Την ιδιαίτερη ικανοποίησή του για την αντίδραση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφορικά με τη συμφωνία Ελλάδας και Γαλλίας, εξέφρασε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Παπαϊωάννου κατά την τακτική ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών.
Σκιαγραφώντας τη συμφωνία Ελλάδας-Γαλλίας για την εγκαθίδρυση στρατηγικής εταιρικής σχέσης για τη συνεργασία στην άμυνα και την ασφάλεια, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών επισήμανε ότι βρισκόταν στα σκαριά εδώ και περίπου δύο χρόνια και ότι ο υπουργός Εξωτερικών είχε επιμεληθεί ούτως ώστε οι βασικές διατάξεις της να έχουν δρομολογηθεί, αποκρυσταλλωθεί, εδώ και καιρό.
Σημείωσε πως οι τελευταίες πινελιές μπήκαν την περασμένη εβδομάδα και στο πλαίσιο αυτό σημαντικό ρόλο είχε η άτυπη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών με τον Γάλλο ομόλογό του.
Ξεδιπλώνοντας το πλέγμα της συμφωνίας, είπε πως αναμφισβήτητα το σημαντικότερο σημείο της αποτελεί το άρθρο 2, η ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης εναντίον της επικράτειας ενός εκ των δύο συμβαλλομένων μερών, η οποία περιλαμβάνει και τη χρήση στρατιωτικών μέσων (ένοπλης βίας είναι ο όρος που χρησιμοποιείται στη συμφωνία), πάντα συμβατή με το άρθρο 51 του Χάρτη του ΟΗΕ, το οποίο αναφέρεται στο δικαίωμα στην αυτοάμυνα.
Μάλιστα, επισήμανε, σύμφωνα με το ΑΠΕ ΜΠΕ, πως είναι η πρώτη φορά που τέτοια ρήτρα περιέχεται σε διμερή συμφωνία της Ελλάδας με Ευρωπαίο εταίρο ή σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και κατέστησε σαφές ότι δημιουργεί νέο περιβάλλον όσον αφορά την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της χώρας μας. Ουσιαστικά, επεξήγησε, χτίζει και πηγαίνει αρκετά πέρα από το άρθρο 42.7 της Συνθήκης της Λισσαβόνας, το οποίο αφορά το σύνολο των κρατών της ΕΕ. Εδώ μιλάμε, συνέχισε, για μια ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής μεταξύ της μεγαλύτερης στρατιωτικής δύναμης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία παρέχει πλέον αμυντική ομπρέλα στη χώρα μας. Υπενθύμισε ότι αντίστοιχη ρήτρα υπάρχει στη συμφωνία που υπέγραψε πριν από περίπου ένα χρόνο ο Νίκος Δένδιας με τον ομόλογό του των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Σημείωσε ακόμα ότι με πρωτοβουλία του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, ενσωματώθηκε στο προοίμιο της συμφωνίας ρητή αναφορά στις κοινές αξίες και αρχές που διέπουν τις δύο χώρες, με σαφή αναφορά στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Εστιάζοντας περαιτέρω στη συμφωνία, είπε πως περιέχει, πέρα από τη στρατηγική και τη στρατιωτική συνεργασία, ειδικό κεφάλαιο για τη στενή συνεργασία στην εξωτερική πολιτική, το οποίο προβλέπει τακτικές επαφές μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, αλλά και τον συντονισμό εν γένει μεταξύ των δύο υπουργείων, τόσο σε διμερή όσο και σε πολυμερή πλαίσια (ΕΕ, ΝΑΤΟ, ΟΗΕ).
Ακόμα, κατέστησε σαφές πως η συμφωνία είναι καθαρά αμυντικής φύσης και δεν στρέφεται εναντίον κανενός.
