«Το κεντρικό πρόβλημα της πΓΔΜ είναι ότι έχει έλλειψη δημοκρατικής κουλτούρας διαλόγου και συμβιβασμού και αυτό οφείλεται στη στάση ορισμένων “φίλων” αυτής της χώρας που την “εκπαίδευσαν” με τρόπο ώστε να μην είναι σε θέση η ηγεσία της να κάνει και εσωτερικούς συμβιβασμούς και εσωτερικές δημοκρατικές πρακτικές». Αυτό τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στην εκτεταμένη παρέμβασή του στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διεξήχθη σήμερα στο Λουξεμβούργο, και είχε ως ένα από τα θέματα της ημερήσιας διάταξής του τις τελευταίες εξελίξεις στην πΓΔΜ.
Ο κ. Κοτζιάς εξήγησε ότι δεν πρέπει να πέφτουν τα βάρη στην Ελλάδα και απάντησε φέρνοντας το παράδειγμα της Τουρκίας, στο επιχείρημα ορισμένων ότι εάν η Ελλάδα δεν είχε βάλει βέτο εξαιτίας του ονοματολογικού η πΓΔΜ σήμερα θα ήταν σταθερή και δεν θα είχε προβλήματα: «Οι εξελίξεις της ΕΕ με την Τουρκία δείχνουν πόσο βαθειά λανθασμένη είναι αυτή η άποψη» είπε και εξήγησε: «Από τις εμπειρίες που είχαμε με την Τουρκία από το 1997 μέχρι το 1999 που έγινε άρση του βέτο μας για το Κυπριακό, αποδείχθηκε ότι η Τουρκία εξακολουθεί να έχει ανοιχτά ζητήματα στην πορεία της για την ΕΕ».
«Τους τα είχα πει και πέρυσι» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κοτζιάς, «ότι, δυστυχώς, με τον τρόπο που συμπεριφέρεστε απέναντι στη πΓΔΜ και ρίχνετε τα βάρη στην Ελλάδα, στο τέλος οι ηγεσίες της γείτονάς μας χώρας δεν θα είναι σε θέση να κάνουν εσωτερικούς συμβιβασμούς που είναι αναγκαίοι για να αναπτυχθεί η δημοκρατία».
«Και, δυστυχώς, τους είπα ότι αποδείχθηκε ότι είχα δίκιο» πρόσθεσε ο υπουργός Εξωτερικών επισημαίνοντας ότι επειδή αυτή η ηγεσία στη γειτονική χώρα, «έτσι όπως συμπεριφέρονταν οι Ευρωπαίοι δεν έμαθε να κάνει συμβιβασμούς, τα κύρια ζητήματα που έχουμε να κάνουμε σήμερα είναι: πρώτον να βοηθήσουμε σε μία κουλτούρα συμβιβασμών και δεύτερον να βοηθήσουμε στην ανάπτυξη της δημοκρατίας ιδιαίτερα με το να συμβάλουμε ώστε να υπάρχουν κανονικοί εκλογικοί κατάλογοι και δημοκρατική λειτουργία των ΜΜΕ».
Επίσης ο κ. Κοτζιάς αποσαφήνισε ότι «δεν θα πρέπει -επειδή ακούστηκε- να σκέφτονται κάποιοι για κυρώσεις» επισημαίνοντας ότι τόσο ο ίδιος όσο και η ελληνική κυβέρνηση «είμαστε ενάντια στα συστήματα κυρώσεων, στην περίπτωση της πΓΔΜ δεν θα επιτρέψουμε κυρώσεις» και υπογράμμισε ότι «οι πραγματικοί φίλοι της σταθερότητας αυτής της χώρας είναι η Ελλάδα και η Βουλγαρία».
Ο κ. Κοτζιάς εξήγησε επίσης ότι «θα πρέπει να μιλάμε λιγότερο δημόσια όσον αφορά την πολιτική που ακολουθείται στο εσωτερικό της πΓΔΜ και να βοηθούμε περισσότερο» και επανέλαβε στο Συμβούλιο ότι «η δημιουργία αυτού του κράτους είναι ένα γεγονός που πρέπει να το αντικρίζει θετικά κανείς, αλλά το όνομα που έχει και ο αλυτρωτισμός ο οποίος υποκρύπτεται είναι αρνητικός».
