσει την εφεύρεσή του στα δημόσια κτηνιατρεία για την ευθανασία των αδέσποτων ζώων και είχε γράψει πολύ γι’ αυτή σε επιστημονικές επιθεωρήσεις και ημερήσιο Τύπο. Όντας μάλιστα οδοντογιατρός, συνήθιζε να δουλεύει πολύ με την καρέκλα, κι έτσι σκέφτηκε να συνδυάσει τα δυο τους. Το πράγμα δεν πήγαινε όμως πάντα ως όφειλε, γι’ αυτό και οι πολιτειακοί άρχοντες εμφανίζονταν απρόθυμοι να ενστερνιστούν την ηλεκτρική καρέκλα του. Το 1886, ο νεοεκλεγμένος κυβερνήτης της Νέας Υόρκης έφτιαξε μια τριμελή επιτροπή για να αναζητήσει καλύτερους τρόπους θανάτωσης και ο Σάουθγουικ ήταν ένα από τα μέλη της. Η επιτροπή γνωμοδότησε στις 4 Ιουνίου 1888 υπέρ της ηλεκτρικής εφεύρεσης του μέλους της(!) και την Πρωτοχρονιά του 1889 πέρασε ο πολυπόθητος νόμος για τη θανατική ποινή με τη βοήθεια της ηλεκτροπληξίας. Μέχρι το τέλος του χρόνου, η Ιατρο-Νομική Υπηρεσία της Νέας Υόρκης είχε μετατρέψει σε πράξη τα σχέδια του Σάουθγουικ. Το σκηνικό ήταν έτοιμο για την πρώτη ποτέ εκτέλεση με την ηλεκτρική καρέκλα. Ο Σάουθγουικ ήταν μάλιστα παρόντας στην εκτέλεση και ζούσε τώρα το δικό του θαύμα: «Αυτό είναι το αποκορύφωμα δέκα ετών δουλειάς και μελέτης!», είπε στους δημοσιογράφους, «Ζούμε έναν ανώτερο πολιτισμό από αυτή τη μέρα»…

Η περιβόητη πρώτη εκτέλεση με τη βοήθεια του ηλεκτρισμού

Η πολιτεία της Νέας Υόρκης έπρεπε να περιμένει μέχρι τις 6 Αυγούστου 1890 για την πρώτη δοκιμή της ηλεκτρικής καρέκλας, η οποία είχε πάρει το παρατσούκλι «Old Sparky». Ο πολύπειρος Έντουιν Ντέιβις επιστρατεύτηκε για την περιβόητη εκτέλεση. Λέγεται μάλιστα ότι τόσο αυτός όσο και ο εγκληματίας Γουίλιαμ Κέμλερ είχαν συνείδηση της ιστορικότητας του γεγονότος. Γι’ αυτό ίσως ο μελλοθάνατος έκανε μια θεατρική υπόκλιση στο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί εκεί όπου αναμενόταν να γραφεί Ιστορία: στις πολιτειακές φυλακές του Όμπερν. Μπαίνοντας μάλιστα στη φονική κάμαρα, ο Κέμλερ χαιρέτισε τον δήμιο και τους δεσμοφύλακες με το πιο πλατύ του χαμόγελο: «Κύριοι, εύχομαι σε όλους καλή τύχη! Πιστεύω πως θα πάω σε ένα καλύτερο μέρος και είμαι έτοιμος να φύγω». Το μόνο πρόβλημα με την τεχνολογία είναι πως κάποιες φορές δεν δουλεύει με την πρώτη. Κι έτσι στο πρώτο πάτημα του διακόπτη στις 6:40 το πρωί η φονική, όπως λογιζόταν, δόση των 1.300 βολτ που διαπέρασε το σώμα του Κέμλερ για 17 δευτερόλεπτα απέτυχε να τον σκοτώσει. Χωρίς να ιδρώσει, ο Ντέιβις ξανακατέβασε τον διακόπτη, χορηγώντας διπλάσια σχεδόν δόση ηλεκτρισμού (2.000 βολτ) και φροντίζοντας να το κάνει για αρκετά λεπτά της ώρας, ώστε να μην υπάρξουν ξανά παρατράγουδα. Το θέαμα ήταν τόσο αποτρόπαιο («το σώμα του τυλίχθηκε στις