Όσον αφορά την ευρωπαϊκή αυτονομία, διαμήνυσε ότι η Ελλάδα ήταν και θα είναι πάντα υπέρ της εμβάθυνσης της διαδικασίας ευρωπαϊκής ενοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της άμυνας, επισημαίνοντας πως «ιδιαίτερη σημασία αποδίδουμε στην προστασία των εξωτερικών συνόρων από κάθε είδους απειλή». Παράλληλα, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αναπτύξει τις στρατιωτικές δυνατότητες που θα της επιτρέπουν να δρα αυτόνομα και να μπορεί να αντιμετωπίσει κρίσεις που απειλούν την ασφάλεια και την εδαφική της ακεραιότητα, χωρίς απαραίτητα να χρειάζεται να ζητάει τη συνδρομή άλλων. Εξάλλου, ξεκαθάρισε ότι η θέση αυτή δεν είναι ούτε ασύμβατη ούτε ανταγωνιστική με τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να τηρεί στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τη Συνθήκη της Ουάσιγκτον. «”Η Ελλάδα επιμένει νατοϊκά”. Σε αντίθεση με άλλους συμμάχους», σημείωσε ο κ. Παπαϊωάννου παραφράζοντας μια φράση της δεκαετίας του ’80 όσον αφορά την απόκτηση στρατιωτικών δυνατοτήτων. Επιπροσθέτως, είπε πως η συμφωνία είναι επίσης συμβατή με τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της χώρας μας.
Συνεχίζοντας στο ίδιο κλίμα, υπογράμμισε ότι η ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής άμυνας ενδυναμώνει τον ευρωπαϊκό βραχίονα του ΝΑΤΟ και συνεισφέρει σε μία καλύτερη κατανομή του βάρους μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού, κάτι που εξάλλου αποτελεί πολιτική δέσμευση όλων των Νατοϊκών συμμάχων. Στο πλαίσιο αυτό, συμπλήρωσε, η χθεσινή συμφωνία είναι επίσης απολύτως εναρμονισμένη και συμβατή με το πνεύμα, αλλά και το γράμμα της κοινής δήλωσης που είχαν υπογράψει το 2018 στις Βρυξέλλες οι Πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ.
Απαντώντας σε ερώτηση για τη ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής με τη Γαλλία και αν υπάρχει αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων, είπε πως η συνθήκη είναι ξεκάθαρη και ανέγνωσε το σχετικό άρθρο 2 της συμφωνίας:
«Τα Μέρη παρέχουν το ένα στο άλλο βοήθεια και συνδρομή, με όλα τα κατάλληλα μέσα που έχουν στην διάθεσή τους, κι εφόσον υφίσταται ανάγκη με τη χρήση ένοπλης βίας, εάν διαπιστώσουν από κοινού ότι μία ένοπλη επίθεση λαμβάνει χώρα εναντίον της επικράτειας ενός από τα δύο, σύμφωνα με το Άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών». Επισήμανε πως η ρήτρα συνδρομής μιλά για ένοπλη επίθεση.
Για την ανανέωση της αμυντικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Παπαϊωάννου στην ανανέωση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας με τις ΗΠΑ, τονίζοντας πως οι σχετικές διαπραγματεύσεις συνεχίζονται σε εξαιρετικό και εποικοδομητικό κλίμα, όπως αρμόζει μεταξύ δύο στρατηγικών εταίρων, όπως η Ελλάδα και οι ΗΠΑ».
Προσέθεσε πως τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί αν δεν συμφωνηθούν όλα.
Το πρόγραμμα της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΞ το επόμενο δεκαπενθήμερο
Ξεκινώντας από το πρόγραμμα του υπουργού Εξωτερικών, είπε πως αύριο, Πέμπτη, ο Νίκος Δένδιας θα απευθύνει χαιρετισμό στο Athens Democracy Forum, και συγκεκριμένα στο πάνελ με τίτλο: Combating Racism and Hate Speech – Καταπολεμώντας τον ρατσισμό και την ρητορική μίσους. Η εν λόγω παρέμβαση θα γίνει στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος.
Στη συνέχεια, Ν. Δένδιας θα έχει άτυπη συνάντηση με την ηγέτιδα της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας κυρία Τσιχανούσκαγια, την οποία έχει ήδη συναντήσει την περασμένη άνοιξη.
Την Παρασκευή, θα υποδεχθεί τον Ούγγρο ομόλογό του Πίτερ Σιάρτο (Peter Szijjártó). Μετά τη συνάντηση θα ακολουθήσει υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ των διπλωματικών ακαδημιών των δύο χωρών και στη συνέχεια κοινές δηλώσεις, γύρω στις 13:45.