Ο υπουργός Εξωτερικών μίλησε στο Συμβούλιο και για την «ανάγκη να επιμείνουμε στην καλή γειτνίαση με όλες τις χώρες». Ειδικότερα αναφέρθηκε στο ότι «τόσο η πΓΔΜ- με τα θέματα που καμιά φορά θέτει- όσο και άλλες χώρες στα Δ. Βαλκάνια δεν ακολουθούν τους κανόνες καλής γειτνίασης» και ιδιαίτερα υπογράμμισε ότι «έχουμε το γέννημα ενός νέου κύματος εθνικισμού στα Δ. Βαλκάνια το οποίο πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο εξαιρετικής προσοχής από την πλευρά ολόκληρης της ΕΕ διότι ο εθνικισμός είναι αυτός που μπορεί να καταστρέψει και κράτη και την Ευρώπη και την ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή». «Ένα μήνυμα» όπως είπε, «όχι μόνο προς την πΓΔΜ αλλά ένα μήνυμα κύρια και προς άλλες χώρες που παρά τις προτάσεις που κάναμε- και είναι γνωστές οι προτάσεις αυτές στην αντιπροεδρία της ΕΕ- έναντι άλλων γειτόνων μας, βλέπουμε μία έξαρση εθνικισμού που δεν βοηθά σε τίποτα στη συνεννόηση αλλά και στην ευρωπαϊκή πορεία αυτών των κρατών, τα οποία αν επιμείνουν να επιτρέπουν την αναπαραγωγή και την ενίσχυση του εθνικισμού θα έχουν τις ανάλογες επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή τους πορεία».
Ερωτηθείς για τα όπλα της διπλωματίας είπε ότι «η διπλωματία έχει έναν πολύ μεγάλο κατάλογο όπλων τα οποία η Ελλάδα σταθερά, ανάλογα με τις συνθήκες, χρησιμοποιεί και τον τελευταίο ενάμιση χρόνο δεν υπήρξε εργαλείο και όπλο που διαθέτει η ελληνική και ευρωπαϊκή διπλωματία που να μην χρησιμοποιήθηκε ορθολογικά και αποτελεσματικά». «Είναι χαρακτηριστικό» είπε «ότι κράτη έναντι των οποίων είχαμε λάβει μέτρα- κατά την άποψη κάποιων σκληρά- μας ευχαρίστησαν δημόσια στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου για τη συμβολή μας και στο μεταναστευτικό και στη σταθερότητα των Βαλκανίων αλλά και στην πολιτική έναντι της πΓΔΜ».
Ο κ. Κοτζιάς έθεσε επίσης θέμα σεβασμού των θρησκευτικών αργιών και της Ορθοδοξίας, όπως γίνονται σεβαστές και οι καθολικές και οι προτεσταντικές ημερομηνίες και εορτές στην ατζέντα των Συμβουλίων, καθώς όπως τόνισε «πρέπει να υπάρχει ισότητα και των εθνικών κρατών και πεποιθήσεων». «Εγώ, όπως είναι γνωστό, είμαι ένας άθεος ο οποίος όμως σέβεται και τιμά την ελληνική ορθοδοξία» είπε χαρακτηριστικά.
Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών είχε συνάντηση στο περιθώριο της Συνόδου με τον Κύπριο ομόλογό του Ιωάννη Κασουλίδη τον οποίο ενημέρωσε για τη συνάντηση που είχε προ δύο ημερών με τον γγ του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν και τις θέσεις που παρουσίασε για λύση του προβλήματος ασφάλειας και εγγυήσεων στο Κυπριακό και του έδωσε ένα εκτεταμένο κείμενο πάνω σε αυτό το θέμα που συνέταξε ο ίδιος.
