Την ανάγκη προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς της Μέσης Ανατολής και διασφάλισης της επιστροφής των ατόμων που εκδιώχθηκαν από τις πατρογονικές τους εστίες, λόγω θρησκείας ή καταγωγής τους, επισήμανε ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Γιάννης Κασουλίδης μιλώντας στη Διεθνή Διάσκεψη με θέμα «Θρησκευτικός και πολιτιστικός Πλουραλισμός και Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή» που διεξάγεται στην Αθήνα.
Αναφερόμενος ειδικότερα στο θέμα της παράνομης εμπορίας των πολιτιστικών και θρησκευτικών θησαυρών, υπογράμμισε ότι πρέπει να βρεθούν αποτελεσματικοί τρόποι παρεμπόδισης της.
Σε αυτό το πλαίσιο, σημείωσε ότι εκείνο «που χρειαζόμαστε είναι ένα δυναμικό ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που θα επιβάλει καθολικούς περιορισμούς στην αγοραπωλησία και στη διακίνηση πολιτισμικών και θρησκευτικών κειμηλίων που προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές, με ευθύνη απόδειξης της νομιμότητας του εμπορίου να βαραίνει τους εμπόρους αρχαιοτήτων, τους οίκους δημοπρασίας και τους αγοραστές και όχι το κράτος προέλευσης των κειμηλίων».
Επιπλέον, υπογράμμισε την ανάγκη ύπαρξης ενός διεθνούς πλαισίου, ανάλογου αυτού που ισχύει με την αγορά διαμαντιών, που να διασφαλίζει ότι οι αγοραπωλησίες πολιτισμικών και θρησκευτικών κειμηλίων από εμπόλεμες περιοχές δεν μπορούν να θεωρηθούν «καλή τη πίστη». Αυτό, όπως εξήγησε, θα αφαιρέσει τη δικαιολογία της άγνοιας, από συλλέκτες που αγοράζουν κειμήλια και είναι προϊόντα λεηλασιών.
Εστιάζοντας στο θέμα του επαναπατρισμού κειμηλίων, αναφέρθηκε στα διδάγματα που έχει αποκομίσει η Κυπριακή Δημοκρατία από τους νομικούς αγώνες της. Ιδιαίτερα σημαντικό, σύμφωνα με τον κ. Κασουλίδη, είναι ότι η ευθύνη απόδοσης του νομίμου μιας συναλλαγής αρχαιοτήτων ή κειμηλίων, θα πρέπει να βαραίνει τους εμπόρους και αγοραστές.
Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σημείο που επικεντρώθηκε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, την επιστροφή των προσφύγων που εκδιώχθηκαν από τις πατρογονικές τους εστίες, λόγω της θρησκείας ή της καταγωγής τους, ο κ. Κασουλίδης επισήμανε ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα επιστρέψουν σε ασφαλές περιβάλλον όπου δεν θα απειλείται η ζωής τους. Αυτό, σημείωσε, θα πρέπει να ενταχθεί ως στρατηγικός στόχος των στρατιωτικών σχεδιασμών για την προστασία των επαναπατρισμένων. «Θα πρέπει να διασφαλίσουμε την έμπρακτη προστασία της κοινωνικής και θρησκευτικής πολυμορφίας των κρατών» ανέφερε και τόνισε πως οι μελλοντικές πολιτικές και πολιτειακές διαδικασίες θα πρέπει να εδράζονται επί αυτής της παραμέτρου. Επειδή το εγχείρημα επαναπατρισμού θα είναι χρονοβόρο και πολυδάπανο, ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών πρότεινε τη δημιουργία ενός πάγιου ταμείου υπό διεθνή διαχείριση για να συμβάλει σε αυτή την προσπάθεια.
Ο κ. Κασουλίδης, ανέδειξε την ιστορική σημασία της περιοχής της Μέσης Ανατολής, τονίζοντας πως «ήταν ανέκαθεν ένα μωσαϊκό πολιτισμών και θρησκειών, με κοινό όμως γνώμονα τις πανανθρώπινες αξίες, τη συνύπαρξη και την ανεκτικότητα». Στον γεωγραφικό αυτό χώρο, προσέθεσε, έχουν γεννηθεί και αναπτυχθεί οι τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες και μέσω της συμβίωσής τους στη Μέση Ανατολή, παρήγαγε μια ουσιαστική παρακαταθήκη τεχνών, γραμμάτων και επιστημών για την ανθρωπότητα.