«Τα ασυνόδευτα παιδιά είναι η μεγάλη πληγή του προσφυγικού»

«Τα μεγάλα θύματα της μεταναστευτικής κρίσης είναι τα ασυνόδευτα παιδιά, μια ιδιαίτερα ευαίσθητη κατηγορία. Είναι μια τραγωδία για τη χώρα μας να μη μπορούμε να κάνουμε κάτι για 2.700 παιδιά σε όλη την Ελλάδα και να επικαλούμαστε αδυναμία δομών σίτισης, στέγασης αφήνοντάς τα έκθετα», τονίζει ο πρώην δήμαρχος Σάμου και υποψήφιος ευρωβουλευτής της ΝΔ, Μιχάλης Αγγελόπουλος, για το μεγάλο θέμα των ασυνόδευτων παιδιών.

Την ίδια στιγμή, όπως σημειώνει, «η Σουηδία έχει δεχθεί 60.000 ασυνόδευτα παιδιά αλλά εδώ λόγω ιδεολη-ψίας δε δεχόμαστε ούτε η βοήθεια του ιδιωτικού τομέα για την κάλυψη αυτών των ανα-γκών. Το σύστημα δεν λειτουργεί και αυτό είναι μια καθημερινή διαπίστωση, με κορυφαίο αυτό το ζήτημα, που είναι μια οριζόντια βλάβη, που υφιστάμεθα ως χώρα.

Τα ασυνόδευτα παιδιά έχουν αντιμετωπίσει ποικίλους κινδύνους, από την απειλή της ζωής τους, μέχρι το εμπόριο οργάνων. Xρήζουν άμεσης βοήθειας καθώς οι εγκαταστάσεις στα νησιά δεν είναι επανδρωμένες κατάλληλα για να φιλοξενήσουν έναν τόσο υψηλό αριθμό παιδιών».

Στη Σάμο, συνεχίζει ο Μιχάλης Αγγελόπουλος, «υπάρχουν άνθρωποι, μεταξύ τους ασυνόδευτα ανήλικα και γυναίκες μόνες ή με παιδιά, που περιμένουν μια απόφαση επί μήνες, αντί για μέρες, μας ενημερώνει ο ίδιος.

Στην θεματική του καμπάνια δηλώνει χαρακτηριστικά, «η κατάσταση αυτή πρέπει οπωσ-δήποτε να λυθεί, γιατί παραβιάζονται οι βασικές ανθρώπινες αξίες. Αν τις χάσουμε, απε-μπολήσουμε ή αν υποχωρήσει από αυτές η Ελλάδα, τέλειωσε η Ευρώπη».

«Στην παρούσα, ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία, είναι χρήσιµο και σκόπιµο να αναφερθούν συ-νοπτικά οι βασικές υποχρεώσεις, που δεσμεύουν την Ελληνική Πολιτεία ως προς τη μετα-χείριση των ασυνόδευτων ανηλίκων, σύµφωνα µε τις διεθνείς συµβάσεις, τις κοινοτικές οδηγίες τις οποίες έχει ενσωματώσει η χώρα µας και τις διεθνώς αποδεκτές γενικές αρχές και κατευθύνσεις:

1. Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι οι οποίοι εισέρχονται στην Ελληνική επικράτεια χρειάζεται πριν από όλα να αντιμετωπίζονται ως παιδιά – υποκείμενα δικαιωμάτων, όπως αυτά έχουν θεσμοθετηθεί από τη ∆ιεθνή Σύµβαση για τα ∆ικαιώµατα του Παιδιού (Ν.2101/1992) του ΟΗΕ και όχι ως παραβάτες της μεταναστευτικής νοµοθεσίας.

2. Σε περιπτώσεις, που η ηλικία του ασυνόδευτου ανηλίκου είναι αμφισβητούμενη, θα πρέπει να λαµβάνει χώρα εκτίµηση της ηλικίας του, µε συνδυασµό ιατρικών και ψυ-χομετρικών παραμέτρων, σύµφωνα µε τις προβλέψεις της µε αριθ.1982/2016 (ΦΕΚ 335/2016) κοινής υπουργικής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών και ∆ιοικητικής Ανασυγκρότησης και Υγείας.

3. Κατά τη διαδικασία ταυτοποίησης – καταγραφής θα πρέπει να καταβάλλεται ιδιαί-τερη προσοχή, ώστε οι ασυνόδευτοι ανήλικοι να µην καταγράφονται ως συνοδευό-μενοι από ενήλικα πρόσωπα, που στην πραγματικότητα δεν ασκούν νόµιµα την επι-µέλειά τους.