Την ερχόμενη Τρίτη, ο υπουργός Εξωτερικών αναμένεται να παραβρεθεί στη Βουλή για την ενημέρωση του πρωθυπουργού για τη συμφωνία Ελλάδας-Γαλλίας.
Ακολούθως, την ίδια μέρα, θα συμμετάσχει στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας.
Την Τρίτη 12 Οκτωβρίου αναμένεται να συναντηθεί με την Πρόεδρο της Κυπριακής Βουλής.
Την Πέμπτη 14 Οκτωβρίου θα βρίσκεται στην Ουάσιγκτον για διμερή συνάντηση με τον Αμερικανό ομόλογό του κ. Μπλίνκεν, καθώς και για την έναρξη του στρατηγικού διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ. Αναμένεται να έχει και άλλες επαφές, αλλά αυτή τη στιγμή το πρόγραμμα τελεί υπό διαμόρφωση, ενημέρωσε ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ.
Συνεχίζοντας με το πρόγραμμα του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, ο Αλέξανδρος Παπαϊωάννου ενημέρωσε πως ο κ. Βαρβιτσιώτης θα συναντηθεί αύριο, Πέμπτη, στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον ομόλογό του της Σλοβακίας στο Μέγαρο Μαξίμου.
Την Τρίτη 5 και την Τετάρτη 6 Οκτωβρίου, ο κ. Βαρβιτσιώτης θα συνοδεύσει τον πρωθυπουργό στη Σύνοδο για τα Δυτικά Βαλκάνια (Western Balkans Summit) στο Brdo της Σλοβενίας.
Τέλος, την Παρασκευή 8 Οκτωβρίου θα υποδεχθεί στην Αθήνα την υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Αυστρίας Karoline Edtstadler. Μετά το πέρας της συνάντησης θα υπάρξουν δηλώσεις στον τύπο.
Αναφορικά με το πρόγραμμα του υφυπουργού Εξωτερικών Κώστα Φραγκογιάννη, ο εκπρόσωπος ενημέρωσε πως την Κυριακή και Δευτέρα 3 και 4 Οκτωβρίου θα επισκεφτεί τη Λιβύη. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει συναντήσεις με κυβερνητικά στελέχη, πραγματοποίηση διμερούς επιχειρηματικού φόρουμ και υπογραφή MOU μεταξύ του Enterprise Greece και του Libyan Investment Authority, καθώς και τα εγκαίνια του ελληνικού περίπτερου στη Διεθνή Έκθεση «Libya Build».
Την Τρίτη 5 Οκτωβρίου, ο κ. Φραγκογιάννης θα συμμετάσχει, μέσω τηλεδιάσκεψης, στην Υπουργική Σύνοδο του ΟΟΣΑ, στο Παρίσι.
Την Πέμπτη 7 Οκτωβρίου θα μεταβεί στην Αστυπάλαια προκειμένου να συμμετάσχει σε συνάντηση εργασίας, στην οποία θα συμμετέχουν στελέχη των υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Υποδομών και Μεταφορών, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και της τοπικής αυτοδιοίκησης με στελέχη της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Θέμα της συνάντησης είναι η διαμοιραζόμενη δημόσια και ιδιωτική συγκοινωνία και μετακίνηση. Την Τρίτη 12 Οκτωβρίου θα πραγματοποιήσει επίσκεψη εργασίας στην Κύπρο και τέλος την Πέμπτη 14 Οκτωβρίου θα συνοδεύσει τον υπουργό Εξωτερικών στις ΗΠΑ.
Αναφορικά με υφυπουργό κ. Κατσανιώτη, θα μεταβεί το Σάββατο 2 Οκτωβρίου στον Μυστρά, όπου θα κηρύξει την έναρξη των εργασιών του Διεθνούς Συνεδρίου με τίτλο: Byzantium and China – Relationships and Paralles. Στο εν λόγω συνέδριο θα απευθύνει μαγνητοσκοπημένο μήνυμα ο υπουργός.