Κάλεσμα προς τους δημοκρατικούς ευρωβουλευτές να πουν ένα ξεκάθαρο «όχι» στη σύσταση και υπογραφή της συνθήκης ΤΤΙΡ απευθύνει το τμήμα Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, ενόψει της αυριανής συζήτησης στο Ευρωκοινοβούλιο, με αντικείμενο τη θέσπιση της Διατλαντικής Εταιρικής Σχέσης Εμπορίου και Επενδύσεων (ΤΤΙΡ), και την ακόλουθη σύστασή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το θέμα αυτό.
Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ, η θέση απέναντι στη συνθήκη αυτή πρέπει να είναι «όχι» διότι:
– μέχρι στιγμής η διαπραγμάτευση για την TTIP εμπεριέχει τη διάταξη για τη δημιουργία του μηχανισμού Επίλυσης Διαφορών Επενδυτή Κράτους (ISDS), που δίνει το δικαίωμα στις ιδιωτικές εταιρείες να ζητούν αποζημιώσεις σε περίπτωση που ένα κυρίαρχο κράτος αποφασίσει να αλλάξει τη νομοθεσία που αφορά τις επενδύσεις τους. Ταυτόχρονα, η απόφαση για το αν οι αιτιάσεις των ιδιωτικών εταιρειών είναι δίκαιες ή όχι, θα λαμβάνεται όχι στα δικαστήρια του κάθε κράτους, αλλά σε διεθνείς μηχανισμούς διαιτησίας, ο δημοκρατικός έλεγχος των οποίων είναι κάθε άλλο παρά δεδομένος. Ο ISDS υποβαθμίζει την οικονομική δημοκρατία, αφού αντιμετωπίζει ως ισότιμα τα δικαιώματα των λαών και των εκλεγμένων αντιπροσώπων τους από τη μια και τα δικαιώματα μιας οικονομικής ολιγαρχίας από την άλλη. Δεν πρόκειται για τίποτε άλλο παρά για τη θεσμοθέτηση της εξαίρεσης των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών από κάθε δημοκρατικό έλεγχο και τη συνέχιση της μετατροπής των δημοκρατιών της Δύσης σε κράτη όπου οι εκλογές δεν μπορούν να επιφέρουν αλλαγές στην οικονομική πολιτική που ασκείται.
– η ΤΤΙΡ θέτει υπό αμφισβήτηση όχι μόνο τους δασμούς στα διάφορα προϊόντα, αλλά και τις διάφορες προδιαγραφές (περιβαλλοντικές, υγειονομικές κ.ά.) που πρέπει να τηρούν οι εταιρείες προκειμένου να παράγουν και να εμπορεύονται τα προϊόντα τους, αφού με την ΤΤΙΡ οι προδιαγραφές θα περιοριστούν στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή των προδιαγραφών που ισχύουν σε ΕΕ και ΗΠΑ. Πρόκειται για μια τεράστια οπισθοδρόμηση που ανατρέπει τα κεκτημένα των Δυτικών δημοκρατιών όσον αφορά τη ρύθμιση των αγορών τους και δεν λαμβάνει υπόψη της το πικρό μάθημα της κρίσης του 2008 λόγω της απορρύθμισης των χρηματαγορών. Το ζήτημα αυτό αφορά ακόμη περισσότερο την Ελλάδα, αφού μέσα στις προδιαγραφές που πιθανόν να καταργηθούν είναι και αυτές που αφορούν τα προϊόντα προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) με βάση το επιχείρημα ότι αποτελούν αλλοιώσεις των αγορών. Η κατάργηση των προϊόντων ΠΟΠ θα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες για μια σειρά ελληνικών προϊόντων, όπως π.χ. η φέτα.