4. Έµφαση θα πρέπει να δίνεται στην ενημέρωση και κατάλληλη υποστήριξη των ανη-λίκων προκειμένου να υποβάλουν αίτηµα παροχής διεθνούς προστασίας, µε τη συν-δροµή των αρµόδιων επαγγελματιών, ιδίως στις περιπτώσεις των ανηλίκων κάτω των 14 ετών.

5. Όταν υποβάλλεται αίτηµα οικογενειακής επανένωσης, θα πρέπει να διασφαλίζεται η φιλοξενία του ανηλίκου σε κατάλληλη δοµή µέχρι την ολοκλήρωση των διαδικα-σιών.

6. Όταν ασυνόδευτος ανήλικος δεν υποβάλει αίτηµα διεθνούς προστασίας ή όταν το αίτηµά του απορρίπτεται, η Ελληνική πολιτεία εξακολουθεί να έχει καθήκον προ-στασίας του µέχρι την ενηλικίωσή του ή µέχρι την λήψη µέτρων για τη συνένωσή του µε την οικογένειά του.

7. ∆εν επιτρέπεται απέλαση ή επαναπροώθηση ασυνόδευτου ανηλίκου, καθώς µια τέτοια ενέργεια δεν µπορεί να προσφέρει εγγυήσεις για την ασφάλειά του, όπως προ-βλέπεται και µε το άρθρο 13 παρ. 6 περ. β του Π∆ 114/2010, που ενσωμάτωσε το αντίστοιχο άρθρο 18 της οδηγίας 2005/85. Η µόνη αποδεκτή διαδικασία επιστρο-φής ασυνόδευτου ανηλίκου στη χώρα προέλευσης είναι αυτή του επαναπατρισμού, εφόσον δεν υφίσταται ζήτηµα δίωξης ή διακινδύνευσής του και κρίνεται ότι θα α-ποβεί προς το συµφέρον του και µε στόχο την επανασύνδεσή του µε τη φυσική του οικογένεια ή την τοποθέτησή του σε κατάλληλη εγκατάστασή υποδοχής, σύµφωνα µε το άρθρο 25 του Ν. 3907/2011.

8. Κάθε δυνατή προσπάθεια πρέπει να καταβάλλεται για την αποφυγή της στέρησης της ελευθερίας ανηλίκων παράτυπων μεταναστών. Ο περιορισμός της ελευθερίας µπορεί να δικαιολογηθεί για τον ελάχιστο χρόνο που απαιτείται για την καταγραφή τους και για την αναζήτηση κατάλληλου χώρου φιλοξενίας και φροντίδας τους.

9. Για την περίπτωση που οι διαθέσιµες θέσεις σε κατάλληλες δοµές / ξενώνες φιλοξε-νίας ασυνόδευτων ανηλίκων δεν επαρκούν, θα πρέπει να υπάρχει µέριµνα για την τοποθέτηση τους σε χώρους φιλοξενίας προσωρινού χαρακτήρα, στους οποίους διασφαλίζεται η διαµονή τους ξεχωριστά από ενήλικα πρόσωπα, σε διαφορετικούς κατά φύλο χώρους, µε επαρκή εποπτεία από εξειδικευμένο προσωπικό, (διερμηνείς, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους) και για το απολύτως αναγκαίο χρονικό διά-στηµα µέχρι την παραπομπή τους σε κατάλληλη δοµή φιλοξενίας µέσω του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Προφανώς και οι ανήλικοι δεν πρέπει να κρατού-νται σε αστυνομικά κρατητήρια.

10. Λόγω της νέας κατάστασης που έχει δημιουργηθεί στη χώρα, ίσως να χρειάζεται να δημιουργηθούν και νέα πλαίσια φιλοξενίας των ασυνόδευτων ανηλίκων. Μία µορφή φιλοξενίας που εφαρμόζεται ευρέως στην Ευρώπη είναι η αναδοχή, αλλά για να µπορέσει να εφαρμοστεί νοµίµως στην Ελλάδα, χρειάζεται να προβλεφθεί και ενερ-γοποιηθεί ο θεσµός της επιτροπείας ασυνόδευτων ανηλίκων. Στην κατηγορία αυτή θα μπορούσαν να εντάσσονται ανήλικοι που έχουν διαµείνει για κάποιο διάστηµα στη χώρα και εκτιµάται από τις αρµόδιες κοινωνικές υπηρεσίες ότι θα παραµείνουν για αρκετό χρονικό διάστηµα».