φλόγες», έγραψαν την επομένη οι «New York Times») που ένας δημοσιογράφος λιποθύμησε και άλλοι έκλειναν μύτες και μάτια, καθώς η φρίκη εκλαμβανόταν τόσο με τα μάτια όσο και τη μύτη. Η εκτέλεση του Κέμλερ δεν ήταν απλώς ένα ανατριχιαστικό ορόσημο στην ιστορία των εκτελέσεων, αλλά και ένα αξιοσημείωτο επεισόδιο στη λυσσαλέα μάχη του Τόμας Έντισον με τον Τζορτζ Γουέστινγκχαους για το ποιο ρεύμα ήταν το καλύτερο. Το συνεχές του Έντισον ή το εναλλασσόμενο του ανταγωνιστή του; Ο Έντισον, χάνοντας μερίδιο της αγοράς, είχε ξεκινήσει από το 1888 μια σειρά αντιδεοντολογικών πειραμάτων για να δείξει την επικινδυνότητα του εναλλασσόμενου ρεύματος και τώρα βρήκε έναν αναπάντεχο σύμμαχο. Γιατί η ηλεκτρική καρέκλα τροφοδοτούνταν από γεννήτρια εναλλασσόμενου ρεύματος, παρά τις τόσες προσπάθειες του Γουέστινγκχαους να το αποτρέψει αυτό (οι δικηγόροι του Κέμλερ είχαν πληρωθεί από τον Γουέστινγκχαους να πάνε τη θανατική ποινή στο Ανώτατο Δικαστήριο, στο οποίο γνωμοδότησε υπέρ της και ο Έντισον!), κι έτσι ο Έντισον αποκαλούσε πια τον ηλεκτρισμό του ανταγωνιστή του ως «ρεύμα του δημίου». Ο Σάουθγουικ είχε συμβουλευτεί μάλιστα το 1887 τον Έντισον, επίσης κατά της θανατικής ποινής, για μερικές λεπτομέρειες της εφεύρεσής του και ήταν ο δαιμόνιος τελευταίος αυτός που τον συμβούλευσε πως το εναλλασσόμενο ρεύμα θα ήταν καλύτερο για τη θανάσιμη καρέκλα! Όταν ήταν να εγκαταστήσουν μάλιστα την πρώτη ηλεκτρική καρέκλα στις φυλακές του Όμπερν, ο Γουέστινγκχαους αρνήθηκε να πουλήσει στον διευθυντή τις πανίσχυρες γεννήτριές του. Με τον Έντισον όμως στο παρασκήνιο, μεταφέρθηκαν μαγικά στις φυλακές τρεις γεννήτριες εναλλασσόμενου ρεύματος από συνεργαζόμενο αντιπρόσωπο της Βοστόνης. Παρά τις πλεκτάνες του Έντισον, το ρεύμα του Γουέστινγκχαους δεν πέθανε σαν τον Κέμλερ πάνω στην καρέκλα. Μέσα σε λίγα χρόνια, ως το 1893 δηλαδή, κατείχε μερίδιο 50% της αμερικανικής αγοράς…

Τελευταία χρόνια

Βλέποντας πόσο τραγικά χάλια είχε πάει η παρθενική εμφάνιση της ηλεκτρικής καρέκλας, ο δήμιος Ντέιβις έβαλε στόχο ζωής να την κάνει αποδοτική και ανθρωπιστική. Ο τελικός σχεδιασμός της ηλεκτρικής καρέκλας έφερε και τη δική του σφραγίδα, μιας και αυτός τη δοκίμαζε στην πράξη και έβλεπε κάθε φορά τις νέες ατέλειές της. Στο τέλος φρόντισε να κατοχυρώσει με διπλώματα ευρεσιτεχνίας τις συνεισφορές του, αναγκάζοντας την πολιτεία της Νέας Υόρκης να του πληρώσει ένα παχυλό ποσό για την εκμετάλλευση της πατέντας του! Η «Καρέκλα Ηλεκτροπληξίας» του Ντέιβις κατοχυρώθηκε εμπορικά στις 3 Αυγούστου 1897 (Πατέντα No. 587649). Η μέθοδος του δημίου έβγαλε από την καρέκλα το κεντρικό ηλεκτρόδιο στη βάση της