– η ΤΤΙΡ διευκολύνει περαιτέρω την πλήρη ιδιωτικοποίηση δημόσιων υπηρεσιών, όπως η υγεία και η παιδεία, αφού το δημόσιο μονοπώλιο στις υπηρεσίες αυτές και τα προνόμια των κρατικών εταιρειών αντιμετωπίζονται ως «αλλοιώσεις» των ελεύθερων αγορών που πρέπει να ανατραπούν υπέρ των επενδυτών και όχι ως εγγυήσεις για τη φθηνή πρόσβαση κάθε πολίτη σε ποιοτικά δημόσια αγαθά που λειτουργούν ως μια συνεχής θετική ώθηση στην οικονομία. Ταυτόχρονα, υπάρχει το ενδεχόμενο να ενταχθούν στην ΤΤΙΡ μηχανισμοί όπως αυτοί της «αρνητικής λίστας». Οι μηχανισμοί αυτοί αλλάζουν προς το χειρότερο το ήδη αρνητικό καθεστώς της ΕΕ και, αντί να θεωρείται δεδομένο ότι οι κλάδοι του τομέα των υπηρεσιών δεν απελευθερώνονται με εξαίρεση όσους περιλαμβάνονται σε μια «θετική λίστα», θα θεωρείται δεδομένη η απελευθέρωση των κλάδων του τομέα των υπηρεσιών με εξαίρεση όσων περιλαμβάνονται σε μια «αρνητική λίστα». Μηχανισμοί τέτοιου είδους που διευκολύνουν τις ιδιωτικοποιήσεις αποτελούν ενδεικτικό στοιχείο της τάσης αντικατάστασης δημοσίων επιχειρήσεων με ακριβότερα ιδιωτικά ολιγοπώλια και μονοπώλια.
– παρά το νεοφιλελεύθερο επιχείρημα ότι οι ζώνες ελεύθερου εμπορίου και επενδύσεων αυξάνουν τις επενδύσεις και την απασχόληση, η πείρα τόσο της ΕΕ όσο και της NAFTA καταδεικνύει ότι σε ένα περιβάλλον απορρύθμισης των αγορών, έλλειψης κοινωνικής δικαιοσύνης και ισχυρών ιδιωτικών μονοπωλίων και ολιγοπωλίων, οι ζώνες αυτές μπορεί να έχουν το αντίθετο ακριβώς αποτέλεσμα. Την απομείωση, δηλαδή, των δημοσίων επενδύσεων χωρίς καμία εγγύηση για αύξηση των ιδιωτικών, και τη συνεπακόλουθη αύξηση της ανεργίας.
«Με βάση τα παραπάνω, συμπεραίνουμε ότι η ΤΤΙΡ δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια ακόμη απόπειρα περαιτέρω εξάπλωσης της νεοφιλελεύθερης ατζέντας, και κρίνουμε ότι η θέσπισή της θα συνιστά μια σημαντική οπισθοδρόμηση για τα κράτη της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής», σημειώνει ο ΣΥΡΙΖΑ και επισημαίνει πως περιέχονται ρυθμίσεις που εξισώνουν νομικά τα κράτη και τις δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις από τη μια και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις από την άλλη.
«Αυτό μας κάνει να ανησυχούμε ότι μπορεί να αποτελέσει ένα από τα πρώτα σημαντικά βήματα για την αποδόμηση των δημοκρατικά οργανωμένων κρατών και για την απόλυτη κυριαρχία της αγοράς σε βάρος της πολιτικής», υπογραμμίζει το τμήμα οικονομικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ και προσθέτει:
«Κατά συνέπεια θεωρούμε ότι το Ευρωκοινοβούλιο θα πρέπει να αποδοκιμάσει ξεκάθαρα την ΤΤΙΡ ενώ θεωρούμε αυτονόητο ότι η συνθήκη αυτή θα πρέπει να απορριφθεί από την κυβέρνηση και τη Βουλή των Ελλήνων. Καλούμε δε, όλα τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και κάθε πολίτη να στηρίξει όλες τις προοδευτικές κινηματικές πρωτοβουλίες που θέλουν να βάλουν ένα φρένο στη νεοφιλελεύθερη ΤΤΙΡ».