σπονδυλικής στήλης του μελλοθάνατου και το έβαλε στα πόδια του. Ήταν αυτό που χρειαζόταν για να κάνει κύκλωμα το ρεύμα από το κεφάλι στα πόδια περνώντας από την καρδιά. Επίσης, αφαίρεσε το δοχείο με την άλμη όπου τοποθετούνταν τα χέρια του καταδικασμένου προκειμένου να αυξηθεί η αγωγιμότητα, μιας και το πράγμα δεν είχε δουλέψει ποτέ. Επίσης, ήταν αυτός που καθιέρωσε τελικά την απαιτούμενη τάση του ρεύματος που θα διοχετευόταν στον τρόφιμο. Ο Κέμλερ δεν ήταν ο μόνος που θα είχε μια τραγική εκτέλεση, καθώς αυτές οι βελτιώσεις γίνονταν στη βάση της δοκιμής και του λάθους. Κάθε λάθος εδώ κατέληγε βέβαια σε νέα μακάβρια θεάματα και πρωτοσέλιδα με το τσουβάλι. Και τέλος ήταν και πάλι ο Ντέιβις αυτός που ζήτησε και πήρε την αυτοψία αμέσως μετά την εκτέλεση, καθώς την είχε πάθει πολλές φορές στα 24 χρόνια (1890-1914) που «έψηνε» κόσμο. Τον άλλο τον είχαν βάλει στο φέρετρο και αναγκάστηκαν να τον καθίσουν ξανά στην καρέκλα (αποδείχτηκε πως είχε δυσανάλογα μεγάλη καρδιά)! Ήταν τόσο αποδοτικός στα καθήκοντά του και τόσο περήφανος για τη δουλειά του που όταν συνταξιοδοτήθηκε το 1890, η Νέα Υόρκη μπήκε σε μεγάλο κόπο να βρει αντάξιο αντικαταστάτη. Αφού του πλήρωσε και 10.000 δολάρια για την εκμετάλλευση των βελτιώσεων που είχε επιφέρει στην καρέκλα, το σωφρονιστικό σύστημα των ΗΠΑ τον αποχαιρέτισε με τιμές, δίνοντάς του τον τίτλο του «κρατικού ηλεκτρολόγου». Μέχρι τότε είχε εξάλλου πάμπολλες και αρκούντως πολύκροτες εκτελέσεις στο ενεργητικό του, όπως την πρώτη γυναίκα που κάθισε ποτέ στην καρέκλα αλλά και γνωστούς κατά συρροή δολοφόνους, εθνικούς προδότες, μαφιόζους και κάθε καρυδιάς καρύδι. Ακόμα και τον προεδρικό δολοφόνο τού εμπιστεύτηκε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, για τέτοιες τιμές μιλάμε. Αλλά και για ρεκόρ φυσικά! Στις 12 Αυγούστου 1912 ο Ντέιβις έγραψε σωφρονιστική ιστορία όταν εκτέλεσε 7 άντρες στις φυλακές Σινγκ-Σινγκ τον έναν πίσω από τον άλλο, στη μαζικότερη εκτέλεση της αμερικανικής ποινικής ιστορίας. Πριν εγκαταλείψει την ενεργό δράση, ο Ντέβις εκπαίδευσε την επόμενη φουρνιά «κρατικών ηλεκτρολόγων», διασφαλίζοντας τη μακροημέρευση της ηλεκτρικής καρέκλας. Μέχρι τότε είχε στείλει κάπου 300 ανθρώπους στον άλλο κόσμο με τη βοήθεια του ηλεκτρισμού. Έφυγε από τον κόσμο στις 26 Μαΐου 1923 ως ο γνωστότερος δήμιος των ΗΠΑ και της Δύσης λίγο-πολύ του καιρού. Παρά το γεγονός ότι ουσιαστικά έμεινε ένας μεγάλος άγνωστος. Το μόνο που επιβίωσε από αυτόν ήταν το καμάρι με το οποίο περιέβαλλε την ιδιαίτερη δουλειά του και πως δεν είχε κανένα πρόβλημα να κοιμάται τις νύχτες… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr